Заданні. Пералічыце асноўныя факты з прадмовы да Сазаўскага зборніка

Пералічыце асноўныя факты з прадмовы да Сазаўскага зборніка. З іх дапамогай вызначце каштоўнасць літаратурнай спадчыны Томаша Шцітнага.

Ахарактарызуйце ідэйную і стылёвую адметнасць у розных творах пісьменніка.

Вызначце спосаб мастацкага адлюстравання тагачаснай рэчаіснасці Шцітным.

Літаратура:

Tomaš ze Štitného. Sbornik Vyšehradský. Praha, 1960-1969.

Tomaš ze Štitného// Výbor z české literatury od počátků po dobu Husovu. Praha, 1957.

Gebauer J. O životě i spisích Tomaše ze Štitného. Praha, 1923.

Tomaš ze Štitného// Dějiny české literatury. Sv.1: Starší česká literatura. Praha, 1959.

ТЭМА № 9. Сміль Фляшка з Пардубіц і яго

алегарычны вершаваны твор “Новая рада”

Сміль Фляшка з Пардубіц нарадзіўся дзесьці ў пачатку 50-х гг. XIV сагоддзя, памёр у 1402 годзе. Ён быў прадстаўніком чэшскай арыстакратыі, палітычным дзеячом эпохі праўлення Вацлава IV, пляменнікам пражскага архібіскупа Арнашта з Пардубіц. У палітычных адносінах Сміль Фляшка быў ворагам караля, які абапіраўся на ніжэйшыя слаі дваранства. Пісьменнік належаў да партыі яго брата-саперніка Зікмунда. Фляшка скончыў Пражскі універсітэт, стаў бакалаўрам, займаў пасаду земскага пісара. З-за сваіх выпадаў супраць караля ён быў пазбаўлены большай часткі радавой маёмасці. Знайшоў сваю смерць у баях вышэйшых феадалаў з каралеўскімі войскамі пры Кутнай Горы.

Свае палітычныя погляды і вопыт дзяржаўнага чыноўніка Сміль Фляшка адлюстраваў у алегарычным паэтычным творы “Новая рада”. Яму ж прыпісваецца сачыненне “ Рада бацькі сыну” і складанне зборніка чэшскіх прымавак на лацінскай мове “Proverbia Flassconis” (магчыма, таму, што Фляшка часта выкарыстоўваў прымаўкі ў тэксце ”Новай рады”). “Новая рада”—даволі аб’ёмісты літаратурны твор, які складаецца больш, чым з 2100 вершаў. Гэты твор узнікл перад самым уступленнем аўтара ў антыкаралеўскую шляхецкую групоўку. Жанр “Новай рады” характэрны для еўрапейскай літаратуры той эпохі: імітацыя парламенцкага пасяджэння, дзе ў вобразах звяроў і птушак прадстаўлены розныя саслоў’і. Пафас твора ў адстойванні дзяржаўных інтарэсаў, як іх разумее аўтар-арыстакрат. Ідэал грамадскай арганізацыі Чэхіі ён звязваў з часамі ўладарання Люксембургскай дынастыі. Твор напісаны ў духу сярэднявечнага “зярцала”: пісьменнік выступае з павучэннямі правячаму манарху, які падаецца ў вобразе ільва. Звяры і птушкі раяць льву-манарху, як кіраваць краінай. У сачыненні прадстаўлена вельмі багатая смехавая палітра: тут ёсць гумар, іронія, сарказм. “Новая рада” карысталася папулярнасцю доўгія часы. Яе шмат перапрацоўвалі, перакладалі. Так, у 1520 г. яна была выдадзены на лацінскай мове ў апрацоўцы Яна Скалы з Доўбраўкі.

Мэта практычнага занятку— асэнсаванне “Новай рады” як культурна-гістарычнага дакумента эпохі, аналіз жанравых і вобразных асаблівасцяў твора.