XVІІІ ғасырлардың ІІ жартысындағы ауызша әдебиет өкілдері
| Аты – жөні
| Өмірбаяны
| Еңбектері
| | Ақтамберді Сарыұлы
(1675-1768)
| жырау, қолбасшы батыр, қоғам қайраткері. Қаратау бойында дәулетті отбасында дүниеге келген. Ол 17 жасынан бастап Орта Азия хандықтарымен, қалмақтармен соғыста қолбасшылық қабілетімен көзге түскен. 1729 ж. өлім жазасына бұйырылып, қашып құтылған. «Ақтабан шұбырынды» оқиғаларының куәгері. Жоңғарларға қарсы соғыс кезінде Орта жүз рубасы ақсақалдарының бірі болды. Оның 26 туындысы бізге жеткен. Ақтамберді жырау қазіргі Шығыс Қазақстан обл., Абай ауданында жерленген. ХVІІІ ғ. шығармаларын аңызға айналған сардарлар Қабанбай мен Бөгенбай батырларға арнаған халық ауыз әдебиеті өкілі.
|
| | Үмбетей жырау Тілеуұлы
(1706-1778)
| Ақмола облысы, Ерейментау ауданы жерінде өмір сүрген. Әкесі – шебер қобызшы, жыршы. Жорықтарға қатысып, батырлардың ерліктерін көріп, оларды мадақтап өлеңдер шығарды. Қазақстанның көптеген аудандарын аралап, айтыстарға қатыса жүріп, өзінің философиялық ойларымен белгілі болған. Дәстүр ізімен Үмбетей де көшпелі өмірді, батырлардың жауға қарсы ерлігін, күресін жырлаған, абақкерей руының аты шулы батыры Жау-ғашар (Шақантай), тағы басқаларға жыр арнаған. Оның белгілі Бекболат биге арнауының тәрбиелік мәні зор. Бөгенбай батырға арналған жоқтауында ақын Абылайдың өмірін, қызметін, оның қосшысы, көрнекті қолбасшы Бөгенбайды мақтан етті. Әсіресе соңғы шығармалары Абылай кезіндегі қазақ қоғамының ішкі өмірі туралы маңызды мағлұмат көзі болып табылатын ХVІІІ ғ. өмір сүрген жырау
| «Ей Ақтамберді, Қабанбай», «Бекболат биге» шығармалары бар.
| | Бұқар Қалқаманұлы
(1693-1787)/ (1684-1781)
| ұлы жырау, халық арасында «көмекей әулие» атанған. Бұқар Тәуке хан тұсында ел билеу ісіне араласып, кейін өмірінің соңғы жылдары Абылай ханның кеңесшісі болған. Ол қазақтың үш жүзінің басы қосылып, бір орталыққа бағынған күшті мемлекет болуын аңсаған. Абылайды осы арманды жүзеге асырушы деп есептеп, хандық өкіметінің берік болуы жолында күреседі.
| «Тілек» шығармасы
| | Тәтіқара
| Абылайдың керемет қасиеттерін жырлап, Орта жүздегі оқиғаларға белсене қатысқан, шығармаларына батырлар ерлігін арқау еткен ХVІІІ ғ. ІІ жартысындағы танымал ақын. Бізге тек оның шығармаларының жекелеген бөліктері ғана мәлім. Бізге жеткен шығармаларында ұлы тұлғалар – шақшақ руынан Жәнібек, дулат руынан Бөкей мен Сағыр, Дербісәлі, уақ руынан Баян, Бөгенбай және т.б. ерекше шабытпен жырланады.
|
| | Жанақ ақын
(1775-1846)
| ақындар айтысында жеңісті қолдан бермеген суырыпсалма. Шығыс Қазақстан обл., бұрынғы Абыралы ауданында дүниеге келген Жанақ бар өмірін туған өлкесін аралаумен өткізген. Атақты ақынның Орынбаймен айтысы біздің заманымызға дейін жетіп отыр. Жанақ шығармашылығының ең басты жетістігі – «Қозы Көрпеш - Баян сұлу» поэмасының ерекше бір нұсқасының қазірге дейін сақталуы еді.
|
|
Функция спроса населения на данный товар Функция спроса населения на данный товар: Qd=7-Р. Функция предложения: Qs= -5+2Р,где...
|
Аальтернативная стоимость. Кривая производственных возможностей В экономике Буридании есть 100 ед. труда с производительностью 4 м ткани или 2 кг мяса...
|
Вычисление основной дактилоскопической формулы Вычислением основной дактоформулы обычно занимается следователь. Для этого все десять пальцев разбиваются на пять пар...
|
Расчетные и графические задания Равновесный объем - это объем, определяемый равенством спроса и предложения...
|
|
Разновидности сальников для насосов и правильный уход за ними
Сальники, используемые в насосном оборудовании, служат для герметизации пространства образованного кожухом и рабочим валом, выходящим через корпус наружу...
Дренирование желчных протоков Показаниями к дренированию желчных протоков являются декомпрессия на фоне внутрипротоковой гипертензии, интраоперационная холангиография, контроль за динамикой восстановления пассажа желчи в 12-перстную кишку...
Деятельность сестер милосердия общин Красного Креста ярко проявилась в период Тритоны – интервалы, в которых содержится три тона. К тритонам относятся увеличенная кварта (ув.4) и уменьшенная квинта (ум.5). Их можно построить на ступенях натурального и гармонического мажора и минора.
...
|
|
Сравнительно-исторический метод в языкознании сравнительно-исторический метод в языкознании является одним из основных и представляет собой совокупность приёмов...
Концептуальные модели труда учителя В отечественной литературе существует несколько подходов к пониманию профессиональной деятельности учителя, которые, дополняя друг друга, расширяют психологическое представление об эффективности профессионального труда учителя...
Конституционно-правовые нормы, их особенности и виды Характеристика отрасли права немыслима без уяснения особенностей составляющих ее норм...
|
|
