Ревматизмнен басқа себепті кардиттер

Балаларда кардиттер ревматизмнен басқа себептерден кейін де пайда болады. Ол себептерге вирустық, инфекциялық және инфекциялық-аллергия- лық аурулардың асқынулары жатады.

Клиникасы. Ревматизнен басқа себептерден кейін туындайтын кардиттер- дің ішінде миокардиттер жиірек кездеседі. Бұл миокардиттердің клиникалық айқындалуы оған әкелген аурулармен байланысты болады.

1. Вирустық және инфекциялық;себептерден кейін пайда болған мио – кардиттер ауырырақ өтеді, өйткені сол жұқпалы аурулардың асқынула- ры түрінде өтеді. Баланың негізгі ауруы миокардитпен асқынған кезде жағдайы нашарлай түседі, тері қабаты бозарып, аяқ-қолдары көгіс тартады. Жүрек тондары әлсіреп, күңгірттенеді, ентігу пайда болады. Перкуссия арқылы жүрек шекаралары ұлғайғаны анықталады, тыңдап көргенде тондардың әлсірегені және систолалық шу анықталады. Рентген тексеріс арқылы жүрек шекараларының ұлғайғаны, ЭКГ-да «Т» тісшесінің төмендегені, систола ұзарғаны анықталады. Лабораториялық тексерулерде қанда қабыну процестеріне тән белгілер анықталады: лейкоцитоз, ЭШЖ жоғарылау.

2. Инфекциялық – аллергиялық;себептерден пайда болған миокардит- тер баяулау өтеді, клиникалық белгілері біртіндеп басталады. Инфек – циялық миокардиттерден ажыратуға лабораториялық зерттеулер көмек береді.

Емдеу. Миокардит белгілері дер кезінде анықталып, ерте, қажетті ем тағайындалса, бала тез жазылып кетеді. Емдеу принциптері: жүрек гликозидтері, кең спекторлы антибиотиктер, миокард жұмысын жақсарта- тын дәрілер, витаминдер жиынтығы, калий препараттары, диуретиктер, аллергияны төмендететін препараттар, дұрыс күн тәртібі мен диета тағай- ындалады.

Алдын алу шаралары. Баланы дұрыс, рациональды тамақтандыру, про- филактикалық екпелерді ережелеріне сай жүргізу, жұқпалы аурулардың алдын алу, жұқпалы ауруларды дұрыс, толық емдеп жазу, инфекция ошақтарын анықтап, емдеп сауықтыру.

Ан тамырларының дистониялары

Қан тамырларының дистонияларына қан қысымының нормадағы көрсет – кіштерінен ауытқумен сипатталатын аурулар жатады. Олар- артериальды гипертензия, артериальды гипотензия және жасөспірімдер дистониясы.

Аталған дистониялардың ішінде артериальды гипертензия жиірек байқа- лады, көбінесе мектеп жасындағы балалар 10% жиілікпен ауырады. Балалар көп шағым жасамаған себепті көбіне байқалмай өтуі, профилак – тикалық байқаулар жүргізу кезінде ғана анықталуы мүмкін.

Себептері:

- мектептегі сабақтардың ауырлығы

- көп қимылдамау, қимылдың аздығы

- жүйкеге әсер ететін факторлар (кластастарымен, оқытушылармен, ата-анасымен келіспеушіліктер)

- тамақтанудың ретсіздігі

- тұқым қуалаушылық

Клиника. Балалардың көбі шағым жасамайды, кейбіреуі ғана басы ауырып, басы айналатынын, жүрек тұсының шаншып ауыратынын байқайды. Тексеріп көргенде - қан қысымының нормадағы көрсеткіште- рінен жоғарылағанын, жүрек көлемінің ұлғайғанын, аускультация арқылы систолалық шу естілетінін анықтаймыз. Осы балаларда кез келген жүйке күйзелісінен кейін гипертониялық криз басталуы мүмкін. Оның белгілері: маңдай-самай және желке тұстарында басы қатты ауырады, басының самай тамырларының қатты ұрғанын сезеді, көзі қарауытып, бұлдырайды, құлағы шулайды, жүрегі айнып, құсуы мүмкін. Қан қысымы 180 / 100мм. с.б.б. дейін көтеріліп, беті қызарып, аяқ-қолы мұздап кетеді. Бұл жағдай – дың қайтуы емнен кейін тез, болжамы қауіпті емес.

Емдеу. Ерте диагноз қойып есепке алу; ауруға әкелген себепті анықтап, оны ары қарай болдырмау; сауықтыру, шынықтыру жұмыстарын ұйым – дастыру; тамағында тұз мөлшерін шектеу; антигистаминді препараттар мен тыныштандыратын дәрілер тағайындау; ҚҚ жоғары деңгейде ұзақ уақыт сақталса, қан қасымын түсіретін дәрілер – раунатин(2мг х 2рет), резерпин 0,1мг тәулігіне, витаминдер комплексі тағайындалады.

Профилактика. Мектеп оқушыларын жүйелі түрде байқаулардан өткізіп тұру.

Артериальды гипотензия. Мектеп оқушыларының 4,4% кездеседі. Негізгі себептері – тұқым қуалаушылық, нерв жүйесі мен ішкі секреция бездерінің әсері.

Клиника. Артериальды гипотензияның клиникалық белгілері – ҚҚ нормадағы көрсеткіштерден төмендеуі, бас айналу, тез шаршағыштық, брадикардия, жүрек тұсының шаешып ауыруы, жиі есін жоғалтып талып қалу. Тексеріп көргенде – жүрек тондары әлсіз, жүрек ұшында систолалық шу естіледі.

Емдеу.

- Баланың жалпы тонусын көтеру үшін физио-ем жүргізу: айналмалы душ, кофеин, мезатонмен желке тұсына электтрофорез жасау, массаж жасау, шайындыру, сүртіндіру т.б. шынықтыру шаралары жүргізіледі.

- Ауыз арқылы тонус көтеретін шөп дәрілер – лимонник, жень-шень, аралия, левзей тамыры, пантокрин, элеутеракокк – тағайындау.

- Олар әсер етпесе, тері астына кофеин, «В» тобының витаминдерін бұлшық етке, 20% глюкозаны көк тамырға егу.