Түрік қағанатының қоғамдық-саяси жүйесі.
Ерте түрік феодалдық мемлекеттері қағандық;деп аталғандықтан түрік қағанатындағы бірінші адам қаған болған. Ол бүкіл жердің иесі болды. Түрік қағанаты 10 ұлысқа бөлініп, әр ұлыс билеушілері шад деп аталған. Түрік қағанатының құрамында 30-дан аса теле тайпасы болған. Олардың ішінде қырғыз, оғыз, ұйғыр, дулу, үйсін, т.б. тайпалар бар.
2. Орталық Қазақстаннан:Бөрібас, Алғабас, Дәндібай, Атасу, Бесоба, Бесоба, Байбала, ғылы, Ақсу-аюлы, Беғазы, Талды, Мыржық, Ақмая, Обалы, Беріккөл. 3. Шығыс қазақстаннан:Қанай, Трудникова, Малокрасноярка. 4. Батыс Қазақстаннан:Ахмет-ауыл, Бесбай, Тастыбұтақ, Кіргелі. 5. Солтүстік қазақстаннан:Садчиковское, Алексеевское, Затобольское, Приречный, Чаглинка, Төңкеріс, Ақмола, Арқайым, Новоникольское.
Темір (Сақ) дәуірінің археологиялық ескерткіштері: 7. Оңтүстік Қазақстаннан және Жетісудан: Жуантөбе, Түгіскен, Ұйғарақ, Қарашоқы, Берікқара, Есік, Қарғалы, Бесшатыр, Алтынемел, Қадірбай, Қызылауыл. 8. Орталық Қазақстаннан: Тасмола, Қарамұрын, Нұрмамбет, Жыланды, «Мұртты обалар». 9. Шығыс Қазақстаннан: Берел, Катон, Күрті, Майемер, Құлажорға, Баты, Шілікті, Бұқтырма, Жолқұдық, Чернореченск, Боброво, Ертіс, Мнотьевка. 10. Батыс Қазақстаннан: Целинный, Сынтас, Бесоба, Нагорненский, Алебастрова, Лебедевка, Бәйте. 11. Солтүстік Қазақстаннан: Бірлік, Покровка, Бектегіс, Карлуга, Кеңөткел, Боғанаты. 12. Арал маңынан: Шырық-Рабад, Баланды, Бабыш-молда.
|
