Азақ КСР-інің құрылуы

Алғышарттары:

· РКФСР құрамындағы Қазақ АКСР-і дамыған индустриялы-аграрлы республикаға айналды;

· Жұмыс табының көп ұлтты отряды жедел қалыптасты;

· Шаруалардың әлеуметтік табиғаты өзгерді;

· Халық зиялыларының елеулі тобы құрылды;

· Қазақ әйелдері қоғамдық және шаруашылық өмірге белсене араласты.

Еңбекке жарамды 3,3 млн. адамның 1 млн. -ға жуығы жұмысшылар мен қызметшілер болды. Олардың 20%-ы – түсті металлургияда, 120 мыңы – тасымал жұмысында, 46 мыңы – құрылыстарда еңбек етті.

Осылайша, Қазақстан 15 жыл ішінде кеңестік мемлекетті қалыптастыру жолымен жүріп өтті.

l 1936 жылғы 5 желтоқсан – КСРО Кеңестерінің төтенше VIII съезінде КСРО Конституциясы қабылданды.

Қазақ АКСР-ы Одақтас республика болып қайта құрылып, Қазақ КСР-і атанды (барлығы 11 одақтас республика)

l 1937 жылғы наурыз – Қазақстан Кеңестерінің төтенше X съезінде Қазақ КСР-і Конституциясы қабылданды. Онда:

· Республиканың саяси негізі – еңбекшілер депутаттарының Кеңестері;

· Республиканың экономикалық негізі – социалистік шаруашылық жүйесі және өндіріс құралдары мен құрал-жабдықтарына социалистік меншік деп атап өтілді.

· 1937 жылғы желтоқсан — КСРО Жоғарғы Кеңесінің сайлауы өткізілді. Жоғарғы Кеңеске республикадан 44 депутат сайланды.

1938 жылғы маусым – Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің сайлауы өткізілді. Оған барлығы 300 депутат сайланды:

112-сі – жұмысшы;

116-сы – колхозшы;

152-сі – қазақ;

60-сы әйел, оның 27-сі қазақ әйелі.

1938 жылғы 15 шілде – Қазақ КСР-і Жоғарғы Кеңесінің бірінші сессиясы болып, оны Ж. Жабаев ашты.

1939 жылғы желтоқсан – жергілікті Кеңестер сайлауы өткізіліп, оған 48762 депутат сайланды.

20–30 жылдар кезеңінің қорытындысы:

Тиімді жағы:

1. Қазақ халқының саяси теңдікке, территортялық автономия құқығына қолы жетті.

2. Индустриясы жедел дамыды.

3. Мәдениет, білім беру саласында табыстарға қол жетті.

Тиімсіз жағы:

1. Экономика мен мәдениет саласында қол жеткізген табыстар тым қымбатқа түсті;

2. Тоталитарлық, казармалық жүйе орнықты;

3. Қоғамдағы табыстар сталиндік қатал идеологиялық қыспақ қоршауында қалды.