КІРІСПЕ. d – отклонение от средней выборочной,

d – отклонение от средней выборочной,

N –число показателей.

∑ d² – сумма квадратов отклонений

 

 

Отклонение от средней выборочной вычисляется по формуле:

d = x – M

x – частное значение,

M – выборочная средняя величина.

 

1 – Методика «Страхи в домиках»

x1	d1	d²2	x2	d1	d²2
	12,63158	159,5568		-3,4	11,56
	5,63158	31,71469		-6,4	40,96
	-4,36842	19,08309		5,6	31,36
	-7,36842	54,29361		-1,4	1,96
	-3,36842	11,34625		-0,4	0,16
	3,63158	13,18837		-0,4	0,16
	9,63158	92,76733		5,6	31,36
	-7,36842	54,29361		0,6	0,36
	7,63158	58,24101		1,6	2,56
	-0,36842	0,135733		-1,4	1,96
	4,63158	21,45153
	1,63158	2,662053
	5,63158	31,71469
	-5,36842	28,81993
	-5,36842	28,81993
	-3,36842	11,34625
	-4,36842	19,08309
	-3,36842	11,34625
	-6,36842	40,55677
М1=11,3684		∑d²1=690,4211	М2=20,4		∑d²2=122,4

σ²1 = 690,4211: 19 = 36,33795

σ²2 = 122,4: 10 = 12,24

m²1 = 36, 33795: 19 = 1,91252

m²2 = 12,24: 10 = 1,224

Подставим все цифровые значения в основную формулу.

 

 

M2 – M1 20,4 –11,3684 9,0136

t = = = = 5,0895

√ m₁² + m₂² √ 1,91252 + 1,224 1,77102

 

2 – Методика «Тест Руки» (коэффициент агрессии(тревожности))

x1	d1	d²1	x2	d2	d²2
2,3	-2,89211	8,364271		-0,39	0,1521
	-3,19211	10,18953		0,61	0,3721
2,7	-2,49211	6,210587		6,61	43,6921
4,5	-0,69211	0,479009	1,5	-2,89	8,3521
	4,807895	23,11585	0,7	-3,69	13,6161
2,3	-2,89211	8,364271	3,5	-0,89	0,7921
4,5	-0,69211	0,479009	3,5	-0,89	0,7921
	3,807895	14,50006	1,7	-2,69	7,2361
	3,807895	14,50006		5,61	31,4721
	3,807895	14,50006		-1,39	1,9321
	-4,19211	17,57374			108,409
	0,807895	0,652694
	5,807895	33,73164
	1,807895	3,268484
2,3	-2,89211	8,364271
	2,807895	7,884274
1,75	-3,44211	11,84809
2,3	-2,89211	8,364271
	-1,19211	1,421114
М1=5,192105		∑d²1=193,8113	М2 = 4,39		∑d²2=108,409

σ²1 = 193,8113: 19 = 10,20059

σ²2 = 108,409: 10 = 10,8409

m²1 = 10,20059: 19 = 0,53687

m²2 = 12,24: 10 = 1,224

Подставим все цифровые значения в основную формулу.

 

M2 – M1 5,192105 –4,39 0,80211

t = = = = 0,60446

√ m₁² + m₂² √ 0,53687 + 1,224 1,32698

 

Методика «Тест Руки» (коэффициент общей психической активности)

x1	d1	d²1	x2	d2	d²2
	-4,44737	19,77908		0,12	0,0144
	-1,44737	2,094874		0,12	0,0144
	1,552632	2,410666		3,12	9,7344
	3,552632	12,62119		-1,88	3,5344
	-0,44737	0,200138	0,8	-4,08	16,6464
1,5	-3,94737	15,58171		2,12	4,4944
	0,552632	0,305402		0,12	0,0144
	-0,44737	0,200138		-2,88	8,2944
	-0,44737	0,200138		1,12	1,2544
	2,552632	6,51593		2,12	4,4944
	-3,44737	11,88435			48,496
	0,552632	0,305402
	0,552632	0,305402
	-0,44737	0,200138
	0,552632	0,305402
	1,552632	2,410666
	0,552632	0,305402
	0,552632	0,305402
	2,552632	6,51593
М1=5,447368		∑d²1=82,44737	М2=4,88		∑d²2=48,496

σ²1 = 82,44737: 19 = 4,33934

σ²2 = 48,496: 10 = 4,8496

m²1 = 4,33934: 19 = 0,22839

m²2 = 4,8496: 10 = 0,48496

Подставим все цифровые значения в основную формулу.

 

M2 – M1 4,88 –5,447368 0,56737

t = = = = 0,67176

√ m₁² + m₂² √ 0,22839+0,48496 0,8446

 

Методика «Тест Руки» (коэффициент общей психической активности)

x1	d1	d²1	x2	d2	d²2
0,7	-4,93553	24,35942
3,5	-2,13553	4,560471
	-2,63553	6,945997	9,5	4,5	20,25
6,5	0,864474	0,747315	1,5	-3,5	12,25
	-0,63553	0,403893	0,5	-4,5	20,25
1,75	-3,88553	15,09731
7,5	1,864474	3,476263	6,5	1,5	2,25
	0,364474	0,132841	1,5	-3,5	12,25
	1,364474	1,861789	5,5	0,5	0,25
8,5	2,864474	8,205211
1,125	-4,51053	20,34484
9,5	3,864474	14,93416
	1,364474	1,861789
	1,364474	1,861789
7,5	1,864474	3,476263
	2,364474	5,590737
	1,364474	1,861789
2,5	-3,13553	9,831523
	2,364474	5,590737
М1=5,635526		∑d²1=131,1441	М2=5		∑d²2=80,5

 

σ²1 = 131,1441: 19 = 6,90232

σ²2 = 80,5: 10 = 8,05

m²1 = 6,90232: 19 = 0,36328

m²2 = 8,05: 10 = 0,805

Подставим все цифровые значения в основную формулу.

 

M2 – M1 5,635526 – 5 0,63553

t = = = = 0,58798

√ m₁² + m₂² √ 0,36328+0,805 1,08087

 

3 – Методика «Изучение паралингвистических средств общения»

x1	d1	d²1	x2	d2	d²2
	0,684211	0,468145		1,1	1,21
	-1,31579	1,731301		2,1	4,41
	-0,31579	0,099723		0,1	0,01
	0,684211	0,468145		1,1	1,21
	0,684211	0,468145		-0,9	0,81
	0,684211	0,468145		0,1	0,01
	-0,31579	0,099723		-0,9	0,81
	-0,31579	0,099723		-0,9	0,81
	0,684211	0,468145		0,1	0,01
	0,684211	0,468145		-1,9	3,61
	0,684211	0,468145
	0,684211	0,468145
	0,684211	0,468145
	-0,31579	0,099723
	-2,31579	5,362879
	-0,31579	0,099723
	0,684211	0,468145
	-2,31579	5,362879
	0,684211	0,468145
М1=4,315789		∑d²1=18,10526	М2= 2,9		∑d²2=12,9

 

σ²1 = 18,10526: 19 = 0,95291

σ²2 =12,9: 10 = 1,29

m²1 = 0,95291: 19 = 0,05015

m²2 = 1,29: 10 = 0,129

Подставим все цифровые значения в основную формулу.

 

M2 – M1 4,315789 – 2,9 1,41579

t = = = = 3,34497

√ m₁² + m₂² √ 0,05015+ 0,129 0,42326

 

КІРІСПЕ

 

Соңғы жиырма жыл ішінде адамның тіршілік әрекетінің барлық салаларында: экономикалық, қаржылық, саяси, рухани салаларындағы ақпараттың көлемі және айналымы айтарлықтай арта түсті. Және білімдерді жинақтау, өңдеу және пайдалану процесі үнемі жылдамдап отыр. Ғалымдар әрбір он жыл ішінде ақпараттың көлемі екі есе артып отыр деп тұжырымдайды. Осыған байланысты жинақталған мәліметтерді тиімді сақтауға, өңдеуге және бөлуге мүмкіндік беретін автоматты құралдарды пайдалану қажеттігі туындайды.

Ірі кәсіпорынның қаржы буынының жұмысының сапасына қойылатын қазіргі талаптарды негізге ала отырып, оның тиімді жұмысының компанияның компьютерлік жүйелер негізіндегі ақпараттық құралдармен жарақтандырылу деңгейіне бүтіндей байланысты болып келетіндігін атап өтпеуге болмайды.

Компьютерлік есепке алудың өз ерекшеліктері бар және әдеттегі есепке алудан түпкілікті ерекшеленеді. Компьютер өндірістік жұмысты басқару үшін қажетті, өндірістік жұмысты талдау үшін жинақталған мәліметтерді қорыта талдауға және құжаттар толтыруға керекті уақытты қысқарта отырып, есепке алуды жеңілдетіп қана қоймайды. Компьютердің көмегімен алынатын, өндірістегі жағдай туралы есептерді онсыз да алуға болады – бірақ есептеулерге оларға ештемеге де қажетсіз болатындай уақыт кетеді, немесе есептеулермен оларды есептеулердің нәтижесінде алынған пайдалаға қарағанда анағұрлым көбірек жалақы кететін есешілердің санын жалдауға тура келеді. Осылайша, компьютерді қолданған кезде «сан сапаға өтеді»: есептеулердің жылдамдығының артуы өндірістік жұмысты құру схемасының өзін сапалық тұрғыдан жақсартуды мүмкін етеді.

Мәліметтер базаларымен жұмыс істеу үшін бағдарламалық қамтамасыз ету айтарлықтай баяғыдан қолданылып келеді. Өкінішке орай, бұл бағдарламалар әлде мәліметтерді сақтаудың қарапайым диспетчерлері болды және қосымшалар жасау құралдарына ие болмады, әлде күрделі және қиын болғандығы соншалықты, тіптен компьютерді жақсы танып, білетін адамдардың өздері толық, пайдаланушыға негізделген қосымшаларды алмайынша, олармен жұмыс істеуден қашқақтап отырды.

Диплом жұмысының мақсаты -жиһазды жинақтаушыларды өндірумен және сатумен айналысатын кәсіпорын үшін қойма операцияларын және өнім сатуды есепке алу жөніндегі бухгалтердің жұмыс орнын автоматтандыру жүйесін жасап шығару болып табылады.

Диплом жұмысының өзектілігі- бүгінде кез-келген кәсіпорын жумысын автоматтандырылған ақпараттық жуйесіз көз алдымызға келтіру қыйын,яғны ол уақытты бір жағынан тежесе екінші жағынан өнімдерді есепке алуда және оны оны сату бойынша негізгі көмекші қызметін атқарады және осы диплом жұмысы Delphi 7 объектіге бағытталған программалу тілінде құрылған.

 

Дипломдық жұмыстың зерттеу обьектісі -зерттеу обьектісі бул кәсіпорында қолданылып жатқан автоматтандырылған ақпараттық жуйенің қоймадағы өнімдерді есепке алу және қойма операцияларын орындаудағы бағдарламаның қызметі.

1-тарау:Бугінде кез-келген кәсіпорында қолданылатын автоматтандырылған ақпараттық жуйенің қолданылуы және кеңінен таратылуы жайында және кәсіпорын туралы мәліметтер қарастырылған.

2-тарау: Ұзаққа созылатын бірсарынды жұмыстарды орындауға кететін уақытты қысқартудың есебінен қызметкердің еңбек сыйымдылығын арттыруға болады, ол енді тек өзінің жұмысын ғана орындап қана қоймай, бірқатар өзге міндеттерді өзіне ала алады.

3-тарау: бөлімінде -автоматтандырылған ақпараттық жуйенің кәсіпорын қоймасындағы өнімдерді есепке алудағы маңызды рөл атқаруын қарастырылған.

Диплом жұмысының құрылымы мен көлемі- дипломдық жұмыс негізінен кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындыдан, қолданылған қорлар тізімінен және қосымшадан тұрады.Диплом жұмысы 72 беттен тұрады және дипломдық жұмыста тақырыптар толық қамтылған.

Қойма операцияларын және өнім сатуды есепке алу автоматтандыру үшін келесідей міндеттерді шешу:

1. «Рустембаев» ЖШС кәсіпорны туралы материал жинау;

2. Нарық конъюнктурасын талдап шығу;

3. Есептеу техникасын пайдалануды негіздеп беру;

4. Қамтамасыз етудің түрлері бойынша зерттеулерді негіздеп беру;

5. Инфологиялық үлгіні құру;

6. Кіріс, нәтиже беретін ақпаратты сипаттау;

7. Жобаның таңдап алынған вариантын іске асыру;

8. Енгізу процесінің тиімділігіне экономикалық баға беру:

9. Қарастырылып отырған тақырыпқа байланысты қауіпсіздік және

тіршілік әрекеті мәселелерін ашып көрсету керек.

Автоматтандырудың негізгі артықшылығы – бұл сақталатын мәліметтердің басы артықтығын қысқарту, ал демек, пайдаланылатын жадының көлемін үнемдеу, басы артық көшірмелерді көп мәрте жаңарту операцияларына кететін шығындарды азайту, әртүрлі жерлерде дәл сол бір нысан туралы мәліметтердің сақталуына орай қарама-қайшылықтардың пайда болу мүмкіндігін жою, ақпараттың растылық дәрежесін арттыру және ақпаратты өңдеу жылдамдығын арттыру; ішкі аралық құжаттардың, әртүрлі журналдардың, папкалардың, тапсырыстардың және т.с. басы артық санын қысқарту, дәл сол бір ақпараттың әртүрлі аралық құжаттарға екінші қайтара енгізілуін болдырмау. Осыларда нысанды іздестіру параметрлері көрсетілетін арнайы экран түрлерінен жүргізілетін, ақпаратты автоматты іздестірудің уақыты айтарлықтай қысқартылады.

Осы жобаланып отырған жүйенің негізгі міндеті шаруашылық операцияларды, сыртқы ортаға арналған стандартты құжаттарды (шоттарды, жүкқұжаттарды, шот-фактураларды) есепке алу және шұғыл реттеп отыру болып табылады. Шаруашылық процестерді шұғыл басқару бір күннен бірнеше күнге дейін уақытты құрайды және оқиғалардың тіркелуін, мысалға, тапсырыстардың толтырылуын және орындалуын, қоймада материалдық құндылықтардың және т.с. кірісін және шығысын тіркеуді іске асырады. Бұл процестер итеративті, тұрақты сипатқа ие, тікелей шаруашылық процестерді атқарушылар (жұмысшылар, қоймашылар, әкімшілер және т.с.) орындайды және дәл анықталған алгоритмдерге сәйкес құжаттарды толтырумен және жөнелтумен байланысты болып келеді. Шаруашылық операциялардың орындалу нәтижелері тиісті журналдарда тіркеліп отырады. Осы процестерді автоматтандыру ақпаратты осыған ақпарат қолайлы интерфейстің көмегімен енгізілетін бір базада сақтауға мүмкіндік береді.

Аталған ақпараттық жүйе бухгалтерия бөлімінде, көшірме блогында іске асырылатын болады. Осы жүйені пайдаланушы қоймалардағы материалдарды және дайын өнімді есепке алумен, сондай-ақ шығыс құжаттарды ағымдағы жазумен және жаңадан келіп түскен материалдарды кіріске алумен айналысатын адам болады.

Ақпараттық жүйе қызметкерді шығын жүкқұжаттарын жазу жөніндегі күнделікті бірсарынды жұмыстан арылтады. Бұрынырақта осыларда қайталанып отыратын реквизиттер көрсетілетін құжаттар қолмен жазылғандықтан, сондай-ақ номенклатураның үлкен тізімдемесі болғандықтан – бұл көп уақыт алатын. Автоматтандыру уақытты айтарлықтай қысқартуға мүмкіндік жасайды. Қызметкерге тек тізімнен тиісті клиентті таңдап алу және анықтамалықтан номенклатураны көрсету, датаны таңдап алу және құжатты басып шығаруға жіберу ғана қалады. Баспа үлгісінде құжаттарды басып шығарудың белгіленген үлгісіне сәйкес барлық құжаттар автоматты түрде көрсетіледі.

Есеп жасау үшін, оларды тиісті құжаттардан іздестіру арқылы қажетті мәліметтерді жинау қажет, егер бұл жыл ішіндегі есеп болса, осы жыл ішіндегі барлық құжаттарды қарап шығу керек болады, бұған уақыттың орасан көп көлемі кетеді.

Осыны бұдан іздеу керек болатын құжат белгілі болмаса, қажетті нысанды (соманы, құжатты, мөлшерді) іздестірген кезде құжаттардың бүкіл бумасын ақтарып шығу және әрбір позицияны қарап шығу қажет болады. Автоматтандыру осы позиция бойынша таңдама жасауға мүмкіндік береді және жарамды құжаттардың көлемін айтарлықтай қысқартады немесе бір жалғыз іздестіріліп отырған құжатқа алып келеді.

Ұзаққа созылатын бірсарынды жұмыстарды орындауға кететін уақытты қысқартудың есебінен қызметкердің еңбек сыйымдылығын арттыруға болады, ол енді тек өзінің жұмысын ғана орындап қана қоймай, бірқатар өзге міндеттерді өзіне ала алады.

Дипломдық жұмыс құрылымында үш тарау, 18 кесте, 12 сурет және жұмыс соңында программа листингі берілген.