Студопедия Главная Случайная страница Обратная связь

Разделы: Автомобили Астрономия Биология География Дом и сад Другие языки Другое Информатика История Культура Литература Логика Математика Медицина Металлургия Механика Образование Охрана труда Педагогика Политика Право Психология Религия Риторика Социология Спорт Строительство Технология Туризм Физика Философия Финансы Химия Черчение Экология Экономика Электроника

Аймақтың инфрақұрылымы түсінігі, түрлері





Инфрақұрылым — (латынша инфра — төменгі, астыңғы, структура — құрылыс, орналасу) — экономиканың және адамдардың қызмет етуінің жалпы жағдайларын жасауды қамтамасыз ететін халық шаруашылығы салаларының жиынтығы (мысалы өндірістік инфрақұрылым — жолдар, көлік, байланыс, электрмен қамту желісі, қоймалар және т.б.; әлеуметтік- тұрмыстық инфрақұрылым — тұрмыстық-коммуналдық шаруашылық, сауда, жолаушылар көлігі және байланыс, білім беру, ғылым, мәдениет, денсаулық сақтау және т.б.; экологиялық инфрақұрылым — тазалаушы құрылымдар, бөгеттер, дренажды жүйелер, саябақтар және т.б.); материалдық өндіріс пен қоғамның өмір сүру жағдайын қамтамасыз ету үшін қажетті ғимараттар, жүйелер мен қызметтердің жиынтығы.Әлеуметтік инфрақұрылым – материалдық игіліктерді ұдайы өндіру (қызметтер көрсету) үдерісін және халықтың қалыпты тұрмыс жағдайын қамтамасыз ететін салалар тобы. Оған тұрғын үй, әлеуметтік-мәдени мақсаттағы нысандарды салу және пайдалану, бөлшек сауда, қоғамдық тамақтандыру, денсаулық сақтау, білім беру, т.б. жатады. Әлеуметтік инфрақұрылым материалдық игіліктерді тікелей жасамайды. Бірақ онсыз өндірістік үдеріс не жетілдірілмеген болады, не мүлде мүмкін емес. Әлеуметтік инфрақұрылым өзінше бір жүйелік түзілім ретінде материалдық-тұрмыстық, әлеуметтік-сауықтыру, рухани-білім беру, коммуникациялық және әлеуметтік-экономикалық жүйе тармақтарынан құралады. Материалдық-тұрмыстық тармақты жүйеге тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық, тұрмыстық және сауда қызметін көрсету, қоғамдық тамақтандыру жатады. Бұл тармақты жүйе негізінен халықтың материалдық-тұрмыстық және табиғи физиологиялық қажеттерін қанағаттандырады. Әлеуметтік-сауықтыру тармақты жүйесі денсаулық сақтау мекемелерін, спорт ғимараттарын, туристік ұйымдарды қамтиды. Рухани-білім беру тармақты жүйесі халықтың танымдық, рухани қажеттерін (білім алу, мәдениет, өнер) қанағаттандыруға бағдарланған. Коммуникациялық тармақты жүйе жолаушы көлігі және халыққа байланыс қызметін көрсету аясын қамтиды. Әлеуметтік-экономикалық тармақты жүйе халықтың түрлі қызметтер көрсету және қаржы-несие операциялары бойынша қажеттерін (жинақ кассалары, банкілер, құқықтық мекемелер – заңды кеңестер беру, нотариалдық кеңселер) қамтамасыз етеді. Әлеуметтік инфрақұрылымның даму деңгейі: оны дамытуға жұмсалған шығынның шамасымен (материалдық, қаржы және еңбек шығыны); өндірістік-экономикалық көрсеткіштермен (кәсіпорындар мен объектілер торабы мен қуаты, инфрақұрылым дамуының тиімділігі); қол жеткізілген әлеуметтік нәтижелермен (халықтың Әлеуметтік инфрақұрылым игіліктерімен және қызметтер көрсетумен қамтамасыз етілуі, оның объектілері мен мекемелеріне халықтың қол жеткізе алуы) сипатталады.Жалпы ғылыми әдебиеттерде физикалық, биологиялық немесе әлеуметтік ортаның белгілеріне қарай аймақтардың 50-ден астам түрі байқалады. 3-түрге бөлеміз.қарапайым аймақ (жер, экономика т.б) күрделі аймақ (ауа-райы, су т.б) аумақ көлемінде, адамзат қызметінің белгілерін қамтитын аймақтар. Аймақтардың айқындалатын өлшемдеріне қарамастан біртектес аймақтар және түйінді аймақтар болып бөлінеді. Аймақтардың сатылы бағыныстылығы деп олардың мынандай құрылымдық қатынастардың яғни, төмеңгі деңгейдегі аймақтар, жоғары деңгейдегі жүйе шеңберінде нақты бір тұтастықты құрайды. Аймақтың сатылы бағыныстылығы 2-түрге бөлінеді. 1) халықтың сатылы бағыныстылығы.2) шектен шыққан сатылы бағыныстылығы. Аймақтың әкімшілік аумақтық түсінігі-ұлттың ішіндегі бірліктер сияқты жоғарыда теориялық тұрғыдан келтірілген түсініктемесіне мүлдем сәйкес келмеуі мүмкін. Көбінесе жекелей яғни, субьективтік сипатта болады. Бұл түсіндірменің негізгі конститутцияда немесе арнайы заңдармен айқындалады. Аймақтың философиялық түсіндірмесі өзіне тән ділі, салт-дәстүрі, ойлау қабілеті, өмір сезімталдығы жөніндегі түсінігі бар ерекше дүниеге байланыстырады. Аймақтылық дегеніміз бірнеше ғалымдардың пікірінше, айрықша табиғи, шаруашылық, әлеуметтік және этно-мәдени ерекшеліктері бар аудандар аумағында өмір сүру нақтылығы. Кей кезеңде аймақтылық деген сөзді аймақтықтық деген сөзбен алмастырады. Жалпы аймақтану ғылымының шектес салалары көп. Мысалы: мәдени-тарихи, табиғи ресурстық, экономикалық, медициналық, географиялық, экологиялық және басқа аймақтарда зерттеуде тарихын, мәдениетін, жаратылыстануын, медицинасын, экологиясын, экономикасын зерттеумен шектелмей оны жан-жақты қарастырған жөн.







Дата добавления: 2015-08-30; просмотров: 3817. Нарушение авторских прав; Мы поможем в написании вашей работы!




Кардиналистский и ординалистский подходы Кардиналистский (количественный подход) к анализу полезности основан на представлении о возможности измерения различных благ в условных единицах полезности...


Обзор компонентов Multisim Компоненты – это основа любой схемы, это все элементы, из которых она состоит. Multisim оперирует с двумя категориями...


Композиция из абстрактных геометрических фигур Данная композиция состоит из линий, штриховки, абстрактных геометрических форм...


Важнейшие способы обработки и анализа рядов динамики Не во всех случаях эмпирические данные рядов динамики позволяют определить тенденцию изменения явления во времени...

Ваготомия. Дренирующие операции Ваготомия – денервация зон желудка, секретирующих соляную кислоту, путем пересечения блуждающих нервов или их ветвей...

Билиодигестивные анастомозы Показания для наложения билиодигестивных анастомозов: 1. нарушения проходимости терминального отдела холедоха при доброкачественной патологии (стенозы и стриктуры холедоха) 2. опухоли большого дуоденального сосочка...

Сосудистый шов (ручной Карреля, механический шов). Операции при ранениях крупных сосудов 1912 г., Каррель – впервые предложил методику сосудистого шва. Сосудистый шов применяется для восстановления магистрального кровотока при лечении...

Методы прогнозирования национальной экономики, их особенности, классификация В настоящее время по оценке специалистов насчитывается свыше 150 различных методов прогнозирования, но на практике, в качестве основных используется около 20 методов...

Методы анализа финансово-хозяйственной деятельности предприятия   Содержанием анализа финансово-хозяйственной деятельности предприятия является глубокое и всестороннее изучение экономической информации о функционировании анализируемого субъекта хозяйствования с целью принятия оптимальных управленческих...

Образование соседних чисел Фрагмент: Программная задача: показать образование числа 4 и числа 3 друг из друга...

Studopedia.info - Студопедия - 2014-2025 год . (0.012 сек.) русская версия | украинская версия