БилетN 10

1. Протеинкиназаның активсіз түрі.

2. Инозитол – 1, 4, 5 – трифосфаттық қызметі.

 

 

Тест сұрақтары

1. Гормондар синтезделеді:

а/ бауырда г/ эндокринді бездерде

б/ орталық нерв жүйесінде д/ май ткандерінде

в/ бүйректе

2. Гормондар биохимиялық процестерге әсер етеді:

а/ лизосомалар арқылы г/ рецепторлар арқылы

б/ натрий каналдары арқылы д/ транспорттық РНК көмегімен

в/ АТФ-азаның көмегімен

3. Гормондардың клетка ішіндегі делдалдары болып табылады:

а/ бос май қышқылдары г/ циклдік нуклеотидтер

б/ убихинон д/ ацетил-КоА

в/ глюкокиназа

4. Гормондар N -белок арқылы активтендіреді:

а/ Са-АТФ-азаны г/ глюкокиназаны

б/ аденилатциклазаны д/ глютатионды

в/ АТФ-синтетазаны

5. Гормондар қанда байланысады:

а/ май қышқылдарымен г/ коллагенмен

б/ альбуминдермен д/ липопротеидпен

в/ фибриногенмен

6. Гормонның активті формасы:

а/ белокпен байланысқан г/ бос

б/ липидтермен байланысқан д/ гликолизденген

в/ гидроксилденген

7. Қандағы гормондардың мөлшері мен клеткадағы рецепторлардың

концентрациясының арасында:

а/ ешқандай байланыс жоқ г/ кері байланыс бар

б/ тура байланыс бар д/ әлсіз байланыс бар

в/ қиылысқан байланыс бар

8.Циклды АМФ түзіледі:

а) тотығудан фосфорлану кезінде

б) гликолиз кезінде

в) бос май қышқылының b-тотығуы кезінде

г) АТФ-аденилатциклазадан

д) аденилаткиназадан

9. Циклды ГМФ түзіледі:

а) АТФ-тен г) гуаниннің тотығуынан

б) нуклеотидтердің ыдырауынан д) бауырда

в) ГТФ-гуанилатциклазадан

10. Аденилатциклаза кездеседі:

а) цитозольде

б) ядроның сыртқы қабатында

в) лизосомада

г) цитоплазмалық мембрананың ішкі қабатында

д) митохондрияда

11. Паратгормон тездетеді:

а) бос май қышқылдары мен моносахаридтердің сіңуін

б) панкреатиттік липазаның активтенуін

в) тирпсиногеннің активтенуін

г) витамин Д-нің активті алмасу формасына ауысуын

д) ішек жиырылуын

12. Паратгормонның әсерінен:

а) қанда глюкоза мөлшері азаяды

б) қан тамыры ішілік липолиз күшейеді

в) қанда кальций мөлшері төмендейді

г) қанда кальций мөлшері жоғарылайды

д) БМҚ қан плазмасының белоктары мен байланысады

13. Қалқанша маңы безін алып тастағанда:

а) қанда Са мөлшері артады

б) гипергликемия

в) қанда азот қалдығы көбейеді

г) қанда Са мөлшері азаяды

д) осмостық қысым жоғарылайды

14. Қальцитонин түзіледі:

а) ұйқы безінде

б) бүйрек үсті безінің қыртысты қабатында

в) қалқанша маңы безінде

г) тоқ ішекте

д) қалқанша безінің пара фолликулярлық клеткасында

15. Қальцитонин әсер етеді:

а) гепатоциттердің мембрана өткізгіштігін арттыру арқылы

б) нерв клеткаларының глюкозамен Са-ға өткізгіштігін төмендету арқылы

в) цитозоль трифосфат системасы арқылы

г) аденилатциклаза – ц- АМФ жүйе арқылы

д) ц-ГМФ арқылы

16. Паратгормонның химиялық табиғаты:

а) 50 амин қышқылының қалдығынан тұрады

б) 29 амин қышқылының қалдығынан тұрады

в) 84 амин қышқылының қалдығынан тұрады

г) 91 амин қышқылының қалдығынан тұрады

д) 14 амин қышқылының қалдығынан тұрады

17. Паратгормонның секрециясы күшейеді:

а) гипергликемияда

б) артериялық қысымның төмендеуінде

в) витамин В-ның гиповитаминозында

г) гипокальциемияда

д) гиперкальциемияда

18. Вазопрессин:

а) организмде натрийді ұстап тұрады

б) организмде судың мөлшерін ұстап тұрады

в) натрийді организмнен бөлуін күшейтеді

г) организмде судың бөлуін күшейтеді

д) глюконеогенезді

19. Кальцитонин химиялық табиғаты бойынша:

а) стероидты гормон

б) полипептид

в) тирозин туындысы

г) фосфопротеид

д) гликопротеид

20. Кальцитонин негізінен әсер етеді:

а) ащы ішекке

б) өт қышқылының секрециясына

в) гепатоциттерге және адиноциттерге

г) сүйек, бүйрек, ішек клеткаларына

д) көмірсулар метаболизміне

 

1. Тақырыбы: Тіс ұлпасының биохимиясы. Тіс ұлпасының химиялық құрамының ерекшеліктері.

2. Сабақтың мақсаты:Студенттердің білімін жоғарлату үшін тіс тканінің химиялық құрылысын, құрамын, алмасуларының ерекшеліктері туралы түсінік қалыптастыру.

3. Оқыту мақсаты: Тіс тканінің химиялық ерекшеліктерін, құрылысын және алмасуларының ерекшеліктерін студенттерге оқып үйрету.

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. Тіс тканінің химиялық құрамының ерекшеліктері.

2. Тіс тканінің органикалық компоненттері мен белоктары.

3. Тіс тканінің биохимиялық құрамы.

4. Пульпаның құрамы, атқаратын қызметі.

5. Дентин, химиялық құрамы органикалық және неорганикалық заттары.

6. Эмаль, химиялық құрамы, оргникалық және неорганикалық құрамы.

7. Тіс тканінің минералды алмасуы, алмасуының ерекшеліктері.

8. Паратгормон мен кальцитоминнің кальций мен фосфор алмасуында ролі.

9. Кальциферол мен аскорбин қышқылының ауыз қуысындағы гомеотазды тұрақты ұстау кезінде ролі.

10. Тіс тканінің бұзылыстары.

11. Тіс тканінің гормоналды реттелуі.

5. Білім берудің және оқытудың әдістері: шағын топтар, есептерді шығару, жұптасып жұмыс істеу.

6. Әдебиет:

Қазақ тілінде

Негізгі:

1. Сейтембетов Т.С., Төлеуов Б.И., Сейтембетова А.Ж. Биологиялық химия Қарағанды.-2007.

2. Тапбергенов С.О Медициналық биохимия.-Павлодар.-2008.

3. Сейтембетова А.Ж., Лиходий С.С., Биологиялық химия, 1994.

Қосымша:

1.Биохимия сұрақтары мен жауаптары. ҚР ҰҒА корр., проф.С.М. Адекеновтің ред. Басшылығымен.- Астана, 2003

2.Сеитов З.С., Биологиялық химия, 2007.

Орыс тілінде

Негізгі:

1.Тапбергенов С.О. Медицинская биохимия, - Астана,2001.

2.Березов Т.Т., Коровкин Б.Ф. Биологическая химия.-М., 2005, 2007.

3.Биохимия, под ред.Чл.-корр. РАН, рпроф. Е.С.Сервина.-М., 2005, 2007.

4.Николаев А.Я. Биологическая.-химия. М.,2004.

Қосымша:

1. Тапбергенов С.О, Тапбергенов Т.С Медицинская и клиническая биохимия. –Павлодар, 2004.

2. Шарманов Т.Ш., Плешкова С.М. Метаболические основы питания с курсом общей биохимии- Алматы, 1998,2008

3. Марри Р., ГренерД., Мейес П., Родуэлл В. Биохимия человека. 2003

4. Кольман Я., Рем К-Г.Наглядная биохимия. М.:Мир, 2004.

5. Биохимия. Тесты и задачи: Учебное пособие для студентов медвузов, под ред. Чл.- корр. РАН, проф. Е.С.Северина.-М.,2005.

6. Биохимия в вопросах и ответах. Под. Ред чл.- корр. НАН РК, д.х.н.,

7. Бақылау: (сұрақтар, тесттер, есептер және т.б.)

Өзіндік жұмысқа арналған жаттығулар:

1. Тіс тканінің химиялық құрамының, құрылысының, алмасуының ерекшеліктері.

2. Тіс тканінің органикалық құрамы, атқаратын қызметтері.

3. Тіс тканінің неорганикалық құрам бөліктері.

4. Пульнаның химиялық құрамы, биологиялық ролі.

5. Дентин, химиялық құрамы, атқаратын қызметі.

6.Эмаль, химиялық құрамы, атқаратын қызметі.

 

Бақылау жұмыстары: