Кіріспе

Фармацевтикалық биоэтикасы жаңа дәрілік заттарды (ДЗ) жасауда, оларды клиникалық сынақтардан өткізуде, тіркеуде, сапасын бақылауда, өндірісте шығаруда, тұтынушыларға дейін жеткізуде; дәрілік препараттар мен басқа да дәріханалық тауарларды қолдануда, сонымен қатар тұрғындар мен азаматтар денсаулығын, олардың өмір сапасын, дене және психика тұлғалылық қорғамдылығын, мәртебесін сақтау мақсатымен фармацевтикалық ғылыми кеңес қызмет көрсетуде пайда болатын моральдық, құқықтық, әулеметік, экологиялық және заңдылық күрделі мәселелерін зерттейді.

Фармацевтикалық биоэтика студенттерге кәсіптендіру пәндерін оқуда және дәріханалық тауарлар, әсіресе дәрілер айналымы аясындадағы кейінгі кәсіби қызметінде адамгершілік-құқықтық, этикалық позицияларды қалыптастыруда негіз болады.

2.2. Пәннің мақсаты:фармацевтикалық биоэтика саласында студенттердің білімін, практикалық дағдыларын және түсініктерін қалыптастыру; биоэтика және биомедициналық этика негіздерімен таныстыру; адамгершілік-құқықтық,этикалық нормаларды, ережелерді жадында терең сақтап тәжірибелік қызметінде бұлжытпай орындауды тәрбиелеу.

2.3. Оқыту мақсаттары:

· қалыптастыру: фармацевт-қоғам жүйесіндегі фармацевттің биоэтикалық концепциясын; фармацевт және пациенттің биоэтикалық қарым-қатынасы негіздерін; дәрі-дәрмек терапиясы және аурулардың алдын алу саласында фармацевт пен медицина қызметкерінің іс-әрекетесу негіздерін; фармацевттердің әріптестерімен деонтологиялық және этикалық қарым-қатынасының негіздерін;

· студенттерді фармацевтикалық биоэтикаға байланысты негізгі халықаралық және ұлттық құжаттармен таныстыру;

· студенттерді фармацевтикалық көмек және фармацевтикалық қорғау тұтынушыларының құқығын қалыптастыру проблемаларымен таныстыру.

2.4. Пәнді оқытудың соңғы нәтижесі:

Студент білуі керек:

· биоэтиканың, медициналық және фармацевтикалық биоэтиканың негізгі түсініктемелерін; фармацевтикалық қызметті лицензиялауды ұйымдастыру тәртібін;

· денсаулық сақтау саласында отандық заңдардың, нарықтық экономиканың, этикалық проблемалардың ерекшеліктерін, Қазақстан Республикасындағы дәрілік саясаттың құқықтық негіздерін реттейтін заңдылық-нормативті құжаттарды;

· Европалық кеңес конвенциясының биоэтика саласындағы негізгі ережелерін;

· фармацевтикалық көмек және фармацевтикалық маркетинг жұйесінің модельдерін;

· дәрі-дәрмек және басқада фармацевтикалық, парафармацевтикалық тауарлар айналымы саласында маркетинг жүйесін қолданудың артықшылықтары мен кемшіліктерін;

· дәрілік препараттарға сұранысты зерттеу және қажеттілікті анықтаудың негізгі принциптерін;

· дәріханалық тауарларға сұранысты, оларды тиімді сатуды стимулдауды қалыптастырудағы (ДТСТССҚ) этикалық проблемаларды: фармацевтикалық нарықтағы дәрілік заттар қозғалысының этикалық критерилері; этикалық рекламаның және ДТСТССҚ басқа әдістерінің принциптері; дәрілік заттарды және де басқа дәріханалық тауарларды жарнамалаудың заңдылық негіздері, әртүрлі құнсыз жарнамалаумен күресу әдістері;

· жаңа ДЗ жасау немесе ДЗ жасау әдісін қайталау арқылы өндірістен шығару жүйесіндегі негізгі биоэтикалық және этикалық проблемаларды: ДЗ модельдері және оны жасау процесстері; биологиялық, фармацевтикалық жіне медициналық ғылымдардағы жетістіктерді ДЗ жасауда қолданудағы биоэтикалық аспекттері, әлемдік медицина мен фармацевтика практикасына жоғарыэффективті және қауіпсіз препараттарды ендіруге кедері жасайтын қазіргі кезеңдегі интеллектуальды жекеменшікті қорғау жүйесіндегі кемшіліктер;

· жаңа активті заттарды (субтанцияларды), олардың негізінде жасалынған жаңа фармакологиялық заттарды іріктеу және клиникалық сынамалардан өткізудің негізгі критерилері;

· ҚР эффективті шетел дәрілік препараттарын жасап шығарудың этикалық және заңдылық криерилері;

· этикалық, адамгершілік-құқықтықпринциптерді анықтайтын халықаралық және үлттық құжаттар, сонымен қатар жаңа ДЗ жасаудағы заңдылық негіздер;

· тиісті зертханалық іс-әрекет (GLP) негіздері.

Студент істей білуі тиісті:кәсіптендіру пәндерін оқып үйренуде, кәсіптік тәжірибені өтуде және кейінгі профессионалдық іс-әрекетінде адамгершілік-құқықтық нормаларын, фармацевтикалық биоэтика ережелері мен принциптерін қолдана білу:

· моральды түсінбеушілікте пациенттің есебіне шешуді;

· пациенттердің хабардар болуға құқығын, таңдау және іс-әрекет бостандығын қорғауды;

· пациенттердің адамдық мәртебесінің негізі болатын жеке өмірінің қорғамдылығын қорғауды;

· профессионалдық құпияны сақтауды;

· лабораториялық жануарлаға жанашырлық қатынас көрсетуді;

· науқастармен, олардың туыстарымен байсалдылық және абайлылықпен қатынасуды;

· клиникалық зерттеулер барысында сыналушыға болуы мүмкін қауіп дәрежесін бағалауды және жіберілмейтін қауіпті болдырмауды;

· медицина және фармация мамандықтарының моральдық мәртебесі мен тазалылыңын ұқыптауды.

Студент дағдыларды меңгеруге тиісті:

· фармацевтикалық биоэтикаға байланысты негізгі халықаралық және ұлттық құжаттармен жұмыс жасау;

· мерзімі создырылған нәтижелердің профессионалдық шешімінде моральды таңдауды;

· мәселелі жағдайларды сынмен талдау (мәселені бөлшектеу, мақсаттары, мәселені шешу принциптері, өмірлік көзқараспен негіздеу арқылы мәселені шешу әдістерінің өнімділігі/өнімсіздігі),

· өмір сапасын және адамдардың өмірге деген әлемдіккөзқарасын түрткілейтін, шешім қабылдауда жеке жауапкершілікті.

2.5. Реквизитке дейінгі: құқық негідері, психология негідері, философия, экономикалық теория негіздері, коммуникативті дағдылар.

2.6. Реквизиттен кейінгі: фармацияны басқару және экономикасы, дәрілер технологиясы, фармацевтикалық химия, фармакогнозия.