Диодтар. Таңбалануы, құрылысы.
Шала өткізгішті диод – бұл екі шықпасы бар және жұмыс істеу принципі р-n өткелдің қасиеттерін пайдалануға негізделген шала өткізгішті аспап (бірақ р-n өткелді пайдаланбайтын да диодтар бар). Дискреттік диод әйнектен, металдан немесе керамикадан жасалған корпусқа орналастырылады. Түзеткіш диод айнымалы токты тұрақты токқа түрлендіруге арналған аспап. р-n өткелдің бір жақты өткізгіштік қасиеті пайдаланылады. Негізгі заряд тасушылардың концентрациясы жоғары электрод эмиттер (Э), ал негізгі заряд тасушылардың концентрациясы аз электрод – база (Б) деп аталады. Импульстік диодтар импульстік режимде жұмыс істеуге арналғандықтан, ондағы өтпелі процесстердің ұзақтығы аз болуы қажет. Негізгі параметрі – шапшаңдық, яғни диодтың ашық күйден жабық күйге ауысып қосылуы және керісінше өту уақыты. Жарық диоды. Жартылай өткізгішті жарық диодтары деп p-n ауысуы арқылы тура ток өткенде жарық шығаратын диодтарды атаймыз (сурет 1). p-n ауысуына тура кернеу бергенімізде негізгі емес заряд тасушылардың интенсивті түрде инжекциялануы байқалады. Осы инжекциялану кезінде рекомбинация құбылысы бір жүріп, зарядтар компенсацияланады. Осы процесте энергия босап шығады. Жартылай өткізгішті диод схемаларда стрелка белгісіне ұқсас үшбұрышпен белгіленеді де стрелка бағыты токтың өту бағытын көрсетеді. Үшбұрыштың үш жағы катод, ал сырт жағы анод деп аталады. Ток әрқашанда анодтан катодқа ағады. Идеалдық тұрғыдан қарағанда диодтың вентильдік вольт-амперлік сипаттамасы болуы керек: егер де анод пен катод аралығының кернеуі оң болса, ток шексіздікке ұмтылады, яғни Ua>0 болса, I→∞;Ua≤0 болса, I=0. Түзеткіш диод Стабилитрон Туннельдік диод Кері диод Варикап Шоттки диоды Екі жақты стабилитрон
|