Студопедия — Гемодинамиканың негізгі заңдары
Студопедия Главная Случайная страница Обратная связь

Разделы: Автомобили Астрономия Биология География Дом и сад Другие языки Другое Информатика История Культура Литература Логика Математика Медицина Металлургия Механика Образование Охрана труда Педагогика Политика Право Психология Религия Риторика Социология Спорт Строительство Технология Туризм Физика Философия Финансы Химия Черчение Экология Экономика Электроника

Гемодинамиканың негізгі заңдары






Гемодинамика – грек сөзі – қан – биофизиканың бір тарауы. Мұнда жүрек – тамыр жүйесінде қан қозғалысының себептерін, механизмдерін тексеруге гидродинамика заңдары қолданылады.

Адам мен жануарлар организмінде қанның атқаратын қызметі өте зор. Өкпеге барған қан оттегімен өзінің құрамын толтырып алып, оны басқа органдар мен бұлшық еттерге таратады. Клеткалардан қанға кейбір алмасу заттары келіп түседі. Қан оларды бүйрек, өкпе және т.б. мүшелерге жеткізеді. Сонымен қатар, қан таза физикалық қызмет атқарады, ол денедегі жылуды бір жерден 2ші жерге тасымалдайды.

Қан негізінен плазма деп аталатын сұйықтан және эритроцит, лейкоцит, тромбоцит деп аталатын клеткалардан тұрады. Түсі қызыл, өте тұтқыр сұйық. Қанда плазма 55-60%, ал қалғандары (эритроцит, лейкоцит, тромбоцит) – 40-45 % болады.

Организмді оттегімен қамтамасыз етуде эритроцит үлкен қызмет атқарады. Адам қанынадағы эритроциттің диаметрі шамамен 8 мкм, жылқыныкі – 5,6; сиырдыкі – 5,1 мкм.

Адам мен жануарлар қанындығы эритроциттің саны өте көп.

Мысалы: Адамның 1 мм3 қанында шамамен 4-5,5 млн. эритроцит болса, жылқыда 8-10 млн, сиырда 6 -7 млн болады. Егер қанға ол ұйып қалмайтын зат қосатын болсақ, онда эритроциттер ауырлық күшінің әсерінен шөгеді. Эритроциттердің осы шөгу жылдамдығын Стокс заңымен анықтауға болады.

Эритроциттердің шөгу жылдамдығының өзгеруі (оны РОЭ ден атайды) организмнің сау немесе ауру екендігі туралы мағлұмат береді. Мысалы. Адам ауырған кезде оның РОЭ-сы өседі.

Гемодинамика – биомеханиканың бір саласы, ол қан тамырлары арқылы қанның ағу заңдарын зерттейді. Гемодинамиканың негізгі көрсеткіштеріне қан ағымының жылдамдығы мен қан қысымы жатады. Қысым – қанның тамырлардың бірлік ауданына түсіретін күші

(1).

Қан айналымының көлемдік және сызықтық жылдамдығын анықтайды.

1) Көлемдік желдамдық деп (Q) құбырдың (тамырдың) берілген ауданы бойынша бірлік уақыт ішінде ағатын сұйықтың көлеміне тең шаманы айтады.

(2)

2) Сызықтық жылдамдық деп қан бөлшектерінің бірлік уақыт ішінде жүріп өткен жолын айтады

(3)

Сызықтық және көлемдік жылдамдықтар өзара мынандай байланыста болады.

Q=VS (4)

Сұйық сығылмайтын болғандықтан ( =const) онда құбырдың кез келген көлденең қимасынан бірлік уақыт ішінде бірдей көлемдегі сұйық ағып өтеді.

Q=VS=const (5).

Бұл ағынның үздіксіздік теңдеуі. Бұл теңдеу сығылмайтын сүйық үшін массаның сақталу заңын өрнектейді. Нақты сұйықтардың құбыр арқылы қозғалысы (ағыны) кезінде потенциалдық энергия ішкі үйкелісті жеңуге кететін жұмысқа жұмсалатын болғандықтан, сұйық ағынының қысымы құбыр бойымен төмендейді.

Тұрақты көлденең қимасы бар цилиндрлік құбырдағы стационар ламинарлық ағыс үшін Гаген-Пуазейль теңдеуі (заңы) орындалады.

(6)

Бұл теңдеуді 1839 ж. Гаген, 1940 ж. Пуазеиль тағайындаған. Құбырдың гидравликаның кедергісі мына теңдеумен анықталады.

(7)

Сонда 6-шы теңдеуді мына түрде жазуға болады.

(8)

Пуазейль заңынан шығатын қорытынды қан тамырларындағы қан қысымының азаюы – қан ағымының көлемдік жылдамдығы мен тамырдың радиусына тәуелді болады.

Мысалы. Тамыр радиусының 20% - ке азаюы (кемуі) қан қысымының 2 есе төмендеуіне алып келеді.

Пуазейль заңының қолдану шегі: 1. Ламинарлық ағын 2) Гомогендік сұйық, 3) Түзу қатты құбырлар, 4) Тітіркену мен қозу көздерінен (ағынның кірген, құбырдың майысқан және диаметрлерінің кішірейген) алшақ орналасқан жерлер.

Гидравликалық кедергі - көп мөлшерде тамырдың (құбырдың) радиусына тәуелді болады. Әр түрлі радиусты тамырлар жүйесі үшін радиус қатынастары мынаған тең:

Rаорт: Rар: R кап = 3000:500:1

Гидравликалық кедергі - болғандықтан тамыр жүйелері үшін

Wкап>Wар>Wаорт

Қан ағынының сызықтық жылдамдығы. Үздіксіздік теңдеуінен барлық капиллярдың саңлауларының аудандарының қосындысы, аортаның көлденең қимасынан 500 - 600 есе (үлкен) көп болады, яғни

Vкап= Vаорт

Капиллярлық жүйеде қанның жай (аз) жылдамдығында клетка мен қан арасында зат алмасу жүреді.







Дата добавления: 2015-10-12; просмотров: 9149. Нарушение авторских прав; Мы поможем в написании вашей работы!



Функция спроса населения на данный товар Функция спроса населения на данный товар: Qd=7-Р. Функция предложения: Qs= -5+2Р,где...

Аальтернативная стоимость. Кривая производственных возможностей В экономике Буридании есть 100 ед. труда с производительностью 4 м ткани или 2 кг мяса...

Вычисление основной дактилоскопической формулы Вычислением основной дактоформулы обычно занимается следователь. Для этого все десять пальцев разбиваются на пять пар...

Расчетные и графические задания Равновесный объем - это объем, определяемый равенством спроса и предложения...

Приготовление дезинфицирующего рабочего раствора хлорамина Задача: рассчитать необходимое количество порошка хлорамина для приготовления 5-ти литров 3% раствора...

Дезинфекция предметов ухода, инструментов однократного и многократного использования   Дезинфекция изделий медицинского назначения проводится с целью уничтожения патогенных и условно-патогенных микроорганизмов - вирусов (в т...

Машины и механизмы для нарезки овощей В зависимости от назначения овощерезательные машины подразделяются на две группы: машины для нарезки сырых и вареных овощей...

Этапы трансляции и их характеристика Трансляция (от лат. translatio — перевод) — процесс синтеза белка из аминокислот на матрице информационной (матричной) РНК (иРНК...

Условия, необходимые для появления жизни История жизни и история Земли неотделимы друг от друга, так как именно в процессах развития нашей планеты как космического тела закладывались определенные физические и химические условия, необходимые для появления и развития жизни...

Метод архитекторов Этот метод является наиболее часто используемым и может применяться в трех модификациях: способ с двумя точками схода, способ с одной точкой схода, способ вертикальной плоскости и опущенного плана...

Studopedia.info - Студопедия - 2014-2024 год . (0.011 сек.) русская версия | украинская версия