Варикозды аурудың түрлері
1. Алғ ашқ ыдан шынайы варикоз. 2. Екінші- басқ а себеп-салдарынан: тромбоздан, жарақ аттан, қ ан ағ уының қ иындауынан пайда болатын варикоз. Тері астының кө к тамырының варикозының тү рлері: 1. Магистральды тү рінде ү лкен немесе кіші тері асты кө к тамырының негізгі сабағ ы кең иді. 2. Бұ тақ талынғ ан - бұ л тү рінде қ ан тамырының ұ сақ бұ тақ тары кең ейеді. 3. Аралас тамыр стволдары жә не бұ тақ тары қ оса кең иді. Ағ ашқ ыдан варикозданудың себептері: 1. Конституционалды кемістіктер тұ қ ым қ уалау. 2. Клапандар кемістігі. 3. Эндокринді- гормоналды жә не механикалы ә серлер. 4. Инфекциялық аурулар. 5. Мамандық ерекшеліктері. Кө к тамырлар созылып кең ейуіне семіздік жә не табандармен башпайлар деформациялары жағ дай туғ ызады. Бұ нымен қ атар басты себеп - гиподинамия- жаяу жү рмеу, аз қ озғ алу, қ ан айналысына, қ ан тамырлары тонусына, жү рекке зиянды ә сер кө рсетеді. Бастапқ ы варикоз ауруының клиникалық кө ріністері: тері арқ ылы кең ейген кө к тамыр тү йіншіктері кө рінеді. Кө бінесе варикоз ү лкен тері асты тамырында, аяқ тың ішкі бетінде, сирегірек -тірсектің сыртқ ы бетінде орналасады. Аяқ венозды жү йесінің анатомиясы мен физиологиясы. Аяқ тың тері астының ү лкен кө к тамыры терең кө к тамырларымен коммуникантты немесе перфорантты веналар арқ ылы анастомозданады. Тері астының кө к тамырлы жү йесінің кұ рылысы ә р адамда ө згеше. Тіпті бір адамның екі аяғ ында екі тү рлі болуы мү мкін. Аяқ тың тері астының ү лкен венасы (Vena saphena magna) аяқ басының ішкі бетімен тізе ойшығ ына жетеді. Осы жерде ол сан кө к тамырына жалғ анады Аяқ тың тері астының кіші венасы (Vena saphena parva) сыйрақ тың артқ ы - сыртқ ы бетімен келіп тізенің терең кө к тамырына қ ұ яды. Кө к тамырдың ү шінші тобы - коммуникантты, перфорантты веналар. Олар тері астының ү лкен венасын терең венасына тікелей жалғ айды жә не тікелей емес кө к тамырды саяз кө к тамырғ а бұ лшық еттер кө к тамырлары арқ ылы жалғ айтындар. Аталғ ан тері астының ү лкен кө к тамыры мен терең веналардың кө птеген клапандары бар, ал ө те жуан веналар клапансыз. Тері астының ү лкен кө к тамырының 10-12 пар клапандары бар. Адамдар қ артая келе тамыр клапандары қ ысқ арып калындайды. Венозды системадағ ы қ ан қ ысымы 10-12мм. сынап столбасына тең. Венозды жү йе арқ ылы қ ан ағ ыны бірнеше себептермен байланысты. Кө к тамырмен қ ан ағ ынының шапшаң дығ ы 50—140см/ сек., артериямен ағ ын 500см/сеқ. тең. Венозды қ ан ағ ыны еттер тартылуы ә серінен, ә сіресе жаяу жү ргенде еттер тартылуы қ ан тамырын қ ысып, қ анның вена арқ ылы тө меннен жоғ ары ағ ынын қ амтамасыздандырады. Бұ ғ ан қ оса венозды тамырларының аз ғ ана болса да қ абырғ асының тартылуы жә не венамен қ атар орналасқ ан артерияның тартылу қ имылы кө мектеседі, ә сіресе кеуденің сорғ ыштық ә сері. Браунның сорғ ыш аппараты аталатын шапта, тізе ойшығ ында орналасатын " сорғ ыш" қ асиетті арнайы қ ұ рылыстар да венамен қ ан ағ ынынқ олдайды. Терең жә не саяз орналасқ ан венозды жү йелер арасындағ ы кө птеген анастомоздар аркылы осы екі жү йе арасында саяздан терең ге жә не терең нен саязғ а екі бағ ытта қ ан алмасуы қ амтамасызданады. Аяқ тарын басып тұ рғ ан cay адамның венозды қ ысымы 5-9 рет кө терілсе, варикозды науқ аста 12 есе кө теріледі. Венозды жү йенің сиымдылығ ы артериялық жү йенің сиымдылығ ынан 10 есе артық. Венозды жү йеде қ анның 85% жиналғ ан. Аталғ ан ерекшеліктер венозды жү йенің адам жағ дайы ү шін зор маң ыздылығ ын кө рсетеді.
|