XVІІІ ғасырлардың ІІ жартысындағы ауызша әдебиет өкілдері
| Аты – жөні
| Өмірбаяны
| Еңбектері
| | Ақтамберді Сарыұлы
(1675-1768)
| жырау, қолбасшы батыр, қоғам қайраткері. Қаратау бойында дәулетті отбасында дүниеге келген. Ол 17 жасынан бастап Орта Азия хандықтарымен, қалмақтармен соғыста қолбасшылық қабілетімен көзге түскен. 1729 ж. өлім жазасына бұйырылып, қашып құтылған. «Ақтабан шұбырынды» оқиғаларының куәгері. Жоңғарларға қарсы соғыс кезінде Орта жүз рубасы ақсақалдарының бірі болды. Оның 26 туындысы бізге жеткен. Ақтамберді жырау қазіргі Шығыс Қазақстан обл., Абай ауданында жерленген. ХVІІІ ғ. шығармаларын аңызға айналған сардарлар Қабанбай мен Бөгенбай батырларға арнаған халық ауыз әдебиеті өкілі.
|
| | Үмбетей жырау Тілеуұлы
(1706-1778)
| Ақмола облысы, Ерейментау ауданы жерінде өмір сүрген. Әкесі – шебер қобызшы, жыршы. Жорықтарға қатысып, батырлардың ерліктерін көріп, оларды мадақтап өлеңдер шығарды. Қазақстанның көптеген аудандарын аралап, айтыстарға қатыса жүріп, өзінің философиялық ойларымен белгілі болған. Дәстүр ізімен Үмбетей де көшпелі өмірді, батырлардың жауға қарсы ерлігін, күресін жырлаған, абақкерей руының аты шулы батыры Жау-ғашар (Шақантай), тағы басқаларға жыр арнаған. Оның белгілі Бекболат биге арнауының тәрбиелік мәні зор. Бөгенбай батырға арналған жоқтауында ақын Абылайдың өмірін, қызметін, оның қосшысы, көрнекті қолбасшы Бөгенбайды мақтан етті. Әсіресе соңғы шығармалары Абылай кезіндегі қазақ қоғамының ішкі өмірі туралы маңызды мағлұмат көзі болып табылатын ХVІІІ ғ. өмір сүрген жырау
| «Ей Ақтамберді, Қабанбай», «Бекболат биге» шығармалары бар.
| | Бұқар Қалқаманұлы
(1693-1787)/ (1684-1781)
| ұлы жырау, халық арасында «көмекей әулие» атанған. Бұқар Тәуке хан тұсында ел билеу ісіне араласып, кейін өмірінің соңғы жылдары Абылай ханның кеңесшісі болған. Ол қазақтың үш жүзінің басы қосылып, бір орталыққа бағынған күшті мемлекет болуын аңсаған. Абылайды осы арманды жүзеге асырушы деп есептеп, хандық өкіметінің берік болуы жолында күреседі.
| «Тілек» шығармасы
| | Тәтіқара
| Абылайдың керемет қасиеттерін жырлап, Орта жүздегі оқиғаларға белсене қатысқан, шығармаларына батырлар ерлігін арқау еткен ХVІІІ ғ. ІІ жартысындағы танымал ақын. Бізге тек оның шығармаларының жекелеген бөліктері ғана мәлім. Бізге жеткен шығармаларында ұлы тұлғалар – шақшақ руынан Жәнібек, дулат руынан Бөкей мен Сағыр, Дербісәлі, уақ руынан Баян, Бөгенбай және т.б. ерекше шабытпен жырланады.
|
| | Жанақ ақын
(1775-1846)
| ақындар айтысында жеңісті қолдан бермеген суырыпсалма. Шығыс Қазақстан обл., бұрынғы Абыралы ауданында дүниеге келген Жанақ бар өмірін туған өлкесін аралаумен өткізген. Атақты ақынның Орынбаймен айтысы біздің заманымызға дейін жетіп отыр. Жанақ шығармашылығының ең басты жетістігі – «Қозы Көрпеш - Баян сұлу» поэмасының ерекше бір нұсқасының қазірге дейін сақталуы еді.
|
|
Практические расчеты на срез и смятие При изучении темы обратите внимание на основные расчетные предпосылки и условности расчета...
|
Функция спроса населения на данный товар Функция спроса населения на данный товар: Qd=7-Р. Функция предложения: Qs= -5+2Р,где...
|
Аальтернативная стоимость. Кривая производственных возможностей В экономике Буридании есть 100 ед. труда с производительностью 4 м ткани или 2 кг мяса...
|
Вычисление основной дактилоскопической формулы Вычислением основной дактоформулы обычно занимается следователь. Для этого все десять пальцев разбиваются на пять пар...
|
ЛЕЧЕБНО-ПРОФИЛАКТИЧЕСКОЙ ПОМОЩИ НАСЕЛЕНИЮ В УСЛОВИЯХ ОМС 001. Основными путями развития поликлинической помощи взрослому населению в новых экономических условиях являются все...
МЕТОДИКА ИЗУЧЕНИЯ МОРФЕМНОГО СОСТАВА СЛОВА В НАЧАЛЬНЫХ КЛАССАХ В практике речевого общения широко известен следующий факт: как взрослые...
СИНТАКСИЧЕСКАЯ РАБОТА В СИСТЕМЕ РАЗВИТИЯ РЕЧИ УЧАЩИХСЯ В языке различаются уровни — уровень слова (лексический), уровень словосочетания и предложения (синтаксический) и уровень
Словосочетание в этом смысле может рассматриваться как переходное звено от лексического уровня к синтаксическому...
|
Функциональные обязанности медсестры отделения реанимации · Медсестра отделения реанимации обязана осуществлять лечебно-профилактический и гигиенический уход за пациентами...
Определение трудоемкости работ и затрат машинного времени На основании ведомости объемов работ по объекту и норм времени ГЭСН составляется ведомость подсчёта трудоёмкости, затрат машинного времени, потребности в конструкциях, изделиях и материалах (табл...
Гидравлический расчёт трубопроводов Пример 3.4. Вентиляционная труба d=0,1м (100 мм) имеет длину l=100 м. Определить давление, которое должен развивать вентилятор,
если расход воздуха, подаваемый по трубе, . Давление на выходе . Местных сопротивлений по пути не имеется. Температура...
|
|
