Статистикалық жүктеме кезіндегі беріктікті есептеу
Беріктік шарты мына түрде жазылу керек. (16) немесе ; (17)
мұнда σmax және. τmax - максималды есептік қалыпты және жанама кернеулер; [σ] және [τ] - жіберілетін кернеулер; n - қалыпты кернеулер nτ бойынша, жанама кернеулер nσ бойынша есептеу кезіндегі беріктік қорының есептік коэффициенті және жалпы (суммарлық) nΣ; nΣ - беріктік қорының жіберілетін (нормаланған) коэффициенті. Беріктік қоры коэфициентін есептеу деп бөлшектер үшін (үлгі үшін емес) кернелу шешімінің максималды есептеуге қатынасын айтады, ал беріктік қорының жіберілетін коэффициенті — кернелу шегінің жіберілетін коэффициентіне қатынасы. Кедергінің қарапайым түрінде максималды есептелген кернеулерді жобаланатын бөлшектің кернеулік-ақаулық түріне байланысты 6 кестеде көрсетілген белгілі формула бойынша анықтайды. 6 кесте - Қарапайым статистикалық кернелу түрінің беріктік шарттары мен формулалары
Күрделі кедергілерде (қалыпты және жанама кернеулердің біріккен әсері) есептеуді беріктік гипотезасына сәйкес эквиваленттік кернелу бойынша жүргізу керек.Иілмелі материалдар үшін ең көп таралған гипотеза: ең үлкен жанама кернеуінің гипотезасы және түрлік өзгерістің потенциалдық гипотезасы немесе орташа жанама кернеуінің гипотезасы. Ең үлкен жанама гипотезасына сәйкес беріктік шарты мынадай болады: (18) Түрлік өзгерістің потенциалдык энергия гипотезасы бойынша: (19) ; (20) мұнда σ1, σ2 және σ3 — тиісінше ең үлкен, орташа және ең кіші негізгі кернеулер. Тегіс кернеулер жағдайы σэк үшін есептеу формуласы: Ең үлкен жанама кернеулері бойынша:
Түрлік өзгерістің потенциалдық энергия гипотезасы бойынша. , (21) мұнда Мх және Му. - есептік қимадағы бүктелу моменті; Wх және Wу - осы қима кедергісінің остік моменті. Атап айтқанда, кезінде бөрененің шеңберлі қимасы үшін беріктік шарты есебімен (20 және (21) мына түрде болады: (22) және , (23) мұнда Мz=Мк. Созылғыш (иілмелі)материалдар үшін жіберілетін кернеу: , (24) мұнда σтр - созылу кезіндегі ағымдық шегі; әдетте [n]т=1,2±2,5 Мор гипотезасы бойынша сынғыш материалдар үшін: , (25) мұнда. (σвр және σвс - созу және қысу кезінде тиісті беріктік шеп), шойындар үшін орташа k= 0,3; болаттар қаттылығы үшін≤HRC 60 - k= 0,5. Жазық кернеу үшін: , (26) мұнда ; ; мұнда Wи және Wр. - шеңберлі қима кернеуінін остік және полярлық моменттері. Созылмалықты сынайтын талшықтар үшін жіберілетін кернеу: (27) қысылатын талшықтар үшін: . (28) Ең үлкен жанаспалы кернеу гипотезасына сәйкес жанаспалы беріктікті есептегенде: , (29) мұнда р0 - ақау көлемі шегіндегі ең үлкен қысым; [σ]Н - жіберілетін жанаспалы кернеу. Екі цилиндрдің параллель остермен жанасуы кезінде (алғашқы сызықты жанасумен): , (30) мұнда Σk - денелер беттерінің алғашқы жанасатын жеріндегі негізгі қисықтар жиынтығы; (ρпр - қисықтың келтірілген радиусы); - сызықтық қарқындылық (Ғ- қысатын күш; l — жанасу сызығының ұзындығы); ; мұнда μ1, μ2, Е, Е, - Пуассон коэффициенті және материалдар серпімділігінің модулі. Шеңберлі алаң кезіндегі жанасу (алғашқы нүктелі жанасуда): . (31) Жанасу алаңының көлемін, ең үлкен қысым шамасын және әртүрлі формадағы денелердің жанасуын мен олардың өзара орналасуын беріктіктің жанасуы бойынша келтірілген жүмыстағы формуламен аныкгауға болады.
|