| Кесене атауы
| Салынған мерзімі
| Орналасқан жері
| Жалпы сипаттама
|
| Жошы хан кесенесі
| ХІV – ХV ғғ.
| Қаракеңгір өзенінің сол жағы
|
|
| Арыстан баб кесенесі
|
| Отырар қаласының батыс жағында 3 км. жерде, Сырдария өзеніне жақын орналасқан.
| ü Кесенеде 2 бөлме бар.
ü Ел аузындағы аңыз бойынша, Арыстан баб VII – VIII ғасырларда өмір сүрген.
ü Қожа Ахметтің рухани ұстазы болған.
ü ХІV ғасырда құлап қалған күмбезді Әмір Темір қайта салғызды.
ü ХІХ ғасырда кесене бірнеше рет жөндеуден өткен.
|
| Қожа Ахмет Йасауи кесенесі
| ХІV – XV ғғ.
| Түркістан қаласы
| ü Әмір Темірдің бұйрығымен салынған сәулет өнерінің тамаша бір үлгісі.
ü Қожа Ахмет ислам дінінің көрнекті өкілі, әрі уағыздаушы, әрі ақын.
ü Жазба деректерге қарағанда кесенені салуға Әмір Темір 1397 жылы бұйрық берген.
ü Күмбезді салғызудағы басты мақсаты Қ.А.Йассауидің мұсылмандар арасындағы зор беделі арқылы оны пір тұтушылардыңсеніміне ие болып, өз жағына тарту болды.
ü Әмір Темір ғимаратты Орта Азияда ешбір теңдесі жоқ сәулет өнерінің туындысы ретінде салдыруға тырысқан.
ü Залдың ортасында 1399 жылы жасалған үлкен тайқазан тұр. Оған діни мейрам күндері тамақ жасалып, келген адамдарға тегін таратылатын.
ü Бөлмелердің ішінлегі негізгісі – кітапхана.Оңтүстік жағында үлкен ақсарай, кіші ақсарай бар. Олардың ішінде атақты адамдар жерленген.
ü Басты бөлме – көрханада Ахмет Йассауидің мүрдесі қойылған
|
| Көккесене
|
| Сығанақ қаласының маңында, Төменарық кентінің солт. – бат. 8 км жерде орналасқан
| ü Көккесене – бір күмбезді кесене.
ü Қосбетіндегі кіре беріс аркасы сүйірленіп, өте сәнді жасалған.
ü Қабырғаларының сырты Алаша хан күмбезі секілді қыштан, кілем өрнегі үлгісіне ұқсатып қаланған.
ü Қазіргі кезде бұл тамаша ескерткіштің тек жұрнағы ғана қалған
|
| Алаша хан кесенесі
| XIV – XV ғғ.
| Ұлытау ауданындағы Қаракеңгір өзенінің жағасы.
| ü Бұл кесененің ерекшелігі – далалық сәулет өнерінің үлгісінде жасалуы.
ü Алаша хан күмбезінің қабырға сыртын әсемдеу ісінде қазақтың дәстүрлі ою-өрнегі кең қолданылған.
ü Қабырғалары: Сыртқы жағынан кереге көзді кілем тәрізді.
|
| Рабиға Сұлтан Бегімнің кесенесі
| XV ғ. ІІ жартысы
| Қожа Ахмет Йассауи ғимаратының шығыс жағында, 60 м жерде
| ü Жартылай сақталған.
|
| Дәуітбек кесенесі
|
|
|
|
| Тектұрмас кесенесі
|
|
|
|
