Onlar deyirlər: “Rəbbimizə həmd olsun! Həqi­qə­­­tən, Rəbbimizin vədi mütləq yerinə yetiriləcək”.

Onlar çənələri ilə yerə toxunaraq və ağlayaraq səcdəyə qapılırlar və bu onların itaətkarlığını artırır”.

Ey Muhəmməd! İnsanlar Quranın haqdan gəldiyinə əmin olduqdan sonra, onu şübhə altına almaq mümkün deyildir, iman gətirməyənlərə və ondan üz çevirənlərə de: “Ya iman gətirin, ya da gətirməyin! Onsuz da Allahın sizə ehtiyacı yoxdur və siz Ona heç nə ilə ziyan vura bilməzsiniz. Siz təkcə özünüz özünüzə zərər vurursunuz. Onun qulları arasında elələri var ki, O, onlara fay­dalı biliklər əta etmişdir. Quran ayələri onlara oxunanda öz saqqalları ilə yerə toxunaraq üz üstə səcdəyə qapılırlar, çünki ayələr onlara güclü təsir bağışlayır və onları Allahın qarşısında mütiliyə sövq edir. Onlar Allaha həmd və müşriklərin Ona atdıq­ları iftiraları Ondan uzaqlaşdırırlar. Onlar dirilmənin və əməllərə görə əvəz veriləcəyinin haqq olduğuna inanırlar. Onlar bilirlər ki, Onun vədində xilaf olmayacaqdır və buna şübhə etmirlər. Onlar başlarını yerə qədər aşağı endirir və ağlayırlar, Quran həqiqətləri isə onların Rəbb qarşısında itaətkarlığını gücləndirir”.

Bu ayələrdə Kitab əhlindən olan möminlərdən bəhs edilir. Onlar Muhəmməd Peyğəmbərin (ona Allahın salavatı və salamı olsun!) yaşadığı və ya ölümündən sonra İslamı qəbul edənlərdi. Belə əməlisalehlərdən biri də Abdullah b. Salam idi.

 

ﮊ ﮋ ﮌ ﮍ ﮎ ﮏﮐ ﮑ ﮒ ﮓ ﮔ ﮕ ﮖﮗ ﮘ ﮙ ﮚ ﮛ ﮜ ﮝ ﮞ ﮟ ﮠ ﮡ ﮢ;

 

(17.110) “De: “Allahı və ya Rəhmanı çağırın! Siz Onu necə çağırsanız da, ən gözəl adlar – Onunkudur”. Namazını ucadan qılma, onu pıçıltı ilə də qılma, ikisinin arasında bir yol seç!”

Ey Allahın qulları! Dualarınızı Allaha və ya Rəhmana yönəldin. İstədiyiniz kimi davranın, çünki Allah ən gözəl adların Sahibidir. Pis adlar Ona məxsus deyil və namaz zamanı o adları çəkmək olmaz. Namazınızda hansı bir gözəl adı xatırlasanız mütləq istədiyinizə nail olarsınız. Buna görə də siz Onu, xahişlə­rinizə və dualarınıza uyğun gələn gözəl adları ilə çağırma­lısınız.

Siz qıldığınız namazlarınız zamanı Quran oxuyanda nə qışqırmayın, nə də pıçıltı ilə oxumayın, çünki bu iki əməlin hər biri qınanılandır. Əgər siz ayəni ucadan oxusanız, müşriklər oxuduğunuzu eşidib Quranı və onu gətirəni söyəcəklər. Əgər siz ayələri pıçıltılı səslə oxusanız, onda onlar Quran oxunmasını dinləmək istəyənlərin qulağına çatmayacaq. Buna görə, siz iki ifratçılıq arasında qalan orta yolu seçin.

 

ﮣ ﮤ ﮥ ﮦ ﮧ ﮨ ﮩ ﮪ ﮫ ﮬ ﮭ ﮮ ﮯ ﮰ ﮱ ﯓ ﯔ ﯕ ﯖﯗ ﯘ ﯙ ﯚ;

 

(17.111) “De: “Özünə övlad götürməyən Allaha həmd ol­sun ki, səltənətində hakimiyyətinə şərik etməmişdir və alçaldıl­ma­dan qorunmaqda himayədara möhtac deyildir”. Onu əzə­mət­lə Fövqəluca say!”

O, mütləq kamilliyə malikdir, hər cür tərifə, ən gözəl söz­lərlə şərəfləndirilməyə layiqdir və hərtərəfli əzəmət Sahibidir. O, hər hansı nöqsandan uzaqdır və övlada möhtac deyil. O, haki­miy­yətini təkbaşına sürdürür və səltənəti idarə edir. Ali və aşağı aləmlərin sakinləri Onun qullarıdır və müstəqil hakimiyyətə malik deyillər. O, Öz qüdrətini olduğu kimi saxlamaq və Ona kömək etmələri üçün məxluqlarına möhtac deyildir, çünki O, özünəbəsdir və həmdə Layiqolandır. O, nə göylərdə, nə də yerdə heç bir məxluquna ehtiyac duymur. O, onların bəzilərini, Özünün onlara bəslədiyi mərhəməti və rəhməti sayəsində, himayə edir.

Fövqəluca buyurur: “Allah – iman gətirənlərin Hamisidir. O, onları zülmətdən nura çıxarır” (Bəqərə, 2/257). O, insanların Onun əzəmətli sifətlərini xatırlamalarına, Onun gözəl adlarını şərəfləndirmələrinə, Onun qüsursuz əməllərini tərifləmələrinə və şərik qoşmadan təkcə Ona səmimiyyətlə ibadət etmələrinə layiqdir.

 

N