Тексеру тәсілдері1) Клиникалық тексерістер сұ рау, кө ру, аускультация, перкуссия. 2) Функционалды тексерістер (клапандар жағ дайын анық тау: 1- Троянов- Тренделенбург сынағ ы. 2- Гаккенбрух сынағ ы. 3- Шварц, Пратт сынағ ы. Терең кө к тамырлардың ө ткізгіштігін анық тау ү шін: Дельбе-Пертес-сынағ ы – жорық тық, Пратт-1, Фирт-Хиджел, Лобелин сынағ ы. 3) Инструментальды тексерістер: Флебоманометрия, термография жә не термометрия, капилляроскопия, реовазография. 4) Рентгенологиялық зерттеу: Кө к тамыр арқ ылы флебография (дистальды, селективті, ретроградты, жамбастық, тікелей емес, сү йек ішілік), лимфография. 5) Лабораторлы тексерістер (қ анның ұ йыткыш жә не сұ йылтқ ыш жү йелері, тромбоциттер агрегациясы, қ андағ ы оттегі жә не кө мір қ ышқ ылы мө лшері, тіндердегі қ ан айналысын анық тау).
Кө к тамырдың варикозды ауруының жіктелуі (А.Ф. Хахута, 1966 ж.): I- Тері асты кө к тамырының алғ ашқ ыдан анық (біріншілік, шынайы) варикозы: 1. Компенсациялық кезең. 2. Декомпенсациялық кезең. II- Кө к тамырдың екінші себептен варикоздануы: 1. Асқ ынбағ ан. 2. Асқ ынғ ан. Ill-Кө к тамырдың іштей варикоздануы (Клиппель-Тренонэ-Паркс-Вебер-Рубашов ауруы) ө те сирек кездеседі. Кө к тамырдың варикозды ауруының клиникасы - ауру 30-50 жастар арасында жиі байқ алады (60—65%). Алғ ашқ ыда ү рдіс жеке бір аяқ тың кө к тамырында басталады. Науқ астың 50% тері астының ү лкен кө к тамырында орналасады. Ауру ешбір маң ызды кө рініссіз басталып кейінде қ ан ағ ыны бұ зыла келе ә р тү рлі кө ріністер береді.: 1. Аяқ тың шаршағ ыштығ ы жә не аяқ тың ауырлануы. Кейбір аурулардың аяғ ында еттері қ ұ рысуы байқ алады. 2. Бұ дан ә рі созылғ ан тү йіртпектенген кө к тамыр пайда болады. 3. Сирақ тың терісінің тү сі бұ зылады, тері қ ышиды, экзематизацияланады, кө кшілденеді, одан соң қ ара-қ оң ырланады, қ атаяды, қ алың дайды, ойық жаралар пайда болады. 4. Ұ зақ қ а созылғ ан тү рінде периостит (рентгенде) байқ алады. 5. Тү с ауа аяқ тың ауырсынуы кү шейеді. Варикоз ауруының асқ ынулары: тромбофлебит, трофикалы жаралар, тері қ абынуы, қ ан ағ уы, ойық жараларының тері қ атерлі ісігіне шабуы. Диагноз қ иын емес. Теқ қ ана ауру аяқ ты тексерумен диагнозды аныктауғ а болады. Кө к тамырдың созылуының цилиндр тү сті, жылан тү сті, немесе капшық ша кең болуы жә не ақ ырғ ы екеуінің аралас болуы мү мкін. Созылғ ан, керіліп ү лкейген қ ан тамыры - ауруды жатқ ызғ анда басылып кішірейеді, ал аяқ ты жоғ ары кө тергенде толық кө рінбей кетеді. Кейде кө к тамыр бойында қ атаң тү йіртпектер байқ алады. 1. Троянов - Тренделенбург симптомы. Науқ асты шалқ асынан жатқ ызып ауру аяғ ын жоғ ары кө тереді. Қ ан тамырын тө меннен жоғ арығ а сипап оны қ аннан босатады. Бү дан соң тері астының қ ө к тамырын оның сан тамырына жалғ асатын жерінде саусақ пен басып тұ рып ауруды аяғ ына тұ рғ ызады. Венозды тор бос. Кө к тамырды басқ ан саусақ тарды кө теріп тамырды босатысымен қ ан жоғ арыдан тө мен кө к тамырды толтырады. Бұ л венозды клапандардың кемістігінен қ анның керісінше жоғ арыдан тө мен ағ уын кө рсетеді 2. Гаккенбрухтың жө тел симптомы - ауру жө телгенде венаны басып тұ рғ ан саусақ тар жө тел қ озғ алысын сезеді. Кейде бұ л симптомды кө збен кө руге болады. 3. Делъбе- Пертес симптомы - созылғ ан кө к тамырлары бар аякқ а эластикалық бинт салып ауруды жү ргізеді. Біраз минуттан соң бинтті алып аяқ ты тексергенде тері астының кең ейген кө к тамырлары кө рінбесе бұ л коммуникатты веналармен қ анның саяз венозды жү йесінен терең вена арасының анастомозының дұ рыстығ ын дә лелдейді. 4. Венография кө к тамыр немесе сү йек арқ ылы - гипак, диодон егілгеннен соң рентгенография орындалып терең жә не саяз венозды жү йенің жағ дайы анық талады. Аталғ ан обьективті тексерістерге қ оса ә йелдерде вагинальды, еркектерде ректальды тексерісті орындау қ ажет. Аяқ тардың ойық жарасы кездескенде оның себебін айыру ү шін Вассерман реакциясы жә не микробтардың антибиотиктерге сезімталдығ ы анық талады. Обьективті, рентгенді, лабораторлы тексерістерден кейін шешілген диагнозда аурудың атын ғ ана анық тап қ оймай оның дә режесін де анық тау қ ажет. Кө к тамыр варикозын 3 дә режеге бө леді: 1. Басталу кезең і. Тамыр созылып ауыр кең імеген, кө збен кө рінбейді. 2. Тамыр кең іген, анық кө рінеді. 3. Тамыр ө те ауыр кең іген, иректенген.
|
