ХРАНАЛОГІЯ ГІСТОРЫІ БЕЛАРУСІ Ў ЧАСЫ РЭЧЫ ПАСПАЛІТАЙ

 

1587—1632 гг. Праўленне караля польскага i вялікага князя літоўскага Жыгімонта Вазы.

1596 г., 6 кастрычніка. Берасцейская царкоўная унія.

1599 г., май. З'езд праваслаўных і пратэстантаў у Вільні

1600—1629 гг. Вайна Рэчы Паспалітай ca Швецыяй.

1604—1618 гг. Інтэрвенцыя Рэчы Паспалітай у Расію

1603 г. Пачатак выхаду ў Кракаве індэкса забароненых кніг у Рэчы Паспалітай.

1606—1608 гг., 1610 г. Выступление мяшчан Магілёва супраць магістрацкіх улад.

1607 г., 27 верасня. Перамога войск ВКЛ над шведскімі войскамі ў бітве пад Кірхгольмам (цяпер Саласпілс).

1609—1726 гг. Дзейнасць скарбовага трыбунала ВКЛ.

1610 г., верасень. Войскі Рэчы Паспалітай занялі Маскву.

1612 г. Войскі 2-га апалчэння пад кіраўніцтвам К. Мініна i Д. Пажарскага вызвалілі Маскву ад войск Рэчы Паспалітай.

1616—1773 гг. Дзейнасць брацкай друкарні ў Магілёве.

1618 г., 1 снежня. Заключэнне паміж Рэччу Паспалітай i Расійскай дзяржавай Дэўлінскага перамір'я.

1621 г. Бітва пад Хоцінам на Днястры.

1 623 г. Забойства ў Віцебску полацкага уніяцкага архіепіскапа Іасафата Кунцэвіча.

1629 г. Перамір'е паміж Рэччу Паспалітай i Швецыяй.

1629—1680 гг. Жыццё i творчасць Сімяона Полацкага.

1630—1654 гг. Дзейнасць друкарні ў Куцеінскім праваслаўным манастыры каля Оршы.

1632—1648 гг. Праўленне караля польскага i вялікага князя літоўскага Уладзіслава Вазы.

1633 г. Аднаўленне праваслаўнай іерархіі ў Рэчы Паспалітай, стварэнне Магілёўскай праваслаўнай епархіі.

1632—1634 гг. Вайна Расійскай дзяржавы супраць Рэчы Паспалітай.

1633 г. Аблогі расійскімі войскамі гарадоў Полацка, Мсціслава, Суража, Друі, Крычава, Прапойска.

1633 г. Наданне Крычаву магдэбургскага права.

1634 г., 14 чэрвеня. Заключэнне Палянаўскага мірнага дагавора паміж Расійскай дзяржавай i Рэччу Паспалітай.

1634 г. Наданне Мсціслаўлю, Чавусам, Бялынічам, Талочыну, Бешанковічам маг­дэбургскага права.

1636—1639 гг. Рэфармаванне сістэмы лясной аховы ў ВКЛ.

1648—1651 гг. Антыфеадальная вайна ў Беларусі.

1648 г., лета, восень. Дзейнасць у Беларусі казацкіх атрадаў Нябабы, Гаркушы, Крывашапкі і іншых сумесна з мясцовымі паўстанцамі.

1 648—1668 гг. Праўленне караля польскага i вялікага князя літоўскага Яна Казіміра Вазы.

1648 г., кастрычнік. Авалоданне войскамі ВКЛ паўстаўшым Шнекам.

1649 г., 31 ліпеня. Бітва пад Лоевам. Паражэнне казацкіх атрадаў на чале з М. Крычаўскім ад войск ВКЛ.

1652 г. Першае прымяненне права "liberum veto" на сейме упіцкім паслом Ул. Сіцынскім.

1654—1667 гг. Вайна Расіі з Рэччу Паспалітай.

1654—1655 гг. Расія захапіла амаль усю тэрыторыю Беларусі, за выключэннем Бе-

 

 

расцейшчыны, Старога Быхава, Слуцка. Уступленне Швецыі ў вайну з Рэч­чу Паспалітай.

1654 г., верасень—1657 г., студзень. Гераічная абарона Старога Быхава ад расійскіх i казацкіх войск.

1655 г. Кейданскае пагадненне - частка магнатаў падпісала дамову аб пераходзе ВКЛ пад пратэктарат Швецыі.

1656 г. Заключэнне Віленскага перамір'я паміж Рэччу Паспалітай i Расіяй.

1658 г. Пераход на бок Рэчы Паспалітай гетмана Украіны I. Выгоўскага. Аднаўленне ваенных дзеянняў паміж Рэччу Паспалітай i Расіяй.

1658 г. Выгнанне за межы Рэчы Паспалітай арыянаў.

1660 г. Падпісанне Аліўскага мірнага дагавора паміж Рэччу Паспалітай i Швецыяй.

1660—1662 гг. Вызваленне болынай часткі Беларусі ад расійскіх войск.

1660 г., 18 чэрвеня. Перамога войск Рэчы Паспалітай над расійскімі войскамі ваяводы Хаванскага ў бітве каля в. Палонкі (пад Баранавічамі).

1661 г. Паспяховыя паўстанні супраць расійскіх войск у Магілёве, Дзісне, Мсціславе, Шклове, Себежы, Гомелі. 1661 г., 3 лістапада. Перамога войск Рэчы Паспалітай над расійскімі войскамі ваяводы Хаванскага i Ордын-Нашчокіна ў бітве пад Кушлікамі.’

1667 г., 30 студзеня. Заключэнне Андрусаускага перамір'я паміж Расіяй i Рэччу Паспалітай

1669—1673 гг. Праўленне караля польскага i вялікага князя літоўскага Міхала Вішнявецкага.

1674—1696 гг. Праўленне караля польскага i вялікага князя літоўскага Яна Сабескага.

1686 г., 16 мая. Заключэнне "Вечнага міру" паміж Рэччу Паспалітай i Расіяй.

1696—1700 гг. Грамадзянская вайна ў ВКЛ.

1697 г. Юрыдычнае замацаванне права вядзення справаводства ў ВКЛ на польскай мове.

1697—1733 гг. Праўленне караля польскага i вялікага князя літоўскага Аўгуста II Моцнага.

1700 г., 18 лістапада. Алькеніцкая бітва. Паражэнне сіл Сапегаў ад "рэспубліканцаў" на чале з Вішнявецкім i Агінскім.

1703 г., вясна. Утварэнне генеральнай канфедэрацыі ВКЛ, якая абвясціла саюз з Расіяй.

1704 г. Утварэнне Сандамірскай канфедэрацыі, якая заключыла саюз з Расіяй.

1706 г. Асада Гародні, рабаванне Наваградка, Нясвіжа, Ляхавіч, Міра, Слуцка шве­дам!. Стварэнне Вялікапольскай канфедэрацыі, якая абрала каралём Станіслава Ляшчынскага. Разгром войск Аўгуста II. Заключэнне Альтранш-тацкага дагавора паміж Карлам XII i Аўгустам II.

1708 г. Заняцце шведамі Гародні, Смаргоні, Магілёва.

1708 г., 9 кастрычніка. Бітва пад Лясной. Разгром расійскімі войскамі шведскагакорпуса Левенгаўпта.

1709 r., 8 ліпеня. Разгром шведаў расійскай арміяй у Палтаўскай бітве.

1709 г. Нізлажэнне Ст. Ляшчынскага; вяртанне прастола Аўтусту II.

1720 г. Замойскі сабор уніяцкага духавенства.

1732—1782 гг. Выданне збору законаў Рэчы Паспалітай "Валюміна легум".