Залалсыздандырады.

7) Пробирка сыртына өсіндінің атын жəне себу мерзімін

көрсетіп жазып қояды.

Сұйық орталарға себу. Сұйық қоректік ортаға себу

техникасы пробиркада қиғаштай қатырылған қатты қоректік ортаға

себуден аса көп айырмашылығы жоқ. Тек мұнда ілмешектегі

материалды пробирка қабырғаларына үйкейді де, артынан сол

ілмешекпен балғап араластырады. Бұнда мына жағдайларды ескеру

қажет.

1) Пробирка горизонталь жағдайға келгенде сұйық қоректік

орта төгілмеуі тиіс.

2) Сұйық пробирка қабырғалары мен мақта тығынын

ылғалдамауы керек.

3) Бір сұйық ортадан екінші сұйық ортаға микробтарды

сепкенде ілмешекті, залалсыздандырылған градуирленген

түтікшені немесе Пастер түтікшесін пайдалануға болады. пастер

түтікшесінің ұшын пинцетпен сындырып, спиртовка жалынында

күйдіреді, микробты себуге кіріседі. Бұнда түтікшені сұйыққа

батырып, екінші шетінен ептеп сорады (түтікшенің соратын жағына

алдын ала мақта тығып қоюды ұмыптау керек.) Түтікше ішінде

сұйық енгеннен соң, оның ауыз жағындағы шетін саусақпен

шапшаң баса қою керек. Түтікшені осы күйінде таза,

залалсыздандырылған екінші ыдыстағы ортаға құяды. Сеуіп

болғаннан соң түтікшені дезинфекциялық ерітіндіге батырады.

Пробиркаларды 1 – 2 тəулікке термостатқа (t – 37 - 38°С) қояды.

Қажетті материалдар мен құрал–жабдықтар

Пептон, ас тұзы, Петри аяқшасындағы агар – агар, ЕПА жəне

ЕПС бар пробиркалар, сапрофитті микробтар өсіндісі, пастер

түтікшелері, бактериологиялық ілмешек, шыныға жазатын

қарандаштар, спиртовкалар, сіріңке.

Тақырып: Анаэробты микробтарды өсіру əдістері.

Сабақтың мақсаты: Анаэробтарды өсіру əдістерін білу жəне

топырақтан анаэробтар өсіндісін бөліп алуды

үйрену.

Бақылау сұрақтар

1. Анаэробтар қалай тыныс алады?

2. Анаэробиозды жағдайды туғызудың қандай тəсілдері бар?

3. Анаэробтар өсіру үшін анаэробты жағдайы бар қандай

қоректік орталарды қолданады?

4. Китт – тароцци отасына себінді себу тəртібі.

Сабақтың мазхмұны

Тыныс алу сипатиына байланысты микробтар аэробтар жəне

анаэробтар деп бөлінеді. Аэробтар тіршілігі үшін оттегі қажет.

Оларда тыныс алу тотығу-тотықсыздану реакциясы типімен жүреді.

Анаэробтар керісінше оттегі жоқ жерде тіршілік етуге бейімделген.

Молекулярлық оттегі оларға токсикалық əсер етеді. Анаэробтар

тіршілігі үшін қажет энергияны қоректік ортаның құрамындағы

органикалық жəне неорганикалық қосылыстарды ыдырату

нəтижесінде алады. Анаэробтар облигатты жəне факультативті деп

бөлінеді. Облигатты анаэробтар үшін оттегі у болып саналады, ал

факультативті анаэробтар тіршілік ету ортасына қарай анаэробтық;

тыныс алу типінен аэробтық типке айналады. Оларды шартты

анаэробтар деп те атайды. Бұл топқа микроорганизмдердің;

патогенді түрлерінің көбісі жатады.

Анаэробтарды өсіру үшін қоректік ортаның құрамын жəне

оны қоршаған сыртқы ортаны молекулярлық оттегінен арылту

керек, яғни анаэробиоз жағдайын жасайды. Оның үш əдісі бар:

физикалық, химиялық жəне биологиялық;.

Анаэробтарды қореткік орталарға егу əдістері:

а) қант агарынан жасалған пробиркада биік етіп қатырылған

ортаға анаэроб культурасын тікелей шаншып себу.

ə) ортадан ауаны (оның ішіндегі оттегін) механикалық жолмен

айдап шығару. Бұл үшін ауаны сорып алатын арнаулы насос

аспапты – анаэростаттарды пайдаланады. Анаэростаттар жоқ;

болған жағдайда эксикаторды қолданады.

б) ауаны индифферментті газбен (мысалы, сутегімен)