ВЕЛИКИЙ УСТЮГ 5 страница

69.Қанның тамыр арқ ағу ерекшеліктері. Қан тамырларының тарылуы (кішірейуі) қанның жылдамдық градиентін жоғарылатады, соның әсерінен агрегаттық күйдегі эритроциттер жеке-жеке жасушаларға бөлшектенеді, яғни «тиын түріндегі бағана» тәрізді агрегаттық күй бұзылады. бұл өз кезегінде қанның тұтқырлығын азайтады. Тар қан тамырларда қан тұтқырлығының төмендеу құбылысын «сигма» феномені немесе «Фареус-Линдквист» эффектісі деп атайды. Бұл құбылыс диаметрі 500 мкм аз болатын қан тамырларында байқалады, ал мұндай құбылыс капиллярларда күшті байқалады, соның әсерінен ондағы қан тұтқырлығы ірі қан тамырларға салыстырғанда екі есе кеміп, плазма тұтқырлығына дейін төмендейді. Қан тұтқырлығының төмендеуін былайша түсіндіруге болады, капиллярлар қабырғаларына өте жақын қабатпен қан плазмасы ағады, сонда қан тамырындағы аққан эритроциттер «плазма қабатымен» қапталған тәрізді болып келеді (4 - сурет). Бұл аймақтағы эритроциттер концентрациясы нөлге жақын, бірақ тамыр ортасына жақындаған сайын эритроцит концентрациясы артады.

 

70.Эритроциттердің қан тамырларымен ағу ерекшеліктері (тиын бағанасы). Қанның кең, тар тамырлары және капияллар арқылы ағуында үлкен айырмашылықтар бар. Ірі қан тамырларда эритроциттер бір біріне жабысып «тиын түріндегі бағана» тәрізді агрегаттық күй құрайды

Егер әр эритроциттің диаметрі 8 мкм жуық болса, онда эритроциттен құралған агрегаттың өлшемі 80 мкм болады. Ірі қан тамырлардағы қанның жылдамдық градиенті төмен, тұтқырлығы 5 мПа∙с болады. Кей патологиялық құбылыстар әсерінен қан эритроциттерінің агрегаттық күйге көшуі деңгейі жоғарылауы мүмкін, соның әсерінен қанның тамыр бойымен ағуына қосымша энергия қажет етіледі.

71.қан ағысындағы «Фареуса-Линквиста»эффектісі. Қан тамырларының тарылуы (кішірейуі) қанның жылдамдық градиентін жоғарылатады, соның әсерінен агрегаттық күйдегі эритроциттер жеке-жеке жасушаларға бөлшектенеді, яғни «тиын түріндегі бағана» тәрізді агрегаттық күй бұзылады. бұл өз кезегінде қанның тұтқырлығын азайтады. Тар қан тамырларда қан тұтқырлығының төмендеу құбылысын «сигма» феномені немесе «Фареус-Линдквист» эффектісі деп атайды. Бұл құбылыс диаметрі 500 мкм аз болатын қан тамырларында байқалады, ал мұндай құбылыс капиллярларда күшті байқалады, соның әсерінен ондағы қан тұтқырлығы ірі қан тамырларға салыстырғанда екі есе кеміп, плазма тұтқырлығына дейін төмендейді. Қан тұтқырлығының төмендеуін былайша түсіндіруге болады, капиллярлар қабырғаларына өте жақын қабатпен қан плазмасы ағады, сонда қан тамырындағы аққан эритроциттер «плазма қабатымен» қапталған тәрізді болып келеді (4 - сурет). Бұл аймақтағы эритроциттер концентрациясы нөлге жақын, бірақ тамыр ортасына жақындаған сайын эритроцит концентрациясы артады.

 

72. Қанның тамырлар арқылы ағу жылдамдығы. қанның гемодинамикалық сипаттамалары -қан қысымы мен ағу жылдамдығын қарастырайық.. Қан тамарлары: аорта артерияға, ол артериолаға, ол өз кезегінде капиллярларға тармақталып кетеді, бұл әр жеке тармақтың (тамырдың) диаметрінің кішірейуіне, бірақ осы тамырлар жүйесіне енетін барлық тармақтардың ауданының қосындысының ұлғаюына алып келеді. Ағыстың үздіксіздік теориясына сәйкес сұйықтың сызықтық жылдамдығы v түтіктің көлденең қимасының ауданы S кері пропорционал болатын, осы принципке сәйкес ең жылдам қан ағысы аортада байқалады, өйткені оның көлденең қимасының ауданы тамырлар жүйесінде ең кішісі болып саналады және қан жылдамдығы аортадан капиллярға қарай біртіндеп азая береді. Барлық капиллярдың ауданы аорта ауданынан 500-600 есе көп, сондықтан капиллярдағы қан ағысының жылдамдығы 500-600 есе аз, оның шамасы 1 мм/с төңірегінде. Қалыпты жағдайда аортадағы қан жылдамдығы 0,5м/с ден 1м/с дейін болса, үлкен физикалық жүктеме кезінде ол 20 м/с дейін жоғарылайды. Капиллярдағы қан ағысының төмен болуы қан мен ұлпа арасындағы зат алмасуды қамтамасыз етеді, бұл мысал ағзадағы зат алмасу процесінің негізгі бөлігі капиллярларда өтетіндігін көрсетеді. Капиллярлар біріге келе вена тамырына айналады, вена тамырының саңлауы барлық капиллярларға салыстырғанда аз екендігі белгілі, соның салдарынан венедағы қан ағысының сызықтық жылдамдығы артады.

 

73.Пульстік толқын. Жалпы жүректі белгілі бір ырғаты түрде жұмыс істейтін насос деп қарастыруға болады. Оның жұмыстық фазасы, яғни жүректің жиырлуы (оны систола деп атайды) бос жүрістік фазамен, яғни жүректің босаңсуымен (оны диастола деп атайды) кезектесіп отырды. Жүректің жиырылуы, яғни жұмыстық фазасы систола кезінде сол жақ қарыншадан 60-70 мл көлеміндегі қан аортаға және одан тарайтын артерияларға қарай ағылады. Тамырлардың қабырғалары серпімді болғандықтан, систола кезінде пайда болатын қан қысымы әсерінен тамыр қабырғалары созылады. Нәтижесінде, ірі қан тамыры үлкен көлемдегі қанды қабылдайды. Мұнан соң жүрек босаңсып, диастола кезеңі келеді, тамыр қабырғалары жиырылып толып тұрған қанды одан ары қарай айдайды. Жүректің жиырылуы мен босаңсуы периодты түрде қайталанып, пайда болған қысым әсерінен тамыр қабырғалары тербеліп, 6-8 м/с жылдамдықпен тамырды бойлап тарайды. Бұл тербелісті пульстік толқын немесе пульс деп атайды. Пульстік толқынның тамыр бойымен таралу жылдамдығы 6-12 м/с тең болады, ол қанның тамыр бойымен ағу жылдамдығы 0,3-0,5 м/с әлде қайда көп, сондықтан аяқ, қол, т.б. жерлерге пульстік толқын аортадағы қан қысымының төмендеуінен тез жетеді. Жүргізілген зерттеулер h/d қатынасының адамдар мен артерия түріне байланыссыз екендігін көрсетті. Олай болса, пульстік толқынның таралу жылдамдығы тек артерия қан тамыры қабырғасының серпімділігіне, яғни Юнг модулінің өзгеруіне ғана байланысты. Осыған байланысты адам жасының ұлғайуына байланысты және кей аурулардың әсерінен (гипертония, атеросклероз) артерия қабырғасының Юнг модулі артады, соның әсерінен пульстік толқынның таралу жылдамдығы қалыпты жағдайдан 2-4 есе артуы мүмкін.

75.систол және диастол кезіндегі қан тамырларындағы қан қысымы. Артериялардағы қысым жүрек айналымының сатыларына қарай өзгеріп отырады. Систола кезінде қысым жоғарылайды, оны максимальды, немесе систолалық қысым, деп атайды. Диастола кезінде қысым төмендейді, оны минималъды, немесе диастолалық қысым, дейді. Систолалық және диастолалық қысым айырмасын пульстық қысым деп атайды. Систолалық қысым сол жақ қарынша етінің физиологиялық жағдайын сипаттаса, диастолалық қысым - артериялар қабырғасы тонусының деңгейін көрсетеді.Артериялардағы қысым деңгейі жасқа, организмнің физиологиялық күйіне, жүрек жұмысына, денедегі қанның жалпы мөлшеріне, мал түлігінің түріне т.б. байланысты өзгереді.

76.Қан қысымын өлшеу№коротков әдісі. Қазіргі медицинада артериялық қан қысымын өлшеу үшін 1905 жылы Н. С. Коротков ұсынған аускультациялық әдіс кеңінен қолданылады. Ол үшін сфигмотонометр деген құрал қолданылады.Сфигмотонометр резина манжетпен жалғанған серіппелі монометрден және ауаны үрлеуге арналған резина баллоннан тұрады.Қан қысымын әдетте шынтақ артериясында өлшейді. Ол үшін жалаңашталған қол қарына манжет кигізіледі. Шынтақ буыннан шынтақ артериясын тауып, оның үстіне фонендоскопты кояды да сфигмотонометрдің кранын жауып, манжетаның ішіне резина баллон арқылы ауаны үрлейді. Манжетаның ішіндегі қысымды монометрмен өлшейді. Шынтақ артериясында пульс байқалмайтын болғанда ауаны үрлеуді тоқтатады. Одан кейін вентильді ашып манжетадан ауаны шығара бастайды. Осы сәтте фонендоскоппен шынтақартериясын тыңдап, монометр көмегімен қысымның өзгеруін мұқият бақылайды. Манжетадағы қысым систолалық қысымнан сәл азайғанда шынтақ артериясында жүрек бұлшық етінің жиырылуына сәйкес келетін тон естіле бастайды. Осы қысым систолалық қысымға сәйкес келеді. Артериялык, кысымды анықтауда бөлініп шығатын дыбысты Н. С. Коротков 4-фазаға бөлген. І-фаза — артерияда тонның пайда болуы Ол туралы жоғарыда айтылған.ІІ - фаза. Манжеттегі ауаның қысымы азайған сайын артерияға қан көп келіп құйылады. Артериялардың қабырғаларының тербеліс амплитудалары артады, тон қатты естіле бастайды. Оған қантамырларының қысылған жерінен шыққан қанның құйынды (турбулентті) қозғалысының шуы қосылады.ІІІ - фаза. Манжеттегі ауаның қысымы азайған сайын шу жоғалып, тон естілетін болады.ІV- фаза. Манжеттегі қысым диастолалық қысыммен теңеседі. Қан тамырлар бойымен қанның қозғалысына бөгет болмайды, қан тамырлардың қабырғаларының тербелісі бірден азаяды. Қан тамырларының бойымен қозғалған қан турбуленттік ағыстан ламинарлық ағысқа өтеді. Осыдан кейін тон естілмейді. Соған сәйкес келетін қан қысымын — диастолалық (төменгі) қысым дейді.

77. Қан қысымының тәуліктік маниторингі. Қазіргі кезде қан қысымын автоматты түрде тәулік бойы тіркейтін қондырғылар бар.Олар артериялық қан қысымын шамасын жүрек ұрысын өлшеу кезінде орын алған қателіктерді тәулік бойы уақытқа сәйкес тіркеп маниторинг жасауға мүмкіндік береді.Құралда тіркелген мәліметтерді компьютер жадына көшіруге немесе қағазға басып шығуға болады.Артериялық қысымның тәулік маниторингі 1рет өлшенген қан қысымына салыстырғанда беретін диагностикалық мәліметі көп,сондықтан оны артериялық қан қысымы жоғары ауруларды емдеуде кең түрде қолдануда

78.Ағза ұлпасының импедансы. Ағза ұлпалары сұйықтықпен қоршалған жасушалардан тұратын жүйе деп қарастырылады Жүргізілген зеріктеулер ұлпа аралық сұйықтықа электритке тән өткізгіштік ал жасушада канденсатырға тән электро сиымдылық қасиет бар екендігін көрсетеді ал индуктивтілік қасиет жоқ сондықтан тірі ұлпада тек белсенді активті R және сиымдылық Хс кедергілер кездеседі олай болса тірі ұлпаның физиялогиялық күйін осы екі шама арқылы толығымен сипатауға болады оларды векторлық қосындысын импеданс деп атайды мұндағы R ұлпаның белсенді кедергісі – цикілді жиілік, С – ұлпа бөлігінің электорлық сиымдылығы Жалпы ұлпадағы кез келген патологиялық өзгерістер оның электорлыққасиетерін өзгертеді.

79-80.Реография. Соңғы кездерде реография әдісі қан айналым үрдісін зерттеудің негізгі диагностикалық әдісі болып табылады. Егер адам денесінің белгілі бір бөлігі арқылы жоғарғы жиілікті (шамамен 40- 500 кГц) және аз ток (10 мА-ден көп емес) айнымалы электр тоғын өткізіп, кедергісін тіркеп отырса, онда пульстық толқынның өтуінен ол кедергі үнемі өзгеріске ұшырап отырады. Бұл әдіс кедергінің өзгеру ИМПЕДАНСЫН тіркеуге негізделген. Сол себептен айнымалы ток тізбегіндегі әртүрлі кедергілерді және тірі биологиялық ұлпадан өтетін жоғары жиілікті токтың өтуінің ерекшеліктерін білу керек.

Импеданс Z деп толық кедергіні айтады. Көп жағдайда ол мынаған тең:

 

(1

 

Реограммаларды екі түрлі реографтың көмегімен тіркейді - биполярлы және тетраполярлы. Кейінгі кезде тетраполярлы кең қолданыс табуда. Олар кедергіні дәлірек өлшейді және жасушадағы қан көлемінің сандық мәнін көрсетеді. Бұл әдісте екі электорд электр тоғын жіберу үшін қолданылса, тағы да екі электрод электр кедергісін тіркеу үшін қолданылады. Зерттеу мақсатына байланысты дененің интегралдық реографиясы, орталық реография (жүректің сол және оң бөліктерінің және кіші қан айналу шеңберінің қанға толуы бағаланады), кеуде реографиясы, өкпе реографиясы т.б. болып бөлінеді. Интегралдық реография. Бұл әдіс арқылы жүректің систолдық, яғни минуттық көлемі анықталады. Бүкіл дене үшін немес белгілі бір аймақтардағы базалық импеданс өлшенеді. Аймақтық импедансты анықтауда зертелінетін жерлерге электродтар қойылады. Хоффер әдісі (1970) кең қолданыс тапты. Оның тұжырымы бойынша интегралдық импеданс пен ағзадағы судың арасында сызықты байланыс бар, ол келесі формуламен өрнектеледі:

81.Жарықтың жұтылу құбылысы. Жарық ағыны зат арқылы өткенде, оның энергиясының бір бөлігі ортаның атомдары немесе молекуларын қоздыруға жұмсалады, нәтижесінде жарық энергиясы азаяды. Бұл құбылысты жарықтың жұтылуы деп атайды, шын мәнінде жарықтың жұтылыу деп жарық сәулесінің бір ортамен тарау барысында жарық энергиясының энергияның басқа түріне ауысуы нәтижесінде жарық интенсивтілігінің төмендеуін атайды.

I

I0

l

dx

82. Бугер-Бер-Ламберт заңы

 

Қалыңдығы dl болатын жұқа қабаттан монохроматты жарық өткенде оның бастапқы интенсивтілігін кемуі dI, жарық сәулесі өткен қабат қалыңдығына dl, түскен жарықтың бастапқы интенсивтілігіне I пропорционал болын делік. Осы шамалар арасындағы байланысты мына түрдегі дифферциалдық теңдеу арқылы өрнектейік: dI = -k_lIdl,

мұндағы k_l - ортаның жарықты жұту қабілетін сипаттайтын пропорционалдық коэффициент, оны жұтылудың натуралды көрсеткіші деп атайды, ол жарық толқынының ұзындығына l тәуелді, бірақ интенсивтілігіне тәуелсіз. Теңдеудегі минус таңбасы жарық интенсивтілігінің азаятындығын (кемитіндігін) көрсетеді. Бұл теңдеудің шешімі мына түрде жазылады: e^-k_l ^l мұндағы I₀ – түскен сәуле (бастапқы сәуле) интенсивтілігі, I- зат қалыңдығы l қабаттан өткен сәуле интенсивтілігі. Бұл жарықтың жұтылу немесе Бугер заңы деп аталады. Егер Бугер өрнегін логарифмдесек ln(I₀/I) = -k_ll өрнегі келіп шығады, мұндағы l =1/ k_l тең деп алсақ, онда соңғы өрнек мына түрге келеді I=I₀/e. Мұнан k_l физикалық мәні келіп шығады: жұтылудың натураль көрсеткіші сан жағынан жарықтың жұтылуын «е» есе азайтатын қабат қалыңдығына кері шамаға тең. Жарық толқыны ертінді арқылы өткенде, оның фотондары еріткіштің де, еріген заттың да молекулаларымен әрекеттеседі, энергиясының бір бөлігін орта молекулаларының күйін өзгертуге жұмсайды, нәтижесінде жарық интенсивтілігі кемиді, жарық жұтылады. Жарықтың ертіндіде жұтылуын сипаттайтын жұтылудың натураль көрсеткіші c_l ертінді концентрациясына тура пропорционал екендігін ғалым Бер анықталды: k_l= c_lС. Мұндағы жұтылудың натуралды молярлы көрсеткіші, ол еріген зат түріне, жарықтың толқын ұзындығына тәуелді, бірақ ерітінді концентрациясына тәуелсіз. Бұл тұжырымды Бер заңы деп атайды. Концентрациясы жоғары ертінділер үшін бұл заңы орындалмайды, өйткені жоғары концентрациялы ерітіндіде молекулалар арасы жақындап, олардың өз ара әрекеттесуі орын алады да жарықтың жұтылуында өзгерістер байқалады. Енді Бугер өрнегіндегі коэффициент орнына Бер өрнегін қойсақ: e^-c_l^{∙ l∙ С} Бұл өрнек жарық жұтылуының Бугер-Бер-Ламбер заңы деп аталады. Лабораториялық зерттеулерде Бугер-Бер-Ламбер өрнегін бұл түрде қолданбайды, оның орнына негізі 10 болатын дәрежелі өрнек түрінде жазады: I =I₀×10^{- e ∙С∙l} Бұл өрнекті логарифмдейік, сонда ол мына түрге келеді: lg(I₀/I) = e∙С∙l, мұндағы e= c/2,3 жұтылудың молярлы көрсеткіші Соңғы өрнектегі lg(I₀/I) = D деп белгіліп және ол шаманы ертіндінің оптикалық тығыздығы деп атайық, сонда Бугер-Бер –Ламберт заңы мына түрге келеді D = e ∙С∙l.

83. Ерітіндінің оптикалық тығыздығы. e^-c_l^{∙ l∙ С} Бугер-Бер –Ламберт заңыЛабораториялық зерттеулерде Бугер-Бер-Ламбер өрнегін бұл түрде қолданбайды, оның орнына негізі 10 болатын дәрежелі өрнек түрінде жазады: I =I₀×10^{- e ∙С∙l} Бұл өрнекті логарифмдейік, сонда ол мына түрге келеді: lg(I₀/I) = e∙С∙l, мұндағы e= c/2,3 жұтылудың молярлы көрсеткіші соңғы өрнектегі lg(I₀/I) = D деп белгілейді және ол шаманы ертіндінің оптикалық тығыздығы деп атайды.

84. Жұтылу спектрлері Жұтылу спектрі деп заттың жарықты жұтуының жарық жиілігіне D =f(n) немесе оның толқын ұзындығына D =f(l) тәуелділігін атайды. Бір атомды сиретілген газ бен металл буының жұтылу спектрі қарапайым болып келеді. Бұл күйдегі заттардың атомдары бір бірінен өте алшақ жатқандықтан, оларда өз ара әсерлесу байқалмайды. Заттан өткен жарық кванты жеке атомдармен әрекеттеседі, жұтылу спектріне сәйкес келетін толқындар hn = E_K –E_i шартына сәйкес анықталынады. Әр атомға сәйкес келетін энергетикалық деңгейлердің арасы бір бірінен ұзақ, сондықтан олардың спектрлері бір бірінен алшақ жатқан жеке жеке сызықтардан тұрады, мұндай спектрлерлі сызықты деп атайды.Молекуласы көп атомды газдардың жұтылу спектрлері сызықтың спектрлардан күрделі болып келеді. Өйткені, зат құрамындағы атомдардың өз ара әректтесуі мен қозғалысы күрделі, сондықтан мұндай заттардың жұтылу спектрлері бір ібірінен алшақ оранласқан жолақтар түрінде болады. Мұндай спектрларды жолақ спектр деп атайды

85. Спектрофотометрия КФК-2 құралы. КФК-2-кфк концентрациялық фотоэлектроколриметрі жарық фильтрі арқылы алынған 315-980 нм жарық толқындарының көмегімен қатты және сұйық денелердің оптикалық тығыздығы мен өткізу коэффициенттерін өлшеуге,калибровтік график арқылы ерітінділердің концентрациясын анықтауға мүмкіндік беретін құрал.кфк-2 нің оптикалық схемасы;жарық гөзінен таралған жарық ағыны конденсор,дафрагма,обьектив және жарық фильтрі арқылы өтіп,одан кюветаға түседі.Кюветаның алдында және артында жылудан қоршаушы шынылар орналасқан. Кюветадан шыққан жарық ағыны жарық қабылдағыш құралдарға барып түседі.Жарықты қабылдайтын ф-26 фотоэлементі 315-540 нм аралығындағы сәулелерді қабылдайды.Жарық қабылдағыштар алдына пластинка орнатылған.ол түскен жарық ағын екіге бөліп;жарық ағынның 10 %фотодиодқа.90% фотоэлементке бағыттайды

86. Люминесценция құбылысы Жарық шығару себебі жылулық құбылысқа жатпайтын, кез келген температурада байқалатын жарық түрін люминесценция деп атайды. Көру аймағында жататын жылулық жарықтар 10³ -10⁴ К температудан басталады. Сол себепті люминесценция жарығын «суық жарық» деп те атайды. Люминесценция жарығының пайда болу себептерінің бірі ретінде, дене молекуласын қоздыратын сыртқы жарық көзінің әсерін атайды. Мұндай жарық көздеріне көрінетін сәуле, ультракүлгін сәулесі, рентген т.б. сәулелер жатады. Денеге әсер етуші сәуле өз әсерін тоқтатқан мезгілде люминесценция құбылысы бірден тоқтамайды, ол біраз уақыт сәулененуін жалғастыра береді, люминесценция құбылысын сәуленің шағылуы мен шашыру құбылысынан ерекшелелігі осында. Жұтылған энергиясын люминесценттік жарық шығаруға жұмсайтын заттарды люминофорлар деп атайды.

87. Люминесценция түрлері Дене атомдарын, молекулаларын қоздыру себептеріне байланысты люминесценция мынадай түрлерге бөлінеді: Фотолюминесценция- жарық (көрінетін сәуленің қысқа аймағы, УК сәуле) әсерінен атомдардың қозуы нәтижесінде пайда болады;Рентгенолюминесценция- рентген және гамма сәулелері әсерінен атомдардың қозуы нәтижесінде пайда болады (рентген аппаратының экраны, радиация индикаторлары); Катодолюминесценция- электрондар ағыны әсерінен атомдардың қозуы нәтижесінде пайда болады (кинескоп, осциллограф, монитор);Электролюминесценция- электр өрісі әсерінен атомдардың қозуы кезінде пайда болады(электр разрядымен газ молеккласын қоздыру-газ разрядты лампа);Хемилюминесценция- химиялық реакция әсерінен молекулалардың қозуы кезінде пайда болады; Биолюминесценция - биохимиялық реакциялар әсерінен биологиялық жүйенің қозуы кезінде пайда болады;Сонолюминесценция - ультрадыбыс әсерінен атомдардың қозу кезінде пайда болады.Жоғарыда атап өткендей, люминесценция құбылысы сыртқы әсер тоқталса да жалғаса береді, қалдық сәулелену ұзақтығына байланысты люминесценция: флуоресценция және фосфоресценция деген түрлерге бөлінеді:Флуоресценцияда қалдық сәулелену ұзақтығы 10^-9 – 10^-8 с.Фосфоресценцияда сәулелену ұзақтығы 10^-4 – 10⁴ с.

88. Флуореcценция ФЛУОРЕСЦЕНЦИЯ (осы құбылыс ең алғаш байқалған флюорит минералының аты және латынша escent — әлсіз әсер) — қоздыру әсері тоқтағаннан кейін тез өшіп қалатын люминесценция (өшу уақыты t10 нс). Флуоресценция құбылысы қозған молекулалардың (атомдардың) қалыпты күйге өздігінен ауысуы кезінде пайда болады. Флуоресценцияның спектрі және оның өшуі бойынша молекулалардың, сұйықтардың, кристалдардың, сондай-ақ биология объектілердің (мыс., клетка құрылысы) қасиеттері жөнінде деректер алынады. Флуоресценция спектрлері. Әрбір молекуланын өзіне тән қоздыру және флуоресценция спектрлері болады. Молекулалардың қоздыру (абсорбция) спектрлері әсірекүлгін абсорбциялық спектрге ұқсас. Флуоресценция - сіңірілген жарықты кері шығаратын (реэмиссиялық) кұбылыс, сондықтан, эдетте, флуоресценция спектрлері сәйкес қоздыру спектріне ұқсас әрі ұзын да, үлкен толқынды аймаққа қарай ығысқан сияқты болып келеді.