МИРКОЛИМАТТЫҚ ЖҰМЫСШЫҒА ТИГІЗЕТІН ӘСЕРІН ЗЕРТТЕУ ЖӘНЕ БАҒАЛАУ ӘДІСТЕРІ
Бұл топқа көптеген әдістері кіреді. Неғұрлым жиі қолданылатындары мыналар: 1. Дене температурасын өлшеу 2. Тері температурасын өлшеу 3. Жүрек-тамыр жүйесінің жағдайына бақылау 4. Тыныс алу жүйесінің жағдайына бақылау 5. ОНЖ жағдайын зерттеу
1. Дене температурасын өлшеу - Әдетте дененің температурасын қолтықтың астында немесе тілдің астында медициналық термометрмен немесе электротермомғетрмен өлшейді. Дененің қалыпты температурасы 36,1-36,80С шамасында. Тіпті дене температурасының аздаған көтерілуі, организмнің термореттеу механизміне күш түсуін көрсетуші маңызды физиологиялық көрсеткіші болып келеді. 2. Тері температурасын өлшеу – электротермометрді көмегімен жүргізіледі. Тері температурасын өлшеу, оның динамикасын бағалау үшін, қатаң белгіленген нүктелерде жүргізілу керек: маңдайда (қастың үстіндегі иіннің (доға) арасында, олардың жоғарғы қырынан 0,5 смбиік); Кеудеде (төстің жоғарғы шетінде); қолдың басында (қолдың сырт жағында абс бармақ пен сұқ бармақтың бірінші фалангаларының арасында). Комфорттық жылулық жағдайда маңдай терісінің температурасы 32-330С деңгейінде, ал қол терісінің tо – 30-310С шамасында болады. Қолайсыз микроклиматтық жағдайларда, мысалы, жоғары температурада, тернің температурасы 35-35,50С дейін өзгеруі мүмкін, ал төмен температурада, керісінше 10 және одан көп градусқа төмендейді (дискомфорттық жылу сезу). 3. Жылуға рефлекторлық реакциялардың жасырын уақытын анықтау орталық нерв жүйесінің функционалдық жағдайының көрсеткіштеріні бірі болып кледі. Өлшеу үшін универсалды хронорефлексометр қолданылады. Өндіріс жағдайында жылу әсерінен реакцияның жасырын уақыты қысқарады, ал төмен температуралардың әсерінен – ол ұзарады. 4. Жүрек-тамыр жүйесінің;– жоғары температуралардың әсерінен үлкен күш түседі, қанның құрамы да өзгереді. Мұнда қан тамырының соғу жиілігі өсіп, қанның Ақ төмендейді, бірақ кейдеол жоғарылауы мүмкін. 5. Су тұдың және витаминдердің алмасуы - жоғары температураның әсерінен тер бөлуі ұлғаяды – дененің салмағы 3-4 кг кемиді, натрий хлоридтері және суда еруші витаминдер шығындалады.
ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ШАРАЛАРЫ Қажетті микроклиматтық параметрлерін жасау және ауаның тазалығын ұстау ең бірінші кезекте технологиялық жабдықтарды герметизациялау мен жылуды қшаулау арқылы жетіледі. Жылу бөлуші жабдықтарды экрандау (футеровка, ватержакетті пештер, су бүркелері). Вентиляция - жұмыс бөлмелерінде ауа ортасының қажетті жағдайын қамтамасыз етуші шаралар мен қондырғылар жиынтығы. Ауа душы қарқынды инфрақызыл сәулелерінің әсер ету жағдайында жылу беруді жақсарту үшін тағайындалған. Ауа оазисі - қысқа уақыттық демалу үшін бөлменің шектеулі алаңында микроклиматтық жағдайларды жақсарту мақсатымен қолданылады.
|