Ландузи- Дежерин миодистрофиясының иық -жауырын -беттік формасы.

Аутосомды –доминантты тип бойынша тұқым қуалайды. Бірінші клиникалық белгілері 10-20 жаста біліне бастайды.Бұлшықеттік әлсіздік және атрофия беттің мимикалық бұлшықеттерінде, жауырын мен иықта дамиды. Атрофия салдарынан бет гипомимиялық болады. «Полированный» маңдай, лагофтальм, «көлденең»күлкі, үлкен, кейде теріс айналған ерін «тапир еріні» бұл миодистрофияға тән. Атрофия салдарынан «қанатты» жауырын, жауырынаралықтың кең болуы, кеуде клеткасының жалпаюы, сколиоз дамиды. Псевдогипертрофия балтыр және дельта тәрізді бұлшықетте дамиды.

3)Қимыл қозғалыстардың бұзылыстары: мелшейіп қалу (психогенді, кататоникалық, галлюцинаторлық, депрессивтік, онейроидтік) және қозу. Гипербулия – белсенділіктің күшеюі, кейбір психопатологиялық және маниакалды жағдайларда кездеседі. Гипобулия – белсенділіктің төмендеуі, депрессия мен астения синдромының кейбір түрлеріне тән. Анорексия – тамақтан бас тарту. Психикалық аурулар кезіндегі жиі құбылыс. Абулия – ешқандай белсенділіктің болмауы, депрессияда, шизофрения түрінде, кейбір органикалық зақымдалуларда кездеседі. Суицидальды тенденциялар – өзіне қол жұмсау тақырыбындағы ойлар, сөздер, әрекеттер. Галлюцинациялармен, соңына түсу сандырағымен, өз-өзін кінәлау, өз-өзін кемсіту, қызғаныш, ипохондриялық сандырақпен, айнала фрагментарлы және біржақты болуымен көрінетін сана күңгірттенуі. Импульсивті құбылыс – жедел туатын бірденеге бағытталған күшті талпыныс, ол алдын-ала ой сүзгісінен өткізілмейді және мотивтер күресінсіз іске асырылады. Амбиваленттілік – қарама қарсы сезімдердің, тілектердің, әуестіктердің бірге жүруі. Ерік іс-әрекетінің бұзылуы – парабулиялар. Мұнда қозғыштану және тежелу жағдайының түрлері жатады. Патологиялық қозғыштану құрылымына вербиграция жатады – сөздерді мағынасыз сөйлеу. Эхолалия – естігенді пайдалану. Эхопраксия – қоршаған орта әрекеттеріне жағымдану. Катотоникалық ступор – қоршаған жағдай мен науқастың жеке күйзелістеріне түсінбеушілік. Депрессиялық ступор – депрессивті науқасқа тән сөздік-қозғалыстық тежелудің соңғы дәрежесі. Психогендік ступор - жедел аффективті-шокты реакциялардың клиникалық көрінісінде бақыланады. Истериялық ступор – классикалық вариантта мінездің белгілі бір истериялық сипатымен жандарда дамитын психогенді реакция болып табылады. Мутизм – белсенді және белсенсіз сөздің болмауы. Негативизм– тәртіптерге қарсы келу. Каталипсия – белгілі бір қалыпта белсенділік көрсетпей қатып қалу. Хобот симптомы – түтік тәрізді ерінді орау. Кататоникалық синдром шизофрения ауруларына тән. Қимылдық қозу. Қимылдық қозу қимылдық тежелу тәрізді психоз жағдайларына тән және бірқатар жағдайларда олардың жеделдігінің белгісі. Маниакальды жағдайда барлық психикалық функциялар жанданған, қабылдау жеңіл, ассоциативті қызмет жылдамданған, көңіл-күйі көтеріңкі болады. Мұндай қозу ауыр жағдайдың өзінде де мағынасыз болмайды, ол әрқашан бір мақсатқа бағытталған. Науқастар аса белсенді, қозғалғыш, шаршамайды, көп және дауыстап сөйлейді. Маниакальды қозу жағдайындағы науқас келбеті олардың эмоциональды күйін бейнелейді: олар өздерін сенімді ұстайды, жасарып кеткендей көрінеді, бет әлпеті көңілді, көздері жылтылдайды, беттері қызарған, мимикасы жанданған, қозғалысы және позалары нық, дауыстары қарлыққан.Депрессивті науқастардың үрейлі қозу жағдайы айналасындағыларда ауыр сезім тудырады. Аурулар қатты ыңырсып, жаны ауырып, көмек күтеді, қолдарын майыстырып, күбірлейді, өз-өзіне зақым келтіруі мүмкін, күтпеген жағдайда суицидальды әрекет жасайды. Галлюцинаторлы және сандырақтық қозу мазмұны қорқынышты галлюцинациялар, соңына түсу, әсер ету, қызғаныш және т.б. идеялары болуы мүмкін.Мұндай аурулардың әрекеттері сандырақ пен галлюцинацияның мазмұнына сәйкес келеді: науқастар бірденеден қорғанады, жасырынады, медициналық көмек көрсетуге тырысқанда шабуыл жасайды, қарсыласады. Истериялық қозу әрқашан психогенді себеппен шақырылады және истерияның барлық көріністері сияқты театрлы, демонстративті болады. Эпилепсиялық қозу дисфориямен бірге жүреді және әдетте науқаста қанағаттанбаушылық сезімін тудыратын сыртқы себепке байланысты болады. Қозу агрессивтілікпен және күйрететін әрекеттермен жүреді, монотонды және ұзақ болуы мүмкін: науқас бір сөздерді айғайлап қайталайды, біркелкі қозғалыс және әрекет жасайды.

4) Органикалық емес ұйқының бұзылуы (клиникасы, АХЖ-10 бойынша диагностикалық критерийі, емі).F 51. Этиология cы. Ұйқы ретикулярлы формация арқылы реттеледі және әртүрлі психогенді әсерлердің салдарынан бұзылады. Ұйқыны сипаттауға ұйқының әрекеттері (көз алмасының қозғалуы,төсектегі аунауы, ұйқы кезіндегі жүрістер), ұйқының позалары,ұйқының дыбыстары,ұйқының нейрофизиологиялық сатылары жатады. Бұл бөлімшеге тек біріншілік факторы ретінде эмоционалды жағдайлар қарастырылатын ұйқы бұзылыстары кіреді. Клиникасы. Ұйқы циклының бұзылысы — сергектік, инсомния, гиперсомния, сонымен қатар парасомния (ұйқыда жүру, түнгі қорқыныштар менсұмдықтар «кошмар») кіреді. Барлық аталған ұйқы бұзылыстары біріншіден сергектік жағдайына кері әсерін тигзеді, мысалы тыныс алудың кешігуі (ұйқылық апноэ) органикалық деменция синдромына алып келуі мүмкін. Бала және жасөспірім кездегі түнгі қорқыныштар мен кошмарлар сандырақтардың және елестердің негізі болуы мүмкін. Ұйқының ритмі мен тереңдігінің өзгеруі міндетті түрде уайымдаумен, әлсіздікпен, тітіркенгіштікпен, жұмысқа қабілеттіліктің төмендеуімен бірге бірлесіп жүреді. Диагностикасы. 1. Диссомниялар — ұйқының уақыты, сапасы мен санының өзгеруімен байланысты эмаоционалдылық болып табылатын біріншілік психогенді жағдай, яғни инсомния, гиперсомнияжәне ұйқы циклының бұзылысы — сергектік. 2. Парасомниялар — ұйқы кезінде пайда болатын психогенді табиғаты бар эпизодты жағдайлар — ұйқыда жүру, түнгі қорқыныштар менсұмдықтар «кошмар»). Емі. Ұйқының бұзылыстарын емдеуде бензодиазепиндер, барбитураттар, нейролептиктердің аздаған дозалары, кейбір үшциклді антидепрессанттар (амитриптилин).Ұйқыны реттеу электрсон жәнеэлектронаркоз арқылы жүргізілуі мүмкін, сонымен қатар энотерапиямен шарап терапиясы қолданылады.Соған қоса дәстүрлі психотерапиялық әдістер:гипнотерапия қолданылады

5)Алкоголизм кезіндегі абстиненттік синдромны ң ерекшеліктері, терапия бағыттары. Созылмалы алкоголизмнің құрылысында алкогольдік асбтиенция синдромы айтарлықтай орын алады, ол алкоголь ішімдігін бастаған соң 3 жылдан кейін басталады. Бұл синдромның маңызы мынада: спирттік ішімдікті тоқтатқан кезде науқастарда ауырлық сезімділік пайда болады (бас жазу). Алкогольдік абстиенция синдромы айтарлықтай көп бейнелі: беттің гиперемиясы, ыңғайсыздыққа шағымдану, бас айналу, терлеу, буындарының ауыруы. Сонымен қатар, кең көлемді қол дірілдеу және барлық денесінің дірілдеуі, тахикардия, артериалды гипертензия байқалады. Науқастардың әлсіздік, сынушылық, түнде жаман түстер көруі мазалайды. Алкогольдік абстинеция синдромының негізгі маңызы мынада: ол науқастарды алкоголь ниеттендіреді және кері шеңбер құрайды, ол шеңбер алкоголь ішуге нығайтады. Бұдан соң басқа синдром абстинеция синдромының одан әрі жалғасуында алкогольдік психоз дамуы мүмкін.Алкогольдік мастыққа, ауыздағы алкогольдік иіс және атаксиясы бар болуына қарап диагноз қойылады. Одан басқа да арнаулы индикаторлы түтіктер бар. Емдеу көмегі асқазанды жуудан, құстыратын дәрілерді тері астына енгізуден, клизма арқылы 0,01-0,02 фенаминді 100,0 суға араластырылып салудан тұрады. Созылмалы алкоголизмді науқастарды емдеу келесі кестеден тұрады.Бірінші этапта дезинтоксикациялық емдеу: көк тамырға глюкозаны, С витамині және В тобының витаминдерімен бірге салады, бұлшық етке магнезия және сульфазин салады. Бірінші этапта шартты рефлекторлы емдеу: яғни құстыратын дәрі-дәрмек арқылы алкогольдік ішімдікке теріс шартты рефлекс құрайды-тұз қышқылын апоморфин. Әрбір емдеу сеансында апоморфин инъекциясынан соң науқастарда аз мөлшерде спирт береді. Осы себептен біртіндеп құсық рефлексі қалыптасады, содан соң апоморфин инъекциясыз науқас алкоголь ішкенде ғана емес, сонымен қатар спирттің иісінен құсқысы келеді. Бұл рефлекс қатаю үшін бірнеше ай керек. Екінші этаптағы басқа емдеу әдісі ол сенсибилизация әдісі. Науқастарға тетуран таблеткасын береді, ол организмдегі алкогольдің ыдырауын тоқтатады және аз ғана мөлшерде спирт ішкенде улану болады. Аса маңызды роль алкоголизмді емдеу гипоностикалық емдеу атқарады, оны да шартты рефлексті емдеуге жатқызады.Елесті емдеу кезінде науқастың қоздыруын тоқтату керек және ұзақ ұйқыға жіберу керек. 0,5% седуксен ертіндісін 4,0-6,0-дан бұлшық етке салу манызды.Басқа алкогольді психоздарды үлкен дозалы нейролептиктермен емдейді.

Билет

1.Жүйке – бұлшық ет аурулары. Спинальды амиотрофия. Жіктелуі,этио, эпид, клин, диаг, емі. Нерв-бұлшықет аурулары тұқым қуалайтын аурулардың ең жиі кездесетін түрі. Негізінде жұлынның алдыңғы мүйізінің перифериялық нервтердің,және қаңқалық бұлшықеттердің генетикалық зақымдануы жатыр. Бұл топқа прегрессирлеуші бұлшықеттік дистрофиялар,неврогенді және жұлындық амиотрофия,пароксизмальді миоплегияның әр-түрлі формалары,миотония,және миостения кіреді. Аурудың жетекші симптомы-бұлшықет гипотониясы және семуімен қосарланатын бұлшықет әлсіздігі. Спинальді амиотрофия –жұлын мотонейрондарының алғашқы зақымдануынан болатын үдемелі нерв бұлшықет ауруы. Аутосомды рецесивті,аутосомды-доминантты Х –хромосомамен тіркесіп тұқым қуалайды. Вердинг-Гоффман спинальді амиотрофиясы –мектеп жасына дейінгі балалар арасында жиі кездесетін ауто-рецесивті жолмен тұқым қуалайтын ауру. 3 клиникалық түрі ажыратылады:1. Туа біткен түр -туа сала балалар әлсіз парездермен туылады. Генерализденген бұлшықеттік гипотония және терең рефлекстер болмайды,бульварлық рефлекстер бұзылыстар байқалады,әлсіз сорады,жұтыну рефлексі төмендеген. Сонымен қоса тірек –қимылдық деформациясы(сколиоз,воронко тәрізді, немесе куринный кеуде клеткасы,буын контрактуралары).Балалар басын ұстай алмайды,отыра алмайды. Интеллект төмендеген. Жиі тума ақаулармен жүреді, ағымы тез прогрессирлеуші,колайсыз. 9 –жасқа дейін өмір сүруі мумкін.2. Ерте балалық түр -бала өмірінің 2-ші жартысында басталады. Бала жасына сай дамып келе жатады да,инфекция,тағамдық уланудан соң ауру көріністері біртіндеп басталады. Алғашында аяқ бұлшықеттерінің парезі кейін бірден дене және қол бұлшықеттері парезденеді. Диффузды бұлшықеттік атрофиясы тіл фасциякуляциясымен бірге жүреді, саусақ дірілі және сіңір контрактуралары. Бұлшықеттік тонус терең рефлекстер төмендеген. Ағымы қолайсыз,бала 14-15 жасына дейін өмір сүреді. 3. Кешеуілденген формада –баланың 1,5-2жасында байқалады. Бала жасына сай дамып келе жатады да ауру кенеттен басталады. Қимылдары қопал және сенімсіз, жиі құлап қалады. Жүріс озгереді. Олар тізе тұсында аяғын бүгіп жүреді(заводной куклой). Алғашында проксимальді топ бұлшықеттері кейіннен жоғарғы шеткі мүшелер,дене бұлшықеттері парезденеді.(2-ші түрдегі симптомдарды жазып,жалгастырыңдар!!!) Ағымы қолайсыз,20-30 жасына дейін өмір сүреді. Кугельберг-Веландер спинальді амиотрофиясы –ауто-рец.ті түрде тұқым қуалайды. Алғашқы белгілері 8-10 жаста басталып,аяқ пен қолдың жоғарғы бөліктерінде семуімен,фибрилярлық жыбырлаулар арқылы білінеді. Ауру біртіндеп үдеиді де 8-10 жыл өткенде өзіне тән клиникалық белгіге ие болады. Олар жалпы бұлшықет әлсіздігі,жалған гипертрофиямен қосарланатын бұлшықет семуі,омыртқа бағанының қосалқы деформациялануы. Ағымы баяу прогресирлеуші. Диагностикасы. Генетикалық анализге,клиникаға байланысты қойылады. Қаңқа бұлшықетінен биопсия алып,зерттеледі. Емі. ЛФК,массаж тағайындаймыз. Нерв тінінің қоректенуін жакқсартатын препараттар-Церебролизин,кортексин,аминолон.

2.Миастения. Жік, эпид, клин, диаг, емі. Миастениялық және холинергиялық криздер.Миастения –әр-түрлі топ бұлшықеттерінің жоғары әлсіздігімен,нерв импульстерін бұлшықетке жеткізу қызметі бұзылған,нерв бұлшықет синапстарынң аутоиммундық ауруы.Ауру патогенезінде ацетилхолин жеткіліксіздігі жатыр. Мионевральді синапс аймағының қозғалтқыш аппараты зақымдалады. Кез-келген топ бұлшықеті көбіне бет,ерін,көз,тіл,мойын бұлшықеті. Әйелдер ерлерге қарағанда 2 есе жиі ауырады,ауру жиі ерте жаста басталады. Этио. Аутоиммунды. Миастения тимус безінің ісігі немесе гиперплазиясымен қосарланып жүреді. Клин. Бұлшықеттер әлсіздігімен,әсіресе көз бұлшықеттері(қылилық,1 немесе 2 жақты птоз,күн соңына қарай). Шайнау және бет бұлшықеттерінің алсіздігі. Сойлеу және жұтынудың қиындауы. Терең рефлекстердің төмендеуі. Ауру ерекшелігі-демалғаннан кейін бұлшықеттердің күшеиуімен қайтадан күш түскенде әлсіреуі. Кенет басталатын миастениялық криздер инфекциялар,стрессті жағдайлардан соң басталады және өмірге қауіпті. Ағымы, ауру прогресирленеді. Ремиссия болып отырады. Миастениялық криздер жиіленуінен оліммен аяқталуы мүмкін. Диаг. Шағымдарға негізделе отырып яғни үдемелі бұлшықет әлсіздігі,птоздың айқын білінуі. Диагностикалық мақсатта прозеринді сынақ жасалады. Тері астына 1-2 мл\л 0,05 пайыз ерітіндімен жіберіледі. 30-60 мин соң симптомдар жоғалады. Прозериннің парасимпатикалық әсерін тоқтату үшін 0,01 мл\кг атропин береді. Емі. Ацетилхолин жеткіліксіздігін жоюға және аутоиммунды процесті басуга бағытталған. Антихолинэстероза препараттары:прозерин,оксазил,калимин. Преднизолон. Миастениялық криз кезінде прозерин дозасын жоғарылатып бұлшықет ішіне 2-3мл 2-3 саг сайын енгіземіз. Су электролид балансын қадағалай отырып 1 пайыз гидрокарбонатнатрий в/в.Патогенетикалық ем мақсатында операция жасалынады(тимэктомия), бірақ тимус безі ігігі қарсы көрсеткіш болып табылады.

Дорсопатия. Жік, эпид, клин, диаг, емі.Дорсопатия-тірек –қимыл және жүйке жүйесінің омыртқа бөліктерінің зақымдалуымен жүретін полифакториальді дегенеративті –дистрофиялық өзгерістермен сипатталатын аурулар тобы. Этио.Гиподинамия,дурыс тамақтанбау,қолайсыз жерде жұмыс істеу,микро-макро жарақат,зат алмасу бұзылыстары,виттапшылық, инфекциялық зақымданулар,климаттық жетіспеушілік.Жік.Ағымына байланысты;Жедел-3 аптаға дейінЖеделдеу-3-12 аптаСозылмалы-12 патадан көпОрналасу орнына байланысты;1.Мойын-омыртқалық бөлігі2.Кеуделік бөлік3.Бел-сегізкөздікОмыртқаны –зақымдау түріне байланысты1. Деформациялаушы дорсопатиялар яғни лордоз,сколиоз т.б2. Спондилопатия 3 Басқада дорсопатиялар-дисктер дегенерациясы,грыжа дегенерациясыДарежелері:1.Хондроз-дистрофиялық –дегенеративті озгеріс тек омыртқааралық дискпен ғана шектеледі,жеңіл дискомфорт болады,рентгенде өзгеріссіз2.Клиникалық көрінісінде ауырсыну пайда болады,омыртқа негізі,денесі фиброзды сақинаның функциясы бұзылады яғни омыртқа бекітілуі бұзылады.Патологиялық қозғалыс пайда болады,үдей келе нервтер,тамырлар зақымдалады3.Патологиялық процесс өрши түседі,фиброзды сақина жыртылып ядро сыртқа шығып,жарық пайда болады,қатты ауырсыну сезімімен жүреді.Зақымдалған омыртқа бойында патологиялық процесс кифоз,сколиоз4.Омыртқалардың ығысуымен сипатталады. Деформацияланған омыртқа аралық диск омыртқа денесін толық байланыстыра алмайды,және ығысу пайда болады. Клин.Рефлекторлық синдром-бел ауырсынуы кенеттен басталады(люмбаго)ауырсыну жөтелгенде,түшкіргенде,аласа орынға отырғанда күшеие түседі. Керілу симптомыТақта симптомы-тізерлейді,қолды тізеге қойып,еңкейіп тұрады,бұлшықет қатаюы байқалады.Көпір симптомы-орындық шетіне отырады өйткені нерв тітіркеніп ауырсыну тудырады. Дуылдап,куйдіретін, қысатын ауырсыну тән.Мачкевич симптомы-ішпен жатқанда тізе буынын бүккенде жамбастың алдыңғы бетінде ауырсынудың пайда болуы. Вассерман-ішпен жатып созылған аяғын тізе-жамбас буынында жазады,ауырсыну пайда болса L-3 зақымдануын көрсетеді.Ласег-арқамен жатады патологиялық аймақта аяғын көтеру қиындайды.Бармақпен батыра басқанда паровертебральдық нүктелер мен қылқанды өсінділерде (гар ауырсыну нүктелері)және шонданай нерві(валле нүктесі)бойында ауырсыну білінеді.Аса айқын білінетін түбіршектік синдромдар:L1 сегменті -зақымдалса шап аймағында ауырсыну мен сезімталдықтың төмендеуіL2-санның алдыңғы 3\1 мен іш жағында сезімталдықтың төмендеуі,тізе реф төмендеуіL3-вассерман симптомы пайда болады,сирақтың ішкі жағындаL4-бел аймағынан санның алдыңғы сырт жағы,сирақтың алдыңғы ішкі жиегі және аяқ ұшына дейін таралатын ауырсыну синдромыL5-бөксенің жоғарғы бөлігі,сан сыртында сирақтың алдыңғы сыртында,аяқ ұшының устінде ауырсыну,үлкен бақай жазылмайды.Диаг. Науқастан сұрастыру шағымы, неврологиялық тексеру,ауырсыну синдромын бағалау, пальпация, рентгенологиялық зерттеу Емі. Медикаментозды,медикаментозды емес және оперативті.Төсектік режим 7-күн. Иммобилизациялайтын протездер,ауырсынуды басатын опиойдтық емес анельгетиктер (спазмалгон,беналгин) стеройдты емес қабынуға қарсы препараттар нимесулид 100мг күніне 2 рет.Антигистаминді препаттарТырысуға қарсы нейролептиктерХондропротекторлар. Ем нәтижесіз болса операция жасалынады яғни дискэктомия. Сонымен қоса лазерлі терапия, массаж, ЛФК,балшықпен емдеу. 4.Жабысқақ жағдайдағы невроз. Обсессивті-компульсивті бұзылыстар (клиникасы, АХЖ-10 бойынша диагностикалық критериі, емі)Жабысқақтық невроздар-бұл науқастарда еркінен тыс жабысқақ ойлар,қорқыныштар,қимылдар пайда болуымен жүретін невроз формасы.Обсессивті –компульсивті бұзылыстар(МКБ10 F-42)- науқаста жабысқақ естеліктерге, елестерге шағымданады. Бұл психикалық құбылыстардың бөтендігін түсінеді,но олардан арылуға дәрменсіз. Қандайда бір әрекетті орындауға кедергі жасайды. Бірақ,науқас моральді ұстанымдарына қарама-қайшы әрекет жасауға,ойлар пайда болады. Бұл процестер созылмалы прогресирлеуші немесе эпизодтық сипатта журуі мүмкін. МКБ-10 бойынша классификациясы:F 42.0 –жабысқақ ойлар немесе оссессияF 42.1 – жаысқақ идеялар,әуестік немесе компульсивті асерF 42.2 – аралас жабысқақ ойлар және арекеттерF 42.8 – басқада обсессивті-компульсивті бұзылыстарF 42.9 – анықталмаған обсессивті-компульсивті өзгерістерКлин. Обсессивті –компульсивті бұзылыстар(ОКБ) –жабысқақтықтар үмені күмәндәнумен көрініс береді,өз мінез құлығына сын көз қараспен қарайды. Ластанудан қорқады. Религиозды ойлар пайда болады. Науқастардың ойына қоғамдық орындарда ұятты іс жасау тілегі келеді. Шамалы уақытқа өз қозғалыс әрекеттерін тежей алады. Жиі науқастарда қимылдық ритуалдар дамиды(аяқпен жерді тепкілеу,қолдарымен ерекше қимылдар жасау). Диаг.Диагнозді тек психиатр дәрігер белгілі бір ОКБ белгілеріне қарай отырып қояды. МКБ-10 бойынша диагностикалық критерийлары:Кемінде 2 апта бойына ОКБ –га тән белгілердің көрінісі.Кем дегенде 1 жабысқақ ой немесе әрекет болу керек.Ол жабысқақ ой науқас үшін жағымсыз болуы керекЕмі. Психиотерапия. Когнитивно-поведенческой психотерапия қолданылады. Америкалық психиатр Джеффри Шварцтың 4 қадамды әдісі арқылы ем жүргізіледі.Психоаналитикалық психотерапияПсихотропты препараттарды қолдану терапиясы: антидепресанттар, транквилизаторлар.

5.Алкогольді тәуелділіктің біріншілік және екіншілік кезеңінің сипаттамасы. Алког.нің бірі сатысы -невростениялық саты. Ол кезде жабысқақ сипаттағы алкогольге патологиялық әуестік, қолданылатын алкогольдің молшерін бақылау қабілетінің төмендеуі артынан мүлдем мөлшерін бақылауды жоғалту болып табылады. Алғашқы симптомы қорғаныстық кұсу рефлексінің жоғалуы.Яғни спирттік ішімдікті ішкенде артық мөлшерде қабылдағанда құсу болмайды. Алкогольді мастану сипаты өзгереді.Олар ызалы,жабысқақ, ренжігіш, күдікшіл бола түседі. Астениялық синдром көрініс береді. Яғни сылбырлық,әлсіздік,шаршағыштық,зейін бұзылуы,интеллектуалды үрдістің төмендеуі болып табылады. Оларда ұйқы бұзылысы ерте пайда болып,үдей түседі,ұйқыдан кейін сергектік сезімі жоқ, тітіркенгіш,айналадагылармен конфлекттер үнемі сипат алады.Алкогольдің тәуліктік молшері 1-литр кушті шарапқа тең. 1-саты ұзақтығы 1-6 жылға дейін. Алкоголизмнің алғашқы сатысында ақ сомотоневрологиялық бұзылыстар пайда болады. Екіншілік кезең;-абстинентті синдроммен жүреді.Бұл синдром ұзақ уақыттық массивті алкогольді интоксикация аяқталған соң бірнеше сағат немесе тәуліктен кейін дамиды. Алкогольге патологиялық әуестік күшейе түседі. Ол мәжбүрлік сипатын алады. Бастапқы сатыдағы симптомдар жойылмайды. Күшейе түседі. Психикалық,неврологиялық,соматикалық бұзылыстар түрінде көрінеді. Абстиненция жағдайында көру, есту галлюцинациялары пайда болады. Ішімдікті қабылдаудың тәуліктік дозасы 1,5-2 литр арақ мөлшеріне жетеді. Бұл кезде салынып ішу тән. Зейін,ес бұзылысы тереңдейді. Ішімдік табу жолында жануя,қызметтік,қоғамдық жағдайларды елемейді. Ерік үрдісі терең бұзылады. Бұрынғы қызығушылығы жоғалып,басты қажеттілігі спирттік ішімдік табу болып табылады. Орынсыз әзіл пайда болады.

6 Есеп Психопатологиялық симптомдар:арықтауы, тәбетінің нашарлауы,көңіл күйдің бұзылуы, эйфория,Өзінің өмір сүргісі келмейтіні.Бұл науқаста эмоцияның,әуестік және қозғалыс бұзылысы. Басты психопатологиялық синдром- Депрессивті синдром. Нозологиялық диагноз- Аффективті бұзылысыF3. F31Маниакальды-депрессивті психоз .Психиатриялық көмек көрсету тактикасы. Психиатр алдымен науқастың психикасына әсер еткен факторды табу және күресу.Науқастың жағдайын көтеретін пайдалы физикалық жаттығу жасату.Стационарда емделеді. Емі Психотерапия-Тыныштандыратын.Антидеприсант- флюоксетин,седуксен.Нейролептик(Антипсихическии препарат) -Галоперидол Хлорпромазин немесе Левомепромазин күніне 3 рет бұл дәрі қозуды басып седативті эффект көрсетеді

15билет(1и2 и есеп)

3.Интеллект – бұл хабарды қабылдау мен оны қолдануға қабілеттелік (сызба 4). Кеңінен айтқанда – адамның ақыл-ойының, еске алуды және салыстыруды, ақыл-ойдың қорытындысын жалпылауды мүмкін етеді. Адам жекелеген интеллектінің түрінде, орта мектепті бітіріп, мамандық алып және өмірге іс-жүзінде жақсы бейімделе алады. Интеллект көбінесе психикалық ауруларда толығымен зардап шекпейді, негізінде ойлау, сезім, ерік-жігер психикасы өзгереді. Кейбір жағдайда интеллектің төмен деңгейі туылғаннан ақыл-ойдың аздығынан (олигофрения), кейде интеллектің төмендеуі жүре пайда болады (деменция). Олигофренияға қарағанда деменция аз кездеседі. Деменция эпилепсия, милық атеросклероз, үдемелі салдануда кездеседі.

Деменция (лат. dementia - кем ақылдылық) – жүре пайда болған кем ақылдылық, танымдық қызметтің қайтымсыз төмендеп, бұрын алған білімдері мен машықтарынан әр-түрлі дәрежеде айырылу, жаңа білім мен машықтарды игерудің қиындауы. Олигофрения, туа пайда болған және ерте балалық шақтан жүре пайда болған кем ақылдылықтан айырмашылығы, оларда психиканың жетілмей қалуы болады, ал деменцияда психикалық қызметтің ыдырауы жүреді. Деменция кезінде кездесетін бұзылыстар: қысқа және ұзақ мерзімдік естің бұзылуы; кем дегенде, төмендегілердің біреуі: Абстрактты ойлаудың бұзылысы; Сынның бұзылуы, қоршағандарға, туыстарына қатысты шынайы жоспарлар құра алмауы; Нейропсихологиялық симптомдар және синдромдар: афазия, апраксия, агнозия («үш А»), және оптико-кеңістіктік қызметтердің бұзылысы; Тұлғалық өзгерістер... От басында, жұмыста әлеуметтік дезадаптация; Деменция кездерінде делирилер болмауы; Ауру тарихында органикалық себептің болуы.Деменция түрлері: бөліктік немесе лакунарлы. Толық; немесе тотальды түрлерін ажыратады. Лакунарлы (дисмнестикалық) кем ақылдық;. Ес ең ауыр зақымдалады: үдемелі және фиксациялық амнезия. Эмоциональды әрекеттері қатты зақымдалмайды: жылап қалушылық, сезімталдық, көңіл-күйдің ауытқығыштығы болуы мүмкін. Тотальды кем ақылдылық;. Танымдық (ес, абстрактты ойлау, зейін және қабылдау) және тұлғалық (жауапкершілік сезімі, тиянақтылық, сыпайылық, ұят, т.б.) қырлары бұзылады.

 

Олигофрения- клиникасында салыстырмалы түрде тұрақты интелектуальды дамудың артта қалуымен көрінетін, әлеуметтік- еңбекттік адаптацияның қиыншылықтарына алып келетін мидың экзогенді зақымдануы, метоболизм бұзылыстары, туа пайда болған кемістіктер, хромосомды аномалияларға байланыты патологиялық жағдай. Олигофрения жиі кездесетін психикалық аурулар түрі болып табылады.

130 және одан жоғары- өте жоғары норма. 129-120 жоғары. 110-119 жақсы. 90-109 орташа. 83-89 төмен. 80-82 шекаралы кемақылдылық. 70-79 жеңіл дебильділік. 60-69 шамалы айқын дибилизм. 50-59 айқын дибильділіктің көрінісі. 35-49 имбецильділіктің бірден көрінбейтін көрінісі. 20-34 имбецильділіктің бірден көрінуі. 19 және одан төмен идиотия.

 

 

4.Олигофрения - клиникасында салыстырмалы түрде тұрақты интелектуальды дамудың артта қалуымен көрінетін, әлеуметтік- еңбекттік адаптацияның қиыншылықтарына алып келетін мидың экзогенді зақымдануы, метоболизм бұзылыстары, туа пайда болған кемістіктер, хромосомды аномалияларға байланыты патологиялық жағдай.

Олигофренияның пайда болу себептері үш зиянды топқа біріктірілген:

1. Тұқым қуалағыш, 2.жүре пайда болған, 3. Туа пайда болған.

Біріншісіне ұрықтанғаға дейінгі генетикалық зақымдалуға әкеп соғатын, зиянды факторлар ұрықтың қалыпты дамуына, яғни оның өмірге келуіне дейін зиянды кері әсер етеді (токсоплазмоз, цитомегалия, гепатит, жел шешек, қызылыша, анасының ауыр соматикалық аурулары, наркотиктер, рентген сәулелері, қан факторларының сәйкес келмеуі). Жүре пайда болған зияндықтар, туу кезінде де, өмірінің 1-2 жыл ішінде де әсер етеді. Патофизиологиялық механизмдер, метаболиялық жылжымалар мен орталық жүйке жүйесінің деструктивті өзгерістернен құралады. Психикалық шешілмеу жағдай этипатогенетикалық белгілері бойынша білінеді.

1. Тұқым қуалағыш – эндогенді түрлері: 1. Хромосомды аберрациясымен байланысты (Дауна ауруы, Клейнфельтер, Шерешеваский-Тернер синдромы), 2. Энзимопатикалық (фенилкетонурия, галактоземия, гарголизим т.б.), 3. Ксеродермиялық (кератоз, ихтиоз), 4. Дизостикалық (Крузон ауруы), 5. Тамырлы (Штурге-Вебер синдромы).

2. Эмбрио – және фетопатия: вирусты, бактериялы, алиментарлы, иммунологиялық сәйкес еместікпен байланысты алиментарлы, физикалық, химиялық әсерлермен әсер ету.

3. Пери – және постнатальды зақымдар түрлері. 50-60% ауруларда олигофрения этиологиясы белгісіз.

Жалпы психикалық кемақылдылықты олардың клинико-физиологиялық критерилері тұрғысында 4 түрге жатқызады: астениялық, атониялық, стениялық, дисфориялық.

Астения түрінде психикалық кемақылдылықпен сипатталатыннауқастар оқу кезінде, жазу, санау кезінде қиындықтарға ұшырайды. Қанағатталған ес, толық түсінік пен елес жақсы тұрмыстық ұйым тұрақсыз және азу бағытымен бірігеді. Бұл науқастарда сөйлеу жақсы дамыған, лексиконы бай. Сонымен қоса оларда кеңістік қатынас анализі нашар.

Атониялық; түрлеріндегі науқастарға: психикалық демалыс тән емес, мақсатталған белсенділіктің қозғалыс мазасы мен зейіннің бұзылуы тән.

Дисфориялық; түрі мақсатталған іс-әрекеттіпен, эмоциональды қиналыспен ерекшеленеді.

Стениялық; түріндегі науқастарда интеллектуальды, эмоциональды–ерікті көріністер жетілмеген.

Сонымен қоса, олигофрения, психикалық ақау ауырлығына орын бөлінеді. Себебі, ол емдік-практикалық нұсқауларды анықтау үшін және оқыту сұрағын шешу үшін қажет. Психикалық кемақылдылықтың терең дәрежесінде, яғни идиотияда интелектуальды, элементарлы көріністер болмайды. Сөйлеу қиындаған. Эмоциялар қоркыныш, кек немес аштық көріністерде байқалады. Науқастардың өзін-өзі қамтамассыз ете алмайды.

Имбецилдарда абстракцияға және түсініп ұғынуға қабілеттіліктері жоқ. Олардың кейбіреулері ғана оқумен, жазумен шұғылдана алады. Сөз қоры оларда кедей, ал дыбыс шығаруы ақаулы түрде. Олар өз бетімен еңбек ете алмайды. Дебильдік жетесіздікте, яғни психикалық кемақылдылықтың жеңіл дәрежесінде нақтылық толық емес жекешілдікке тән. Оқуға қабілеттілігі бола тұра, бұл науқастар мектеп бағдарламасының тәсіліне үйрену үшін, арнайы жағдайларды қажет етеді. Сөз қоры оларда қанағаттанарлықтай, бірақ іс-әрекетті реттеу үшін сөз қоры кедей. Интеллектуальды сезімдер дамымған. Дұрыс тәрбие негізінде өмірге бағыт алулары мүмкін. Олигофрения диагнозы жас кезінде психомотолы жетілмей қалған, өзін-өзі жекешелеу,мектеп бағдарлмасын ұғынуы қиындаған, коллективті ойындарға қатыса алмау, негіздеріне қарап қойылады. Басты көмек психологиялық зерттеу болып табылады. Арнайы сынамалармен психологиялық көрініс нәтижесінен, жеке көріністер дәрежесін анықтауға болады. Оларға (корректурлы сынама, Шульте кестесі, Крепелин бойынша сандарды қайталау, 100ден 7ге дейін санау, 10 сөзді қайталау, пәндер жіктеуі, абстрактілі суреттер) жатады. Интеллектіні толығымен зерттейтін әдістерге резионды, Стенфорд- Бине, Векслер шкалалары, Гезелла әдісі жатады.

Тәрбиелік педагогикалық және емдеу жұмыстарында кемакқылдылық түріне қарай олигофрения жіктелуі қажет. Олар оқу үшін, арнайы жұмыс жүргізу қажет, яғни қозғалыс мазасын, аффективті қиналысты шешу үшін, жеке стимуляция жүргізу керек. Стимульдейтін заттарға аралия, лимонник, левзия, кофеин, центедрин, денамин, нуреда қолданылады. Науқастарды тыныштандыру үшін, трифтазин, аминазин, элениум седуксен, мепробамат, триоксазин қолданамыз. Психикалық дамыун жақсарту негізінді, витамин препараттарын үлкен дозада қолданамыз (С,В,Е витамин комплекстері) гармондар-тиреодин, кортин, тестостерон, биогенді препараттар береміз.

Қосымша стимуляторлардан (алоэ, апилак, ФиБС, шыны дене) және амин қышқыл препараттарынан (гидрозалин, церебролизин, глютамин қышқылымен) береміз.

Олигрофренияның тұқым қуалайтын түрлерінде, яғни оның алдын алу үшін жанұясының терең генетикалық анализін жүргізу керек. Алдын алу жүкті аналардың денсаулығын қорғау, босану процестерін дұрыс жүргізу, инфекциялық аурулардың алдын алу.

 

5.Алкогольді тәуелділіктің 3-ші кезеңі: мастану жағдайындаситауциялық бақылауды жоғалтумен патологиялық әуестік алкогльдің өте аз мөлшерін қабылдаудың өзі алкогольге өте күшті әуестік шақырады. Қандай жолмен болмасын қол жеткізуге тырысады. Алкогльді кездейсоқ ортада, жалғыз ыңғайсыз жағдайларда қабылдайды. Мастанудың ауыр дәрежесі болады. 3-ші кезеңде лакунарлы және тотальды амнезия сиптомы болады. Лакунарлы амнезия симптомы-эксцесстің едәір бөлігінің