Дәріс 15. Тәуелсіз Қазақстан
Жоспар
1. Қазақстанның мемлекеттік тәуелсіздігін алуы. 2. 1995 ж. ҚР Конституциясы, негізгі мазмұны. 3. Тәуелсіздік алғаннан кейінгі жылдардағы Қазақстанның қоғамдық-саяси өмірі. 4. ҚР президентінің «Қазақстан 2030» Үндеуінің стратегиялық мақсаты, міндеттері,маңызы.
Тірек сөз: төңкеріс, тәуелсіздік, инфляция, Экономикалық дағдарыс, ТМД.
1991 жылғы 19 тамыз - Москвада мемлекеттік төңкеріс жасау әрекеті. Н.Ә. Назарбаевтың республика халқына үндеуі. Ақша эмиссиясы, инфляция, бағаның өсуі, халық тұтынатын тауарлардың жетіспеуі. Тамақ өнімдері мен халық тұтынатын тауарларды бөлу саласында карточка жүйесінің кеңеюі. Экономикалық дағдарыстың онан әрі шиеленюуі. Жаңа банк құрылымдарының құрылуы (бірінші халықаралық банк Сауд Аравиясының қатысуымен қүрылды). «Қазақ КСР-ның қауіпсіздік Кеңесін құру туралы» «Одақтық бағынудағы мемлекеттік кәсіпорындар мен ұйымдардың, Қазақ КСР үкіметінің қарамағына өтуі туралы», Қазақ КСР-да «алтын қоры мен алмас қорын құру туралы», " Семей ядролық полигонын жабу" мен басқа да жайлар туралы Жарлықтардың шығаруы.1991 жыл Қыркүйек - Қазақстан Компартиясының кезектен тыс төтенше съезіне Қазақстан Компартаясын тарату туралы шешім қабылдайды. Қазан -Қазақстан Халық Конгресі партиясы құрылды. Қазақстан ЛКЖО-сы Қазақстан Жастар Одағы болып өзгертілді. 1 желтоқсан - Қазақстан Президентін бүкілхалықтық сайлау. 10 желтоқсан - Қазақстан Президенті Н. Ә. Назарбаевтың өз қызметіне кірісуі. Республика Жоғарғы Кеңесінің Қазақ КСР-ын Қазақстан Республикасы деп атауы туралы. Ақшаның қүнсыздануының (инфляцияның) өсе түсуі, халықтың негізгі бөлігінің күнкөріс деңгейінің төмендеуі. Нарықтық экономиканы дамытуға жасалған бетбүрыс. маусым - Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Жалауы мен Мемлекеттік ел таңбасын бекіту. Қазан - Қазақстанның. халықаралық Экономикалық Бірлестік үйымына мүше болып кіруі. (ОЭС). 1993 жыл 28 қаңтар - Қазақстан Республикасының тұңғыш Конституциясын қабылдау.Мамыр - ҚР Жоғарығы Кеңесінің республика үкіметінің әлеуметтік-экономикалық және қүқықтық саясатына сенімсіздік білдіруі. Республика Президентінің бағаны босату жөніндегі жарлығы. Бағаның күрт өсуі, өндірістің құлдырауы. Өнеркәсіптік және коммерциялық объеісгілерді жекешелендіру процесінің кеңеюі. Өндірістің онан әрі қүлдырауы(1-ші тоқсанда - 30 пайызға) Орта-Азиялық Одақ - Қазақстанның, Қырғызстанның және Өзбекстанның арасында ортақ экономикалық кеңістік жөніндегі келісімге қол қойылуы. Қазан - ҚР үкіметінің өз қызметін доғаруы: үкіметтің Жаңа қүрамының қүрылуы. Қараша -Қазақстан космонавты Т.Мұсабаевтың халықаралық экипаждың құрамында "СоюзТМ-19" кораблімен үшуы. Наурыз - Конституциялық соттың сайлау мен оның өкілеттігі заңсыз деп табуына байланысғы Жоғарғы Кеңестің депутаттарының қызметін тоқтатуы. 29 сәуір - Президенттің өкілдігін 2000-шы жылдың 1-желтоқсанына дейін ұзарту жөніндегі бүкіл халықтық референдум. 30 тамыз - Қазақстан Республикасының Жаңа Конституциясын қабылдау (Бүкіл халықтық рефереңдумның нәтижелеріне сәйкес). Желтоқсан - Республика парламентінің жаңа құрамын сайлау.Рынокты халық тұтынатын тауарлармен және тамақ өнімдерімен біртіндеп толтыру. Министрлер Кабинетінің мүнай өнімдерінің бағасын босату туралы қаулысы. Желтоқсан-өндірістік емес сала қызметкерлері жалақысының өсуі. Қазақстан Республикасы экономикасына шетел капиталын жан-жақты тартуға бағыт ұстау. Бір қызметкердің номиналдық орта жалақысын (1994 жылдан 1998 жылдың басына дейін) 2, 6 есе өсіру. «Қазақстан Республикасында азаматтардың денсаулығын қорғау туралы» базалық Заңның қабылдануы. Шаруа (фермерлерік) қожалықтарының санының өсуі (1991 жылдың 1-қаңтарындағы 324-тен 1998 жылғы 1-қаңтарда 51347-ге жетті) Республикалық "Халық деңсаулығы" Бағдарламасы жарияланды. Тамыз - Шағын кәсіпкерлікті дамытудың Мемлекеттік қоры құрылды.8 жөлтоқсан - РСФСР, Беларусь және Украинаның басшыларының Минск қаласындағы кездесуі: Тәуелсіз Мемлекеттер Достығы (ТМД) құру жөніндегі шешім. 12 желтоқсан - «Қазақстанда 1986 жылдың 17-18 желтоқсанындағы оқиғаға қатысқаны үшін жауапқа тартылған азаматтарды ақтау туралы» Қазақстан Президентінің Жарлығы. 16 желтоқсан - Қазақстан Республикасының тәуелсіздік жөніндегі заңын қабылдау (Конституциялық Занңың күші бар). 20 - 21 желтоқсан -ТМД-ға мүше республикалар басшыларының Алматыдағы кездесуі. ТМД-ны қүруға байланысты мәселелерді талқылау. 1992 жыл Қаңтар - Қазақстан Республикасының ішкі әскерлерін құру. ОБСЕ мүшелерінің Қазақстанның қабылдауы. 2 наурыз - Қазақстанның толық өкілетті мүше ретінде Б¥¥-ға кіруі. Қараша - ҚР үлттық теңгесін ендіру. Халықаралық байланыстардың кеңеюі. Президент Н.Ә.Назарбаевтың АҚШ-тың, Қытайдың, Турцияның, Францияның, Иранның, Австирияның және басқа да елдердің басшыларымен жоғары деңгейдегі кездесулер. Наурыз - Қазақстан республикасы Жоғарғы Кеңесінің сайлауы. Байкоңыр Космодромын Ресейге 20 жыл мерзімге жалға беру, бұл мерзімге жалға беру, бұл мерзімді онан әрі де созуға болатындығы жөнінде Қазақстан мен Ресей Федерациясының арасындағы келісім. Президент Н.Ә. Назарбаевтың АҚШ-қа, Жапонияға, Италияға, Сауд Аравиясына және басқа елдерге ресми сапарлары. Қаңтар - Белорустың, Қазақстанның, Ресей мен Қырғызстанның Кеден одағының құрылуы. Қазақстанның Ислам Конференциясы ¥йымына кіруі. 1996 жыл Наурыз - Ресей, Қазақстан, Белорусс және Қырғыстан арасында экономикалық және қоғамдық салалар бойынша интеграцияны тереңдете беру жайлы Келісімге қол қойылуы1997 жыл ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаев мемлекеттік дамудың «Қазақстан-2030» «Стратегиясы» бағдарламасын жариялады.«Қазақстан Республикасында тілдер туралы Заңның» қабылдануы. (Қазақстандағы тілдер қызметінің құқықтық негіздері белгіленді). Ұсынылатын әдебиеттер тізімі: Негізгі әдебиет: 1. Кан Г.В.,Шаяхметов Н.У.Қазақстан тарихы.Алматы: 2007-264б. 2. Қазақстан тарихы (көне заманнан бїгiнге дейiн): Бес томдық. 1-ші т.- Алматы: 1996.- 544бет. 3. Қазақстан тарихы (көне заманнан бүгiнге дейiн): Бес томдық. 2-ші т.- Алматы: 1998.- 640б. 4. Қазақстан тарихы (көне заманнан бүгінге дейін): Бес томдық. 3-ші т.- Алматы:2002.- 768б. 5. Қазақстан тарихы курсының үлгiлiк бағдарламасы: Жоғары оқу орындарында тарих емес мамандық бойынша оқитын студенттерге арналған.- Алматы: РБК, 1998.- 84б.
Қосымша әдебиет: 1. Абылхожин Ж.Б. Традиционная структура Казахстана: социально- экономические аспекты функционирования итрансформации(1920-1930г.г.) Алма-Ата,1991. 2. Алдажуманов К. Депортация народов - преступление тоталитарного режима Алматы, 1997.- 15тг 3. Козыбаев М.К. Тоталитарный социализм: реальность и последствия - Алматы, 1997.- 28с. 4. Махат Д.А. Қазақ зиялыларының қасіреті.-Алматы,2001. 5. Сантаева К.Т. Дәстүрлі шаруашылықты күйрету саясаты. –Астана:2007. 6. Қозыбаев М.Ақтаңдақтар ақиқаты.Алматы.1992 7. Қазақ қалай аштыққа ұшырады?(Қасіретті жылдар хаттары).Алматы.1991. 8. Қойгелдиев М.Қ. Алаш қозғалысы. А.1994. 9. Қойгелдиев М.,Омарбеков Т. Тарих тағылымы не дейді? Алматы.1992 10. Омарбеков Т.,Омарбеков Ш. Қазақстан тарихына және тарихнамасына ұлттық көзқарас.-Алматы: 2004.-388 б. 11. Омарбеков Т. 20-30 жылдардағы Қазақстан қасіреті.А.1997. 12. Омарбеков Т. Зобалаң. Алматы.1994. 13. ОмарбековТ. ХХ ғасырдағы Қазақстан тарихының өзекті мәселелері.Алматы,2001,2002. 14. Махат Д.А. Қазақстандағы тоталитаризм және саяси қуғын- сүргін тарихы.-Астана: 2006.-208 бет. 15. История Казахстана: белые пятна. Сб.ст.-А.-1991 16. Козыбаев М.К. Избранные труды. Алматы, 2006 г. 17. Верт Н. История Советского Государство.// М.,2002.-544с. 18. Шоқай М. Таңдамалы.1-2 том. Алматы.1999 19. Бөкейханов Ә.Шығармалар.Алматы.,1994.384б. 20. Шоқай М.Түркістанның қилы тағдыры.Алматы.,1992.184б. 21. Артыкбаев Жамбыл О. История Казахстана: Учебник для студентов вузов. Алматы: 2006.- 312с 22. Вяткин М.П. Батыр Сырым.М-Л., 1947 23. Касымбаев Ж. Государственные деятели казахских ханств ХҮІІІ-первой половины ХІХ вв Жангир хан. (1801-1845гг). Т.4.А., 2001 24. Касымбаев Ж. Государственные деятели казахских ханств ХҮІІІ-первой половины ХІХ вв Хан Жанторе (1759 -1809гг). Т.3.А., 2001 25. Құлкенов М.,Отарбаев Р. Жәңгір хан даңқ пен дақпырт.(жаңаша көзқарас.) А.,1992. 26. Тынышпаев М. Великие бедствия.(Ақтабан-шұбырынды) История казахского народа.А., 1993. 27. Левшин А.И. Описание киргиз-казачьих, или киргиз-кайсацких орд и степи,т.1-.СПб., 1832. 1996. 28. Мұқаметханұлы Н. Тарихи зерттеулер.А., 1994. 29. Қойгелдиев М. Жетісудағы Ресей билігі. Астана.2005. 30. Бекмаханов Е. Қазақстан ХІХ ғасырдың 20-40 жылдарында.А., 1994.
Пәннің оқу-әдістемелік қамтамасыздандыруларының картасы Қазақстан тарихы. (пәнің атауы)
Кафедра тарих Тьютор Сантаева К.Т. Мамандық «тарих емес мамандықтар үшін» Кредит саны 3 Пән циклі 2-семестр Студенттер саны 15
|