I статыстычныя апiсаннi. Статыстычныя матэрыялы

1. Агульная характарыстыка, класiфiкацыя. Статыстыка як рэалізацыя зваротнай сувязі ў сістэме кіравання. Зараджэнне статыстыкі. Этапы развіцця статыстычных матэрыялаў.

2. Гаспадарчыя апiсаннi XVI – XVIII ст. Пiсцовыя кнiгi. Асаблiвасцi iх крынiцазнаўчага вывучэння. Інвентары, iх паходжанне i класiфiкацыя. Каштоўнасць iнвентароў для вывучэння сацыяльна-эканамiчнай гiсторыi Беларусi XVII – XVIII ст.

3. Эканомiка-геаграфiчныя i гаспадарчыя апiсаннi канца XVIII – першай паловы XIX ст. Матэрыялы Генеральнага межавання. Інвентары памешчыцкiх маёнткаў першай паловы XIX ст. як крынiца па гiсторыi гаспадаркi. Ваенна-тапаграфiчныя апiсаннi. Рэвiзiі, iх каштоўнасць для вывучэння дынамiкi народанасельнiцтва. Адмiнiстрацыйна-палiцэйскi ўлiк насельнiцтва.

4. Статыстычныя матэрыялы. Агульная характарыстыка i методыка iх аналiзу. Статыстыка народанасельнiцтва. Прамысловая i сельскагаспадарчая статыстыка.

Статыстычныя крынiцы па гiсторыi Беларусi XIX – пачатку XX ст. Статыстычныя дадаткі да справаздач губернатараў. «Агляды губерняў...». Стварэнне цэнтральнага i губернскага статыстычных камiтэтаў. Развiццё дэмаграфiчнай статыстыкi. Гарадскія перапісы. Першы ўсеагульны перапiс насельнiцтва Расiйскай iмперыi 1897 г. Статыстыка прамысловасцi. «Ведомости фабрик и заводов». Матэрыялы перапiсу прамысловых прадпрыемстваў на пачатку XX ст. Земская статыстыка напярэдаднi першай сусветнай вайны на Беларусi. Статыстычныя выданні.

Статыстычныя крынiцы па гiсторыi Беларусi навейшага часу. Стварэнне дзяржаўных статыстычных устаноў. Шляхi збору iнфармацыi. Статыстыка народанасельнiцтва. Усесаюзныя перапiсы насельнiцтва (1923, 1926, 1937,
1939 гг. i iнш.). Формы i метады бягучага ўлiку насельнiцтва. Сiстэма прамысловай статыстыкi. Аналiз i апрацоўка комплексаў прамысловай статыстыкi як масавай гiстарычнай крынiцы. Статыстыка асобных сацыяльных груп. Прафесiйныя перапiсы, бюджэтныя абследаваннi. Статыстыка сельскагаспадарчай вытворчасцi. Гадавыя справаздачы калгасаў i саугасаў. Асаблiвасцi iх аналiзу.

Метады збору статыстычных дадзеных і метады статыстычнага аналізу. Мадэліраванне і прагназіраванне. Графічны спосаб прадстаўлення статыстычных дадзеных. Дыяграмы і іх віды.

IІ. АпавЯдальныЯ крынiцы

Тэма 1. Летапiсы i хронiкi

Летапiсы як гiстарычная крынiца. Агульная характарыстыка. Пратограф (спiс, звод, рэдакцыя). Этапы летапiсання на Беларусi.

Пачатак летапiсання. «Аповесць мiнулых гадоў». Крынiцы i значэнне аповесцi для вывучэння гiсторыi Беларусi. Узнiкненне мясцовых летапiсных цэнтраў. Полацкi летапiс. Методыка аналiзу летапiсных помнiкаў. А. Шахматаў.

Лацінамоўныя хронікі. Сагі як гістарычная крыніца. Нямецкiя i польскiя хронiкi XI – XV ст.

Агульнарускае летапісанне. Беларуска-літоўскае летапiсанне XV – XVI ст. Класiфiкацыя летапiсаў. Першы беларуска-літоўскі звод: гiсторыя стварэння, крынiцы i склад. Слуцкая i маскоўская рэдакцыi. Прычыны з'яўлення легендарнай часткi (аб паходжаннi вялiкiх князёў лiтоўскiх). Другi беларуска-літоўскі звод («Хронiкi Лiтоўская i Жамойцкая»), яго рэдакцыi. Складанне трэцяга беларуска-літоўскага зводу («Хронiкi Быхаўца»). Методыка аналiзу легендарных частак летапiсаў.

«Хронiка» Мацея Стрыйкоўскага. Крынiцы i значэнне хронiкi для вывучэння гiсторыi Беларусi.

Асаблiвасцi летапiсання XVII – XVIII ст. на Беларусi. Баркалабаўскi летапiс. Гарадскiя летапiсы (хронiкi): Магiлёўская (Т. Сурты i Трубнiцкiх), Вiцебская (Панцырнага i Аверкi).

Тэма 2. Мемуарная лiтаратура

Агульная характарыстыка мемуараў як гiстарычнай крынiцы. Суадносіны паняццяў «мемуары» і «мемуарная літаратура». Вiды мемуарнай лiтаратуры. Этапы развiцця мемуарнай лiтаратуры. Гiсторыка-мемуарная лiтаратура XVI – XVIІI ст. «Дзённiкi» Я. Збароўскага,
Л. Дзялынскага, Ф. Еўлашоўскага i І. Будзiлы. «Дыярыушы» Самуiла i Багуслава Маскевiчаў i iнш. Асаблiвасцi i асноўныя вiды мемуараў
XVIII ст.

Запiскi замежных дыпламатаў i падарожнiкаў XVI – XVIII ст. як крынiца па гiсторыi Беларусi.

Мемуарная лiтаратура XIX ст. i асаблiвасцi яе вывучэння. Запiскi расiйскiх падарожнiкаў аб Беларусi.

Мемуары навейшага часу. Характарыстыка асноўных этапаў i вiдаў. Успамiны ўдзельнiкаў грамадзянскай вайны, калектывiзацыi i другой сусветнай вайны, дзеячаў беларускай эмiграцыi, савецкiх i партыйных кiраўнiкоў. Вусныя ўспамiны, прынцыпы iх збору, улiку i вывучэння.

Тэма 3. Эпісталярныя крыніцы

Эпісталярныя крыніцы і эпісталярная форма стварэння крыніц іншых відаў (мастацкая літаратура, мемуарыстыка, публіцыстыка). Ліст і перапіска: суадносіны паняццяў. Афіцыйная перапіска. Лісты прыватнага характару. Паняцце эпісталярнага комплексу. Буйнейшыя эпісталярныя комплексы новага і навейшага часу. Праблемы атрыбуцыі і публікацыі эпісталярных крыніц.

Тэма 4. Лiтаратурныя i публiцыстычныя творы