Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуы
1. Темір дәуірінің қамтитын аралығы: б.з.б. 8 ғасыр – б.з. 6 ғасыры. v Ерте темір дәуірі: б.з.б. 8-3 ғасырлар. v Кейінгі темір дәуірі: б.з.б. 3 -б.з. 6 ғасыр. 2. Темір дәуірінің бөліну кезеңі: 2-ге. 3. Б.з.б. 2 мыңжылдықтың ортасында қазақ даласының шөлді өлкеге айналуы әкелді: Егіншілікпен айналысу тиімсіз болды. 4. Ерте темір дәуірінде мал басының көбеюіне байланысты қалыптасты: Көшпелі мал шаруашылығы. 5. Жылқыны қолға үйретуге байланысты ойлап табылған жаңалық: Үзеңгі мен ауыздық;. 6. Көшпелі мал шаруашылығы қалыптасқан кезең;: Ерте темір дәуірі. 7. Табиғаттың дайын өнімін пайдаланған аңшы-терімшілерден көшпелілердің айырмашылығы: Өнім өндірді. F Мал шаруашылығының белгілі аймақтарда бірнеше түрі болды: 8. Таза көшпелі тұрмыс қалыптасқан аймақтар: Батыс және Орталық Қазақстан. 9. Жартылай көшпелі мал шаруашылығы дамыған аймақтар: Шығыс Қазақстан, Жетісудың таулы аймақтары, Алтай мен Тянь-Шань. 10. Отырықшы шаруашылық; дамыған өңірлер: Сырдария, Шу, Келес өзендерінің аңғарлары. F Дәстүрлі көшпелі мал шаруашылығының дамуына байланысты қалыптасқан жайылымдар: v Көшпелілердің жазда мал жаю орындары: Жайлау. v Көшпелілердің күзде мал жаю орындары: Күзеу. v Көшпелілердің жылы қоралары бар тұрақтары: Қыстау. v Көктемгі жайылым: Көктеу. 11. Малды қыста жаюға байланысты қалыптасқан жайылым: Тебінді. 12. 3 000 жыл бұрын аталып, біздің заманымызға дейін жеткен ежелгі мерекенің бірі: Наурыз. 13. Көшпелілердің әбден жетілген құрылыс үлгісі саналатын баспанасы: Киіз үй. 14. Киіз үй негізгі екі бөліктен құралған: Жабуға арналған киіз және ағаш қаңқа. 15. Киіз үйдің ағаш қаңқасы үш бөліктен тұрады: Кереге, уық, шаңырақ;. 16. Киіз үйдің негізі: кереге. 17. Ерте көшпелілердің баспаналарында пеш орналасты: Баспананың ортасында. 18. Көшпелілердің баспаналарында киелі саналған орын: Ошақ маңы.
|