Жер сілкінісіне дейін

Негізгі ереже. Әдеттегі үйреншікті жағдайдың қандай кезінде де – үйде, жұмыс орынында, кинода, театрда немесе көшеде-жер сілкінісі бола қалған жағдайда өзіңіздің қандай әрекеттер жасауға тиіс екеніңізді алдын ала ойластырып, жүйелей алуыңыз тиіс. Мұның өзі сіздің апатты жағдайда аспай-саспай, дұрыс әрекет жасай білуіңізге жәрдемдеседі.

Жұмыс орнында. Қай нәрседе де ретті тәртіп пен жауапкершілік болуы тиіс. Ең жақсы әзірлік, міне, сол. Жер сілкінісі кезінде оған дейін орын алған кез-келген ұқыпсыздық істі шала-шарпы тындырып, аяқсыз тастап кету бақытсыздыққа ұрындауы мүмкін. Мұның өзі әсіресе құрылыс-монтаж жұмыстары кезінде айырықша есте болуы тиіс.

Әрбір мекемеде/ цехта және басқаларында/ жер сілкінісі бола қалған төтенше жағдайда іске асырылуы тиіс шұғыл шаралардың нақты жоспары болуы керек. Бұл жұмыстар үшін жауапты адамдардың аты-жөні, олардың атқаратын міндеттері айқын көрсетілуі тиіс.

Дәліздерді, өтпе жолдарды, сатылы өткелдерді,сыртқы жіне ішкі есіктерді түрлі жабықтармен және заттармен толтырып тастауға болмайды. Ауыр шкафтар мен стеллаж-сөрелер қабырғаларға мықтап бекітілуі тиіс. Олардың жоғарғы қабаттарына ауыр заттар қоюға болмайды. Әрбір қызметкер өрт сөндіретін крандардың, электр желісіндегі ажыратқыш тұтқалардың және газ құбырлары крандарының орналасу тәртібін бес саусағындай білуі тиіс.

Үйде. Электр желілері мен газ құбырларының жағдайын жүйелі түрде тексеріп тұрыңыз. Барлық тұрғындар электр желісіндегі ажыратқыш тұтқалардың, газ және су құбырларындағы крандардың қайда орналасқанын және қалай ашылып –жабылатынын жақсы білуі тиіс. Газдың негізгі құбырына таяу жерде размері сәйкес келетін кілт дайын тұруы керек. Қалта фонары мен жаңа батарейкалар, батареялық радиоқабылдағыштар әрқашан жаныңызда болғаны жөн. Алғашқы медициналық жәрдем көрсететін аптечканың ыңғайлы жерде тұруы керек, семья мүшелерінің барлығы да алғашқы көмек көрсету ережелерін үйренуі тиіс. Пәтердің ішіндегі шкафтар, этажеркалар, сөрелер мен стеллаждар бөлменің қабырғасына мықтап бекітілуі тиіс. Сөрелердің жоғарғы қабаттарына ауыр заттар қоюға болмайды. Қауіпті материялдарды/лап етіп жанатын сұйықтар мен улы заттарды/ қауіпсіз жерде сақтау керек. Олар тұрған орнынан түсіп кетпеуі, шашылып не төгіліп қалмауы тиіс. Үйдегі кереуеттердің терезе алдында тұрмауы керек. Өзіңіздің тұрғын үйіңіздің таяу жердегі тоған бұзыла қалған кезде су астында, немес қар көшкіні мен сел тасқыны астында қалу қаупі бар не жоқ екенін анықтаңыз. Бірнеше табақ фанер немесе пластикалық зат сынган терезе шынысын алмастыру үшін әрқашан дайын тұрғаны жөн. Семья мүшелеріңіздің бәрі де, қызметтестеріңіз де, басқаларда да жер сілкінісі кезінде және одан кейін не істеу керек екендігін білетіндей болуы тиіс.