Диагностикасы. Егер науқаста гипокалиемиямен бірге артериялық гипертензия көрініс берсе БГА анықтау үшін зерттеулер жүргізу қажетЕгер науқ аста гипокалиемиямен бірге артериялық гипертензия кө рініс берсе БГА анық тау ү шін зерттеулер жү ргізу қ ажет. Бірқ атар жағ дайларда, БГА кезінде калий мө лшері 3, 5–3, 6 ммоль/л-ден тө мен болмайтынын естен шығ армағ ан жө н. Науқ асты зерттеуге басқ а кө рсеткіштерге қ алыпты гипотензивті терапияғ а резистентті артериялық гипертензия мен/немесе 40 жасқ а дейінгілер жатады. БГА-ның диагностикасы негізінде альдостерон, ренин дең гейі жә не олардың арақ атынасы анық талады. БГА-ге альдостеронның жоғ ары мө лшері, плазмадағ ы ренині белсенділігінің (ПРБ) тө мен болуы, альдостерон/ренин арақ атынасының жоғ ары болуы тә н. Альдостерон/ренин арақ атынасы БГА-да қ ауіпті мә ннен асып кетеді жә не тө менде кө рсетілген:
альдостерон (нг/дл)
ренин (нг/мл/сағ)
альдостерон (пмоль/л)
ренин (нг/мл/сағ)
альдостерон (пг/мл)
ренин (нг/мл/сағ)
Плазма ренинінің белсенділігін (ПРБ) дұ рыс анық тау ү шін қ анды алу барысында барлық ережелерді сақ тау қ ажет: қ ан антикоагулянты бар тү тікке жиналады, плазма центрифуга арқ ылы алынады. Анализді орындауғ а 6 аптағ а дейін ААФ ингибиторлары, диуретиктер, β -блокаторлар жә не кальций каналдарының тосқ ауылдаушылары, верошпирон (спиронолактон) қ абылдауды тоқ татады. Егер альдостерон/ПРБ арасындағ ы қ арым-қ атынас кө рсетілген межелі дең гейден жоғ ары болса, науқ асқ а марштық (ортостатикалық) сынақ жү ргізу тағ айындалады. Бұ л сынақ, қ алыпты жағ дайда таң ертең тү нгі ұ йқ ыдан кейін горизонтальды қ алыпта альдостерон мен ПРБ вертикальды қ алыпқ а ө ткенге дейін 30%-ғ а тө мен болатынына негізделеді. Альдостерон мө лшерін анық тау мақ сатында, бірінші қ ан таң ертең сағ ат 8-де тө сектен тұ рмай тұ рып алынады. Осыдан кейін науқ асқ а 3–4 сағ ат вертикальды қ алыпта жү руін ө тініп, кейін қ айталап қ ан алынады. Автономды альдостерон ө ндіретін аденома кезінде альдостерон гиперсекрециясы нә тижесінде дамитын БГА-де, ПРБ дең гейі бастапқ ыда тө мен болады жә не ортостатикалық жү ктемеден кейін жоғ арыламайды. Альдостерон дең гейі бастапқ ыда жоғ ары болады, бірақ сынақ тан кейін қ алыпты жағ дайдағ ыдай жоғ арыламай, керісінше тө мендейді. Бұ л альдостерон секрециясының ангиотензин ІІ дең гейіне тә уелділігінің жоғ алғ анын кө рсетеді жә не енді оның ө ндірілуі АКТГ секрециясына бағ ынады. Себебі, АКТГ секрециясы циркадты ырғ ақ бойынша тү ске қ арай тө мендейді. Диагностикалаудың келесі сатысы КТ немесе МРТ кө мегімен бү йрек ү сті безін визиуализациялау болып табылады. Альдостерома бү йрек ү сті безінде кө лемді тү зіліс болып кө рінеді. Идиопатикалық БРГ кезінде бү йрек ү сті безі ө згермейді немесе майда ошақ ты тү зілістер дамиды. Зақ ымданудың латерализациялануы кезінде мысалы екі бү йрек ү сті безінің кө лемді тү зілістерінде бү йрек ү сті без кө ктамырының катетеризациясы орындалады жә не онымен қ атар альдостерон жә не кортизол дең гейі оң жә не сол жақ бү йрек ү сті безінде салыстырмалы тү рде анық талады. ЕГА жеке сырқ ат болып табылмайды жә не нақ ты диагностикалауды талап етпейді.
|
> 50
> 1400
> 140
