Студопедия Главная Случайная страница Обратная связь

Разделы: Автомобили Астрономия Биология География Дом и сад Другие языки Другое Информатика История Культура Литература Логика Математика Медицина Металлургия Механика Образование Охрана труда Педагогика Политика Право Психология Религия Риторика Социология Спорт Строительство Технология Туризм Физика Философия Финансы Химия Черчение Экология Экономика Электроника

А) Тоқ ішектің ерекшеліксіз ойық жаралы колит ауруы. Аурудың себептері, көріністері, диагнозы, емделуі





Бұ л кө лденең жә не тік ішектердің кілегейлі қ абатының ұ зақ қ а созылатын жаралы-некрозды ауруы. Ауру ә рбір 100000 адамның 1, 2-сінде кездеседі.

Ауруғ а шалдық қ ан ішектің қ абырғ алары ісінеді, қ ызарады, оң ай жарақ аттанады. Кілегейлі қ абатына кө птеген эрозиялар мен ойық жаралар, олардың тү бінде қ анағ ыш тамырлар бар. Жаралар терең деп перфорация беруі мү мкін, кілегейлі қ абаттың беті ірің ді кілегеймен жабылғ ан. Аурудың ө те ауыр тү рінде кілегейлі қ абат ү лкен аймақ та сыдырылып қ алады. Аталғ ан ө згерістер кө лденең жә не тік ішекті толық немесе олардың жеке бө лшектерін қ амтиды.

Аурудың жедел, шапшаң, созылмалы тү рлері бар. Шапшаң тү рінде ішектен қ ан ағ уы, перфорация, уландыру салдарынан науқ астың аурудың алғ ашқ ы кү ндерінде немесе айларында ө луі мү мкін. Дегенмен, кө бінесе аурудың созылмалы - қ айталанбалы тү рі кездеседі. Ойық жаралы колиттің барлық тү рлерінде қ ан азаюы байқ алады.

Бұ л ауру туралы бірінші хабар 1669 жылдан басталады. Осы жылы Сиденгам " қ анды тышқ ақ " ауруы туралы жазғ ан. 1842 ж. Рокитанский колитте байқ алатын морфологиялық бұ зылыстарды тексеріп, бұ л аурудың жеке ауру екендігін дә лелдеген.

Бұ л аурудың кө птеген аты болғ анымен ең жиі пайдаланылатыны жә не аурудың ерекшелігін кө рсететін аталуы – ерекшеліксіз ойық жаралы колит.

Аурудың ерекшеліктерімен клиникасын анық тау ректороманоскопия қ олданылғ аннан басталады. Алғ ашқ ы толық тексеріс 1925 ж. орындалғ ан (Мейо, Робсон, А.В.Тихонов).

Бұ л ауруды хирургиялық тә сілмен емдеуді 1913 ж. В.А.Оппель қ олданғ ан. Аурудың жиі кездесетіндігінен I960ж. Америкада бұ л ауруды емдеу комитеті кұ рылғ ан.

Аурудың этиологиясы мен патогенезінің бірнеше теориялары белгілі:

а) Инфекциялық теория – колитті дезинтерияның жалғ асы санайды. Бірақ та, жаралы колитті шақ ыратын ерекше микроорганизмнің табылмайтындығ ы аурудың басқ ада кө птеген себептерінің маң ызын кө рестеді. Сондық тан бұ л теория дұ рыс емес.

б) Ферментативті теория - ішектің клегейлі қ абатына протеолитті ферменттер ә сер етеді. Бірақ та ойық жаралы колитте кездесетін ферменттік бұ зылыстар ауру шақ ырмайды, олар осы аурудың ә серінен басталады. Сондық тан оларды аурудың себебі санауғ а болмайды.

в) Алиментарлы жө не авитаминозды теория - бойынша тағ аммен жә не оны қ абылдаудың ерекшелігімен, бұ зылуымен байланысты саналады.

Расында ұ зақ уақ ыт ашық қ ан адамның ішегінде ерекшеліксіз ойық жаралы колитте кездесетін ө згерістерге ұ қ сас ө згерістер байқ алатындығ ы. Бірақ та ашыну ойық жаралы колит шақ ырмайды.

Витаминдер кемістігі кейбір ауруларды шақ ыратындығ ы белгілі (спру, пеллагра), бірақ та тек витаминдер кемістігі колит ауруын шақ ыра алмайды.

г) Лимфа тамырларының бітелуі теориясы.

д) Вегетативті нерв жү йесінің бұ зылу теориясы. Психикалық бұ зылыстар ә серінен ішектің нерв аппаратында ө згерістер дамып, оның ә серінен ойық жаралы колит басталады деп саналады.

е) Эндокринді теория.

ж) Аллергиялық теория бойынша ішектегі ө згерістер ағ зағ а аллергендердің ә сер етуінен басталады деп саналады.

Сонымен, барлық белгілі теориялардың бірде-біреуі тоқ ішектің ойық жаралы ауруының себебін толық анық тай алмайды.

Аурудың патологоанатомиялық келесі тө рт тү рі белгілі: флегмонозды, ойық жаралы, полипозды, геморрагиялы.

Ішектегі ө згерістер аурудың аттарына сай. Флегмонозды тү рінде ішектің барлық қ абаттары флегмонозды қ абынуғ а ұ шырайды.

Ойық жаралы тү рінде ішектің кішкене жаралары, полипозды тү рінде - полиптер, ал геморрагиялы тү рінде ішектен қ ан жә не шырыш ағ ауы байқ алады.

Ойық жаралы колитпен жас адамдар жиі ауырады.

Аурудың негізгі симптомдары:

1) Ішектен қ ан ағ у. Қ ан қ орығ ан нә жіспен немесе толық қ орымағ ан нә жіспен қ оса ағ ады.

2) Нә жістің ұ зақ уақ ыт шық пауы жә не іш ө туі. Бұ л екеуінің бір-бірімен алмасуы.

3) Нә жістің тү сі ө згерген. Ол шырышты, ірің мен, қ анмен аралас.

4) Нә жіс шығ ару іштің ауырсынуын шақ ырады. Ауру адамның жиі-жиі дә ретке шыкқ ысы келеді (тенезмдер).

Басталғ ан ауру – науқ астың жағ дайын кү ннен кү нге ауырлата тү седі. Ү йқ ы бұ зылады, бас айналады, буындар ауырады, ауру жү дейді, арық тайды.

Науқ ас адамның шағ ымдары кө п жә не ә р тү рлі. Кейде оның шағ ымдары ойық жаралы колитпен еш байланыссыз.

Аурудың іші кебеді, ішек ауырғ ыш, тоқ ішек катты, қ алың, ауырғ ыш " арқ анша" сезіледі. Кейде бауыр жә не кө к бауыр ү лкейеді.

Саусақ пен тік ішекті тексергенде ішектің ісініп қ алың данғ аны анық талады.

Дене терісі кұ рғ ақ, қ ышиды. Пиодермия, шаш тү седі, тырнақ тар сынғ ыш.

Аурудың симптомдарын жеке, жалпы деп екіге бө луге болады:

Жеке кө ріністері - ішектен қ ан кету, іш ө туі, желдің шық пауы, тоқ ішектің, тік ішектің қ алың дануы, anus айналасы терісінің мацерациялануы, ішек ауырсынуы.

Жалпы кө ріністері - арық тау, қ ызу (субфебрилитет), қ ан азаюы, гемоглобин, лейкоцитер азаюы, тамырсоғ ысының жиіленуі, қ ан кысымы тө мендеуі, бауыр жә не кө к бауыр ісінуі.

Аурудың клиникалық ерекше 3 тү рі бар:

Бірінші тү рі - тез ауырланатын ойық жаралы колит - ішектің диффузды қ абынуына ұ шыратып, қ ысқ а уақ ытта ауру адамды ә лсіретіп жұ мыс қ абілетінен айыратын тү рі.

Екінші тү рі - Ұ закқ а созылатын, аурудың жалпы жағ дайын аздап ауырлатады. Тоқ ішектің сол жақ бө лшегін ғ ана қ амтитын тү рі.

Ү шінші турі -аурудың жең іл тү рі. Аурудың жалпы жағ дайы ө згермеген. Іштің кебуі, ө туі, нә жістің шық пауы жоқ.

Колиттің ауыр тү рінде кө птеген асқ ынулар кездеседі. Тік ішекпен сигма ішегінде кө птеген полиптер ө седі. Бұ л полиптердің қ атерлі ісікке айналу қ аупі зор. Жаралардың орнында ішекті тарылтатын тыртық тар пайда болады.

Ойық жарадан қ ан ағ уы жедел немесе созылмалы анемияғ а ұ шыратады.

Ішектің қ абынуы жә не ойық жаралары парапроктитке (тік ішек айналысы майының ірің деп қ абынуына) ә келуі мү мкін.

Ойық жаралы колит ауруы тері, буын, кө з (кератит), қ ұ лақ ауруларына да ү шыратуы мү мкін.

Ойық жаралы колиттің диагнозын анық тау ү шін ректороманоскопияның жә не фиброколоноскопияның маң ызы зор. Бұ л тә сілдер тік жә не тоқ ішектің ішкі кілегейлі қ абатының жағ дайын кө збен кө ріп ондағ ы ойық жараны, полипті, қ ан ағ уын т.б. ө згерістерді анық тауғ а кө мектеседі.

Рентгеноскопия, рентгенографиямен - ойық жаралы колитте ішектің кілегейлі қ абатының суреті ө згеруі, гаустрация жоғ алуы, полипоз, стриктура т.б. ө згерістер анық талады.

Лабораторлы тексерістермен - анемия, лейкопения, диспротеинемия, протромбин, калий, кальций кемістіктері, қ ан ақ қ ыштығ ы анық талады.

Копроскопиялытексерістер нә жісте қ ан, шырыш, ішек эпителиі, қ орытылмағ ан еттер қ алдығ ын кө рсетеді.

Нә жістегі флораның антибиотиктерге тө зімділігі анық талады.

Диагнозды ажырату- ең бірінші ойық жаралы колитті амебалы дизентериядан айыру қ ажет. Бұ л ұ шін нә жісті тексеріп одан дизентерияның себебі ізделеді.

Екінші ішек туберкулезінен айыру қ ажет. Бұ л ү шін ө кпе туберкулезін жә не қ ақ ырық тан туберкулез микобактериясын іздестіреді.

Ішектің басқ а ауруларында (терминальды илеит, дивертикулит) айыру қ ажет.







Дата добавления: 2014-12-06; просмотров: 2929. Нарушение авторских прав; Мы поможем в написании вашей работы!




Вычисление основной дактилоскопической формулы Вычислением основной дактоформулы обычно занимается следователь. Для этого все десять пальцев разбиваются на пять пар...


Расчетные и графические задания Равновесный объем - это объем, определяемый равенством спроса и предложения...


Кардиналистский и ординалистский подходы Кардиналистский (количественный подход) к анализу полезности основан на представлении о возможности измерения различных благ в условных единицах полезности...


Обзор компонентов Multisim Компоненты – это основа любой схемы, это все элементы, из которых она состоит. Multisim оперирует с двумя категориями...

Конституционно-правовые нормы, их особенности и виды Характеристика отрасли права немыслима без уяснения особенностей составляющих ее норм...

Толкование Конституции Российской Федерации: виды, способы, юридическое значение Толкование права – это специальный вид юридической деятельности по раскрытию смыслового содержания правовых норм, необходимый в процессе как законотворчества, так и реализации права...

Значення творчості Г.Сковороди для розвитку української культури Важливий внесок в історію всієї духовної культури українського народу та її барокової літературно-філософської традиції зробив, зокрема, Григорій Савич Сковорода (1722—1794 pp...

Этапы творческого процесса в изобразительной деятельности По мнению многих авторов, возникновение творческого начала в детской художественной практике носит такой же поэтапный характер, как и процесс творчества у мастеров искусства...

Тема 5. Анализ количественного и качественного состава персонала Персонал является одним из важнейших факторов в организации. Его состояние и эффективное использование прямо влияет на конечные результаты хозяйственной деятельности организации.

Билет №7 (1 вопрос) Язык как средство общения и форма существования национальной культуры. Русский литературный язык как нормированная и обработанная форма общенародного языка Важнейшая функция языка - коммуникативная функция, т.е. функция общения Язык представлен в двух своих разновидностях...

Studopedia.info - Студопедия - 2014-2024 год . (0.01 сек.) русская версия | украинская версия