ДЫБЫС СІҢІРУ

Цехтарда және қосалқы бөлмелерде шуды төмендету үшін, дыбыс сіәңірудің түрлі әдістері қолданылады.

Сыртқы ортамен байланысып тұрған ашық саңылаулардан (аралықтардан) дыбыс толқыны өткен кезде, дыбыс энергиясы шағылыспайда жыне дыбыс сіңіру коэффициенті (J) 1-г тең болады. Егер, ыбыс толқыны басқа бөлмемен байланысты ашық саңылауға түссе, онда дыбыс энергиясының тек белгілі бір бөлігі ғана шағылысады және дыбыс сіңіру коэфициенті 1-ден аз болады. Қатты, тегіс және тесікшелері жоқ қабырғалардың дыбыс сіңіру қабілеттілігі өте аз, бұл жағдайда дыбыс сіңіру сол беттермен ауаның шекаралық қабатындағы үйкеліс пен жылу алмасу есебінен болады.

Көбіне саңылаулары бар қатты қаңқалы (скелет) материаладр кеңінен қолданылады. Дыбыстың сіңуі тиімді болу үшін саңыраулар етпелі (сквозной) болу керек. Тесіктері (саңылаулары) бар матераилға құлаған дыыс толқындары, материал қаңқасы мен тесікшелердегі ауаны тербелісті қозғалысқа әкеледі. Тесіктер қабырғасына ауаның үйкелуі, материал қаңқасындағы ішкі қажалу және ауа мен қаңқа арасындағы жылу алмасу процесстері барысында, ауа мне қаңқа тербелісінің кинетикалық энергиясының жыу энергиясына ауысуы болады.

Дыбыс сіңіргіш материалдарды механикалық зақымданулардан қорғау үшін және дкоративтік мақсатпен перфорланған экрандар қолданады.

Төменгі жиілікті дыбыстың сіңірілуі жоғарлату мақсатында арнайы құрылымдар артында ауалы аралықтары бар плитада тұратын резонансты панельдер қолданылады. Резонансты панельдерді кірпіш қабырғаларға орнатқан кезде, қабырғаны сылау қажет емес, өйткені жіктері сыланбаған қабырға дыбысты неғұрлым көп сіңіреді, сөйтіп панельдің дыбыс сіңіру қабілетін жоғарлатады.

Басқа да резонансты сіңіргіштер (Гельмгльц резонаторы) тесіктер арқылы қоршаған ортамн байланысқан ауа кеңістігінен тұрады. Дыбыс сіңірудің жиіліктік сипаттамаларының диапазонын кеңейті үшін, ауалы аралықтары бар екі-үші паралельді экрандардан тұратын көп қабаты резонансты құрылымдар қолданылады.

Бөлмелерді дыбыс сіңіргіш материалдармен қаптау, тек егер оған дйінгі беттерімен 1000 ГЦ жиіліктегі дыыстардың сіңіруінің орташа коэфициенті 0,2ден аспағанда және есептеу нүктелері шағылысқан дыбыс аймағында орналсқан жағдайда ғана тиімді болады. Егер бөлменң биіктігі 6-8 м-ден жоғары болмаса, онда қабырғаның жоғарғы бөлімі мен төбені дыбыс сіңіргішпент қаптайды. Қапталатын бттердің жалпы ауданы 60% кем болмау керек.

Дыбыс сіңіргіш қаптағыштар көмегімен дыбыс қысымынн, шағыысқан дыбыс аймағында 8-10 дБ-ге дейн төмендетуге болады.

Шу сөндіргіштер, технологиялық және басқада себептерге байланысты жабуға болмайтын тесіктер арқылы таралатын шуларды басу үшін қолданылады. Кез-келген канал қарапайым бәсеңдеткіш болып табылады.

Каналдарда шудың өшуін жоғарлату үшін, оның бүйір қабырғаларын дыбыс сіңіргіш материалмен қаптайды. Бұл кезде канал осьіне бұрыштай бағытталған дыбыс толқындары барынша әлсірейді, себебі тесікшелердегі ауаның терблсі кезінде толқын энергиясы дыбыс сіңіргіш материалдарға сіңірілді. Жалпақ дыбыс толқындарының энергиясы, каналдың қабырғаларына жанасатын ауа қабаттарындағы үйкеліс салдарынан сөнеді.