Інстытуцыяльныя

14.1. Истоки Северного Возрождения……………………………………..179

14.2. Северный гуманизм и его особенности………………………………181

14.3. Гуманизм как предпосылка Реформации и протестантизма……….185

Заключение………………………………………………………………..190

Рэцэнзенты

Н.А.Ляйко, канд. гіст. навук, прафесар кафедры інфарма­цый­ных рэсурсаў БДУ культуры і мастацтваў;

А.В.Прадзеіна, канд. пед. навук, заг. навукова-даследчага ад­дзела Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

 

Рэкамендавана да друку прэзідыумам навукова-метадыч­нага савета Беларускага дзяржаўнага універсітэта культуры і мастацтваў (пратакол № 4 ад 13.01.2009 г.)

ЗМЕСТ

 

Агульныя патрабаванні да дзяржаўнага экзамену па біблія­графазнаўстве............................................................................................
Раздзел І. Агульнапрафесійныя і спецыяльныя дысцыпліны....
Тэорыя, арганізацыя і тэхналогія бібліяграфічнай дзейнасці............
Інфармацыйна-бібліяграфічнае забеспячэнне галіновых ком­плек­саў.................................................................................................................
Аўтаматызаваныя бібліятэчна-інфармацыйныя сістэмы і сеткі........
Раздзел ІІ. Дысцыпліны спецыялізацый.........................................
Бібліятэчае абслугоўванне дзяцей і юнацтва.......................................
Маркетынг бібліятэчнай справы...........................................................
Інфармацыйнае забеспячэнне навукова-тэхнічнага і медыцын­ска­га комплексу.....................................................................................................
Бібліятэчна-бібліяграфічнае краязнаўства...........................................
Аўтаматызаваныя бібліятэчныя і інфармацыйныя сістэмы...............
Кнігазнаўства і менеджмент кніжнага гандлю....................................
Дзейнасць бібліятэк па арганізацыі вольнага часу.............................
Навукова-метадычная дзейнасць бібліятэк.........................................
Літаратура.............................................................................................

АГУЛЬНЫЯ ПАТРАБАВАННІ ДА ДЗЯРЖАЎНАГА

ЭКЗАМЕНУ ПА БІБЛІЯГРАФАЗНАЎСТВЕ

 

Дзяржаўны экзамен – гэта падвядзенне вынікаў навучання выпускніка, праверка яго тэарэтычнай і практычнай пад­рых­тоў­кі да прафесійнай бібліяграфічнай дзейнасці. Ён право­дзіц­ца па агульнапрафесійных і спецыяльных інфармацыйна-бібліяграфічных дысцыплінах, па кожнай з якіх уключаны га­лоў­ныя пытанні, а таксама па дысцыплінах спецыялізацый.

Пры вывучэнні аўтаматызаваных бібліятэчна-інфарма­цый­ных сістэм неабходна звярнуць увагу на спецыфіку бібліягра­фіч­най дзейнасці (працэсаў бібліяграфавання, бібліяграфіч­на­га пошуку, бібліяграфічнага абслугоўвання) у аўтаматызава­ным рэжыме.

Пры падрыхтоўцы студэнтаў да экзамену па раздзеле “Тэо­рыя, арганізацыя і тэхналогія бібліяграфічнай дзейнасці” не­аб­ходна звярнуць асаблівую ўвагу на пытанні, звязаныя з формамі, тыпамі, жанрамі бібліяграфічнай прадукцыі; на функцыянальную, кампанентную і відавую структуры біблія­гра­фічнай практычнай дзейнасці; на структуру і змест раз­віц­ця бібліяграфазнаўства як навукі аб бібліяграфіі. З аргані­за­цыі і тэхналогіі бібліяграфічнай работы ў бібліятэцы неаб­ход­на ведаць методыку і тэхналогію працэсаў бібліяграфа­ван­ня, бібліяграфічнага абслугоўвання і бібліяграфічнага по­шу­ку, арганізацыю ДБА, пытанні кіравання і арганізацыі бібліяграфічнай работы бібліятэк Беларусі і іншых краін.

Пры вывучэнні інфармацыйна-бібліяграфічных курсаў трэ­ба найперш усвядоміць спецыфіку інфармацыйных патрэб­нас­цей розных катэгорый карыстальнікаў, склад дакумент­ных патокаў і масіваў, характар інфармацыйна-бібліяграфіч­на­га забеспячэння розных галін ведаў і сфер грамадскай прак­тыкі, асаблівасці арганізацыі, методыкі і тэхналогіі ін­фар­ма­цыйна-бібліяграфічнага забеспячэння навукова-тэхніч­на­га і медыцынскага комплексу, сацыяльна-гуманітарнага і мастацка-эстэтычнага комплексаў.

Р А З Д З Е Л І

АГУЛЬНАПРАФЕСІЙНЫЯ І СПЕЦЫЯЛЬНЫЯ ДЫСЦЫПЛІНЫ

 

Тэорыя, арганізацыя

і тэхналогія бібліяграфічнай дзейнасці

 

1. Бібліяграфія як галіна грамадскай дзейнасці

Узнікненне і трансфармацыя паняцця “бібліяграфія”. Су­час­ныя ўяўленні аб бібліяграфіі, бібліяграфічнай дзейнасці. Да­кументаграфічны, кагнітаграфічны і іншыя падыходы да раз­гляду бібліяграфіі (бібліяграфічнай дзейнасці) як грамад­скай з’явы.

Бібліяграфічная інфармацыя як разнавіднасць сацыяльнай інфармацыі і як крытэрый (прынцып) адмежавання бібліягра­фіч­ных з’яў ад небібліяграфічных. Бібліяграфічная інфарма­цыя і бібліяграфічныя веды (В.А.Факееў). Непарыўная сувязь бібліяграфічнай інфармацыі з тэкстам і адчужанасць ад яго (Н.А.Сляднева). Прагнозная, латэнтная, афінная, постэды­цый­­ная бібліяграфічная інфармацыя (бібліяграфія).

Роля бібліяграфіі ў развіцці грамадства. Уплыў гісторыка-культурных, сацыяльна-эканамічных, тэхналагічных, навуко­вых фактараў на асаблівасці яе развіцця.

 

2. Функцыянальная структура бібліяграфіі

Канцэпцыі функцыянальнай дапаможнасці і самастойнасці бібліяграфіі (бібліяграфічнай інфармацыі) як грамадскай з’я­вы.

А.П.Коршунаў аб асноўных грамадскіх функцыях біблія­гра­фіі. Дваістасць бібліяграфічнай інфармацыі як адлюстра­ван­не дваістасці адносін “дакумент – спажывец інфармацыі”. Фарміраванне бібліяграфічных (дакументальна-бібліяграфіч­ных) патрэбнасцей (агульных, групавых, індывідуальных). Адпа­веднасці паміж асноўнымі дакументальна-бібліягра­фіч­ны­мі патрэбнасцямі і асноўнымі характарыстыкамі дакумен­таў. Пошукавая, камунікатыўная і ацэначная – асноўныя (сут­нас­ныя) функцыі бібліяграфічнай інфармацыі. Знешнія функ­цыі бібліяграфічнай інфармацыі.

Якасці бібліяграфічнай інфармацыі.

 

3. Бібліяграфічная практычная дзейнасць

Бібліяграфічная практычная дзейнасць у структуры біблія­гра­фічнай дзейнасці. Асноўныя рысы бібліяграфічнай прак­тыч­най дзейнасці.

Бібліяграфічная практычная дзейнасць як аб’ект дыферэн­цыя­цыі. Кампанентная (унутраная) структура бібліягра­фіч­най практычнай дзейнасці. Суб’ект бібліяграфічнай дзейнасці як яе асноўны сістэмаўтваральны кампанент. Яго сувязі з іншымі кампанентамі (мэтамі, аб’ектамі, працэсамі, сродкамі і вынікамі). Бібліёграф-прафесіянал як асноўны суб’ект біб­лія­графічнай практычнай дзейнасці.

Відавая структура і асноўныя напрамкі рэальнага ўвасаб­лен­­ня з’яў бібліяграфічнай практыкі.

 

4. Бібліяграфічная прадукцыя як адзін з вынікаў бібліяграфічнай практычнай дзейнасці

Вынікі ва ўнутранай структуры бібліяграфічнай практыч­най дзейнасці, сувязь з асноўнымі бібліяграфічнымі працэса­мі. Бібліяграфічная прадукцыя як асноўны вынік працэсу бібліяграфавання.

Бібліяграфічнае паведамленне як элемент бібліяграфічнай інфармацыі. Бібліяграфічны запіс як фіксаваная форма існа­ван­ня бібліяграфічнага паведамлення і структурная адзінка любога бібліяграфічнага дапаможніка (бібліяграфічнага даку­мен­та). Структура бібліяграфічнага запісу. Бібліяграфічны да­паможнік як асноўны спосаб існавання і сродак распаўсю­джван­ня дакументаванай бібліяграфічнай інфармацыі. Фор­мы, тыпы, жанры бібліяграфічных дапаможнікаў.

Шматаспектная (блочна-фасетная) класіфікацыя бібліягра­фіч­най прадукцыі. Віды бібліяграфічных дапаможнікаў па грамадскім прызначэнні, функцыянальна-мэтавай прымеце, змесце аб’ектаў бібліяграфавання, метадах бібліяграфавання.

Інстытуцыяльныя

(арганізацыйна-ведамасныя) віды бібліяграфіі

Від бібліяграфіі і відавая класіфікацыя як навуковая праб­ле­ма. А.П.Коршунаў аб патрабаваннях, якім павінна адпавя­даць дасканалая відавая класіфікацыя. Арганізацыйна-веда­мас­ная прымета як адна з падстаў для выдзялення відаў бібліяграфіі.

Сацыяльныя інстытуты сістэмы дакументных камуніка­цый, у межах якіх ствараюцца, кумулююцца, распаўсю­джваюц­ца дакументы. Спецыфіка бібліяграфіі (бібліяграфіч­най дзейнасці) як сацыяльнага інстытута сістэмы дакумент­ных камунікацый. Яе арганізацыйная аформленасць у межах розных сацыяльных інстытутаў і ўтварэнне інстытуцыяльных відаў бібліяграфіі: бібліятэчная бібліяграфія, выдавецкая біб­лія­графія, кнігагандлёвая бібліяграфія, навукова-інфарма­цый­ная бібліяграфія, архіўная бібліяграфія і інш. Кароткая характарыстыка названых відаў.

6. Бібліяграфазнаўства як сістэма навуковых ведаў

Бібліяграфазнаўства як сукупнасць навуковых ведаў аб біб­лія­графіі. Функцыі бібліяграфазнаўства. Узаемаадносіны з бібліяграфічнай практычнай дзейнасцю.

Структура бібліяграфазнаўства (аспектны і аб’ектны кірун­кі дыферэнцыяцыі). Характарыстыка асноўных раздзелаў біб­лія­графазнаўства: тэорыі, гісторыі, арганізацыі, тэхналогіі (методыкі), метадалогіі. Узаемасувязі бібліяграфазнаўства з сумежнымі навуковымі дысцыплінамі. Кірункі развіцця су­час­нага бібліяграфазнаўства ў Беларусі і Расіі. Вядучыя вучо­ныя-бібліяграфазнаўцы.

7. Міжнароднае супрацоўніцтва

ў галіне бібліяграфічнай дзейнасці

Аб'ектыўныя фактары, якія ўплываюць на актывізацыю супрацоўніцтва ў галіне бібліяграфіі. Дзейнасць асноўных міжнародных арганізацый у галіне бібліяграфіі (ЮНЕСКА, ІФЛА, ФІД, ІСО). Найважнейшыя міжнародныя праграмы ў галіне інфармацыйнай і бібліяграфічнай дзейнасці (НІП, УБУ і міжнародная праграма МАRС, універсальная перадача даных і тэлекамунікацый ІДТ). Бібліяграфічныя праблемы праграмы ЮАП (усеагульная даступнасць выданняў). Пра­гра­мы ЮНЕСКА “Памяць свету” і “Інфармацыя для ўсіх”.

8. Арганізацыя бібліяграфічнай дзейнасці

ў Рэспубліцы Беларусь на сучасным этапе

Арганізацыйна-ведамасная раздробленасць як асаблівая рыса арганізацыі бібліяграфічнай дзейнасці. Арганізацыйная структура бібліяграфічнай дзейнасці, прынцыпы яе арганіза­цыі: ведамасны, зместавы, тэрытарыяльны.

Асноўныя цэнтры бібліяграфічнай дзейнасці ў Рэспубліцы Беларусь, іх задачы, функцыі, асаблівасці выканання біблія­гра­фічных кірункаў дзейнасці.

Узаемадзеянне бібліяграфічных цэнтраў краіны – аб’ек­тыў­ная неабходнасць на шляху фарміравання адзінай інфар­ма­цыйнай сістэмы краіны. Асаблівасці ўзаемадзеяння біблія­гра­фічных цэнтраў краіны. Узаемадзеянне бібліятэк як біб­лія­графічных цэнтраў. Асноўныя ўмовы ўзаемадзеяння біб­лія­тэк. Характарыстыка асноўных кірункаў каардынацыі і кааперацыі бібліяграфічнай дзейнасці біблія­тэк. “Канцэпцыя інфармацыйнага ўзаемадзеяння бібліятэк” (2000 г.) як прагра­ма ўзаемадзеяння на аснове сеткавых інфармацыйных тэхна­ло­гій. Вызначаныя ў “Канцэпцыі...” кірункі ўзаемадзеяння. Вопыт карпаратыўнага ўзаемадзеяння бібліятэк па стварэнні бібліяграфічных прадуктаў (праекты LibКАРД, БелАР і інш.), кансорцыумаў па забеспячэнні доступу да міжнародных інфармацыйна-бібліяграфічных рэсурсаў, арганізацыі службы віртуальнага даведачна-бібліяграфічнага абслугоўвання ка­рыс­таль­нікаў.

 

9. Арганізацыйна-функцыянальная структура бібліяграфічнай службы розных тыпаў бібліятэк Беларусі

Уяўленне аб бібліяграфічнай службе бібліятэкі ў вузкім і шырокім кантэксце. Задачы, якія стаяць перад бібліягра­фічнымі службамі бібліятэк у сучасных умовах. Залежнасць яе арганізацыйна-функцыянальнай структуры ад задач біблія­тэкі, яе тыпу, месца бібліятэкі ў сетцы рэгіёна (галіны), спецыялізацыі дзейнасці і зместу бібліяграфічных працэсаў.

Асаблівасці структуры бібліяграфічнай службы бібліятэк розных тыпаў у Рэспубліцы Беларусь. Паняцце аб цэнтраліза­ва­ным і дэцэнтралізаваным характары бібліяграфічнай служ­бы бібліятэкі. Арганізацыйна-функцыянальная структура біб­лія­графічнай службы бібліятэк розных тыпаў. Арганізацыя біб­ліяграфічнай дзейнасці ў бібліятэках, якія не маюць біб­лія­графічных падраздзяленняў.

Асноўныя функцыі бібліяграфічнага падраздзялення біб­лія­тэкі. Бібліяграфічныя працэсы ў небібліяграфічных пад­раз­дзяленнях бібліятэкі.

 

10. Даведачна-бібліяграфічны апарат (ДБА) бібліятэкі

ДБА бібліятэкі – асноўная база бібліяграфічнай дзейнасці. Азначэнне ДБА, яго функцыянальнае прызначэнне, струк­ту­ра. Формы існавання розных частак ДБА. Адзінства прын­цыпаў і метадычных рашэнняў у фарміраванні ўсіх частак ДБА.

Каталогі і картатэкі як крыніцы бібліяграфічнай інфарма­цыі. Павышэнне ролі зводных каталогаў у перыяд укаранення карпаратыўных тэхналогій і стварэння карпаратыўных сетак бібліятэк. Вопыт работы бібліятэк краіны па фарміраванні зводных каталогаў. Каталогі бібліятэк у Internet. Віды кар­та­тэк, іх адрозненне ад каталогаў. Асаблівасці іх вядзення ў аўтаматызаваным рэжыме і трансфармацыі ў бібліягра­фіч­ныя, фактаграфічныя базы даных. Пошукавыя сістэмы ў Internet як сродак дапамогі выяўлення онлайнавых інфар­мацыйных рэсурсаў, іх класіфікацыя, тэхналогія стварэння і выкарыстання.

Даведачна-бібліяграфічны фонд (ДБФ) бібліятэкі: склад, функцыянальнае прызначэнне, прынцыпы і крыніцы кам­плек­та­вання. Асаблівасці арганізацыі ДБФ у бібліятэках.

11. Тэхналогія вытворчасці бібліяграфічных дапаможнікаў

Асноўныя тэхналагічныя працэсы падрыхтоўчага этапу вы­твор­часці бібліяграфічнай прадукцыі. Аналітычны этап пад­рыхтоўкі бібліяграфічных дапаможнікаў і яго працэсы.

Мэты і асноўныя працэсы сінтэтычнага этапу складання бібліяграфічных дапаможнікаў.

Мэты і асноўныя працэсы заключнага этапу падрыхтоўкі бібліяграфічных дапаможнікаў.

Спецыфіка падрыхтоўкі бібліяграфічных дапаможнікаў з выкарыстаннем сродкаў аўтаматызацыі.

12. Бібліяграфічнае інфармаванне

карыстальнікаў інфармацыі

Бібліяграфічнае абслугоўванне: азначэнне, асноўныя віды.

Бібліяграфічнае інфармаванне. Сутнасць масавага біблія­гра­фіч­нага інфармавання. Асноўныя формы масавага біблія­гра­фіч­нага інфармавання, арганізацыя і тэхналогія падрых­тоў­кі і правядзення.

Сутнасць і тэхналогія дыферэнцыраванага бібліяграфіч­на­га інфармавання. Формы дыферэнцыраванага бібліяграфіч­на­га інфармавання. Сістэма выбарчага распаўсюджвання інфар­ма­цыі (ВРІ) як найбольш эфектыўная форма індывідуальнага інфармавання. Патрабаванні да ВРІ, прынцыпы яго функцыя­наван­ня. Дыферэнцыраванае абслугоўванне кіраўнікоў (ДАК) як падсістэма ВРІ і яе спецыфіка.

Асноўныя формы групавога бібліяграфічнага інфармаван­ня, асаблівасці іх падрыхтоўкі і правядзення. Асаблівасці ды­фе­рэнцыраванага інфармавання з выкарыстаннем аўтама­ты­за­ванай тэхналогіі.

13. Тэхналогія даведачна-бібліяграфічнага

абслугоўвання карыстальнікаў інфармацыі

Даведачна-бібліяграфічнае абслугоўванне: азначэнне, ас­ноў­­ныя элементы. Тэхналогія даведачна-бібліяграфічнага абслу­гоўвання: прыём запыту; устанаўленне кола крыніц, неабходных для аптымальнага задавальнення запыту; пошук бібліяграфічнай, фактаграфічнай інфармацыі; афармленне даведкі; рэгістрацыя даведкі ў журнале ўліку; выдача ці на­кі­ра­ванне яе абаненту. Асаблівасці аўтаматызаванай тэхналогіі выканання разавых запытаў: фарміраванне пошукавага прад­пі­сання, выбар крыніц пошуку, асноўныя тыпы бібліягра­фіч­на­га пошуку (па загалоўку, аўтары, аўтары – загалоўку, прад­метнай рубрыцы, нумары, ключавым слове), прагляд вынікаў машыннага пошуку і формы іх афармлення.

Даведачна-бібліяграфічнае абслугоўванне з выкарыстан­нем сродкаў Internet. Асаблівасці пошуку інфармацыі пры дакладным веданні адраса электроннага дакумента, з выкары­стан­нем універсальных пошукавых сістэм Internet. Ажыццяў­лен­не пошуку неабходнай інфармацыі. Выдача вынікаў по­шу­ку ў онлайнавым рэжыме. Функцыянаванне службаў “вір­туаль­най даведкі” ў бібліятэцы як форма онлайнавага даве­дачна-бібліяграфічнага абслугоўвання.

14. Фарміраванне бібліяграфічнай культуры карыстальнікаў інфармацыі

Бібліяграфічная культура як састаўная частка інфармацый­най культуры. Змест паняцця “бібліяграфічная культура”. Павышэнне значэння і ролі бібліяграфічнай, інфармацыйнай культуры асобы ў сучасным умовах. Роля і задачы бібліятэк у фарміраванні бібліяграфічнай культуры спажыўцоў інфарма­цыі. Асноўныя прынцыпы і метадычныя патрабаванні да арга­нізацыі і зместу работы бібліятэк у гэтым кірунку. Асноў­ныя напрамкі работы бібліятэк па фарміраванні біблія­гра­фічнай культуры спажыўцоў інфармацыі: у працэсе арга­ні­заванага навучання ў вучэбных установах; у працэсе фармі­ра­вання інфармацыйнага асяроддзя ў бібліятэцы; у працэсе спецыяльна праводзімых мерапрыемстваў, накіраваных на фарміраванне бібліяграфічнай культуры спажыўцоў інфарма­цыі.

Асноўныя формы фарміравання бібліяграфічнай культуры спажыўцоў інфармацыі: масавыя, групавыя, індывідуальныя.

Асаблівасці фарміравання бібліяграфічнай культуры асоб­ных груп спажыўцоў інфармацыі: школьнікаў, студэнтаў, спе­цыялістаў.

 

15. Тэарэтычныя пытанні краязнаўчай бібліяграфіі

Азначэнне паняцця “краязнаўчая бібліяграфія”, яго дыс­ку­сій­ны характар. Залежнасць зместу (меж) краязнаўчай біблія­гра­фіі ад тлумачэння яе аб’екта: абмежавальны, ці звужа­ны, і пашыраны падыходы. Абгрунтаванні паняцця на пад­ставе тэрытарыяльна-зместавай і іншых прымет (перса­наль­на-тэ­ры­тарыяльнай, прыметы месца паходжання даку­мен­таў). Ро­ля М.В.Здобнава, А.В.Мамантава, М.М.Шчэрбы, А.М.Бучан­ко­ва, І.І.Міхлінай і іншых даследчыкаў у вызна­чэн­ні тэарэ­тыч­ных пытанняў краязнаўчай бібліяграфіі. Гра­мад­скае пры­зна­чэн­не і функцыі краязнаўчай бібліяграфіі, яе арганізацый­ная структура.

 

16. Краязнаўчы

даведачна-бібліяграфічны апарат бібліятэкі

Краязнаўчы даведачна-бібліяграфічны апарат(КДБА) біб­лія­тэ­кі: паняцце, функцыянальнае прызначэнне, уласцівасці. Структура КДБА, формы існавання яго кампанентаў; прад­стаў­ленне ва ўдаленым доступе.

Сістэма краязнаўчых каталогаў і картатэк.

Каталог краязнаўчай літаратуры. Алфавітны каталог на падсобны фонд краязнаўчай літаратуры.

Каталог мясцовых выданняў, яго роля ў сістэме ДБА. Края­знаўчыя бібліяграфічныя і фактаграфічныя картатэкі.

Базы даных па краязнаўстве: бібліяграфічныя, фактагра­фіч­ныя, паўнатэкставыя.

Краязнаўчы даведачна-бібліяграфічны фонд: яго прызна­чэн­не, асаблівасці камплектавання, складу і арганізацыі.

Фонд выкананых даведак краязнаўчай тэматыкі, адбор, захаванне і выкарыстанне даведак.

Узаемасувязь усіх частак КДБА паміж сабой і агульным ДБА бібліятэкі. Асаблівасці КДБА ў бібліятэках розных тыпаў.

 

17. Сістэма краязнаўчых бібліяграфічных дапаможнікаў

Мадэлі сістэмы краязнаўчых бібліяграфічных дапаможні­каў (СКБД), іх навуковае і практычнае значэнне. Зыходныя кры­тэрыі фарміравання СКБД. Дыскусійныя пытанні струк­ту­ры мадэляў СКБД.

Падсістэма навукова-дапаможных краязнаўчых бібліягра­фіч­ных дапаможнікаў, яе назначэнне, структурныя звенні, іх метадычныя асаблівасці.

Падсістэма рэкамендацыйных краязнаўчых бібліяграфіч­ных дапаможнікаў, яе назначэнне, структурныя элементы, іх метадычныя асаблівасці.

Вызначэнне месца паказальнікаў мясцовых выданняў у мадэлях СКБД.

Узровень функцыянавання асобных элементаў СКБД на прыкладзе сучаснай краязнаўчай бібліяграфічнай прадукцыі бібліятэк Беларусі.

 

 

Інфармацыйна-бібліяграфічнае забеспячэнне

галіновых комплексаў

1. Сучасны стан інфармацыйна-бібліяграфічных

рэсурсаў (ІБР) па тэхніцы ў Беларусі

Арганізацыя ІБР па тэхніцы ў Беларусі. Дзейнасць РНТБ, ЦНБ НАН, інфармацыйных цэнтраў па падрыхтоўцы ІБР. Кааперацыя і каардынацыя іх дзейнасці.

Характарыстыка ІБР па розных прыметах: традыцыйных (навукова-дапаможных, вытворча-практычных, рэкамен­да­цый­ных) і электронных.

Кірункі далейшага развіцця ІБР па тэхніцы ў Беларусі ў новых умовах. Электронныя інфармацыйныя рэсурсы па тэх­ні­цы, створаныя ў Беларусі.

 

2. Інфармацыйна-бібліяграфічныя рэсурсы

па сельскай гаспадарцы Беларусі

Развіццё ІБР па сельскай гаспадарцы з 1960 г. па 1992 г. Ства­рэнне РНСГБ, фарміраванне сістэмы сельскагаспадар­чых бібліятэк краіны і сістэмы бібліяграфічнай прадукцыі.

Сучасны стан традыцыйных і электронных ІБР у галіне аграрна-прамысловага комплексу. Роля БелСГБ у забеспячэн­ні доступу да сусветных інфармацыйных рэсурсаў у галіне аграрна-прамысловага комплексу.

 

 

3. Інфармацыйна-бібліяграфічныя рэсурсы

па прыродазнаўстве ў Беларусі

Характэрныя кірункі развіцця ІБР па прыродазнаўстве на сучасным этапе. Роля ЦНБ НАН і яе філіялаў у стварэнні бібліяграфічнай прадукцыі і абслугоўванні карыстальнікаў. Асаблівасці бібліяграфічнай прадукцыі па прыродазнаўстве.

Сучасны стан ІБР па прыродазнаўстве. Характэрныя кі­рун­кі развіцця, віды бібліяграфічнай прадукцыі па жанрах і ты­пах. Электронныя ІБР, створаныя ЦНБ. Забеспячэнне досту­пу да глабальных інфармацыйных рэсурсаў.

 

4. Інфармацыйна-бібліяграфічныя рэсурсы

па медыцыне ў Беларусі

Роля РНМБ у стварэнні сістэмы бібліяграфічнай прадукцыі па медыцыне і абслугоўванні карыстальнікаў. Відатыпалагіч­ныя, жанравыя, тэматычныя асаблівасці развіцця ІБР па медыцыне.

Цэнтры падрыхтоўкі бібліяграфічнай прадукцыі па меды­цы­не на сучасным этапе. Стварэнне сістэмы навукова-меды­цын­скай інфармацыі. Праблемы каардынацыі і кааперыра­ван­ня ў падрыхтоўцы ІБР па медыцыне і ахове здароўя. Біб­лія­графічная, рэфератыўная і аглядная інфармацыйная пра­дук­цыя. Бібліяграфічная інфармацыя на старонках перыядыч­ных выданняў. Электронныя ІБР па медыцыне, створаныя ў Беларусі. Забеспячэнне доступу да сусветных інфармацый­ных рэсурсаў па медыцыне.

5. Дакументныя інфармацыйныя рэсурсы ў галіне навукова-тэхнічнага і медыцынскага комплексу (НТіМК)

Галіновыя асаблівасці дакументных інфармацыйных рэ­сур­саў. Відавы склад дакументных інфармацыйных рэсурсаў у залежнасці ад мэты стварэння, асаблівасцей узнікнення. Уласцівасці галіновых дакуметных рэсурсаў.

Заканамернасці развіцця дакументных інфармацыйных рэ­сур­саў галіновага характару. Навукаметрычны і маркетын­га­вы аналіз дакументных інфармацыйных рэсурсаў НТіМК і практычнае выкарыстанне яго вынікаў для стварэння біблія­гра­фічнай прадукцыі і абслугоўвання карыстальнікаў.

Дакументны інфармацыйны паток у галіне НТіМК Бела­ру­сі, яго характарыстыка па тыпавідавых, тэматычных, храна­ла­­гічных, моўных, аўтарскіх і іншых крытэрыях.

 

6. Інфармацыйныя патрэбнасці спецыялістаў

у галіне НТіМК

Механізм фарміравання, азначэнне і асноўныя віды інфар­ма­цыйных патрэбнасцей у галіне НТіМК. Структура інфар­ма­цыйных патрэбнасцей спецыялістаў на агульнадзяржаў­ным, тэрытарыяльным, галіновым, групавым і індывідуаль­ным узроўнях. Фактары, якія ўплываюць на інфармацыйныя патрэбнасці спецыялістаў НТіМК і вызначаюць іх змест і дынаміку. Інфармацыйныя патрэбнасці спецыялістаў розных сфер дзейнасці НТіМК: навука, тэхніка, вытворчасць, невыт­вор­чая сфера – і іх адметнасць.

Класіфікацыя спецыялістаў як спажыўцоў інфармацыі ў галінах НТіМК.

 

7. Інфармацыйныя рэсурсы і паслугі

расійскіх федэральных цэнтраў інфармацыі і бібліятэк

Структура інфармацыйных рэсурсаў Дзяржаўнай сістэмы навукова-тэхнічнай інфармацыі (ДСНТІ): мэты стварэння і прынцыпы функцыянавання. Састаў ДСНТІ.

Дзейнасць універсальных, шматгаліновых і галіновых цэнт­раў інфармацыі па падрыхтоўцы бягучай інфармацыйнай прадукцыі аб неапублікаваных дакументах, стандартах, па­тэн­тах, прамысловых каталогах, электронных выданнях.

Дзейнасць галіновых бібліятэк як федэральных цэнтраў інфармацыі па стварэнні бягучай падсістэмы ІБР. Інфарма­цый­ная прадукцыя галіновых цэнтраў НТІ. Спецыялізацыя, каардынацыя і кааперацыя іх дзейнасці.

8. Патрэбнасці ў дакументнай

сацыяльна-гуманітарнай інфармацыі

Сферы выкарыстання сацыяльна-гуманітарнай інфармацыі ў грамадстве. Дыферэнцыяцыя карыстальнікаў сацыяльна-гу­ма­нітарнай інфармацыі з улікам структуры сацыяльнай сфе­ры і матываў выкарыстання інфармацыі.

Структура патрэбнасцей у сацыяльна-гуманітарнай інфар­ма­цыі. Патрэбнасці ў дакументах рознага зместу, розных відаў і крыніцазнаўчага значэння, пэўнай светапогляднай на­кі­раванасці, створаных у розныя гістарычныя перыяды. Ін­шыя прыметы дыферэнцыяцыі патрэбнасцей у сацыяльна-гуманітарнай інфармацыі.

Спецыфіка патрэбнасцей карыстальнікаў сацыяльна-гума­ні­тарнай інфармацыі з прафесійнымі, адукацыйнымі і са­мааду­ка­цыйнымі матывамі. Вывучэнне патрэбнасцей у даку­мент­най сацыяльна-гуманітарнай інфармацыі.

 

9. Інфармацыйныя рэсурсы сацыяльна-гуманітарнага комплексу як аб’ект бібліяграфічнай дзейнасці

Дыферэнцыяцыя сацыяльна-гуманітарных дакументаў па змесце. Галіновая структура дакументных рэсурсаў сацыяль­на-гуманітарнай інфармацыі, яе дынаміка пад уплывам дыфе­рэн­цыяцыі і інтэграцыі навук. Рэгіянальны і персанальны аспекты зместу сацыяльна-гуманітарных дакументаў.

Дыферэнцыяцыя сацыяльна-гуманітарных дакументаў па мэ­тавым прызначэнні. Афіцыйныя дакументы і віды іх вы­дан­няў. Сістэма выданняў нарматыўна-прававых актаў Рэс­пуб­­лікі Беларусь. Электронныя рэсурсы прававой інфарма­цыі. Дыферэнцыяцыя сацыяльна-гуманітарных дакументаў па іншых прыметах, заканамернасці іх развіцця.

Уплыў спецыфікі інфармацыйных рэсурсаў сацыяльна-гу­ма­нітарнай інфармацыі на структуру бібліяграфічных рэсур­саў, тэхналогію іх фарміравання і бібліяграфічнае абслугоў­ван­не карыстальнікаў.

10. Арганізацыя інфармацыйна-бібліяграфічнага забеспячэння сацыяльна-гуманітарнай сферы

ў Рэспубліцы Беларусь

Сетка ўстаноў Рэспублікі Беларусь, якія спецыялізуюцца на бібліяграфічным забеспячэнні сацыяльна-гуманітарнай інфар­мацыяй розных галін сацыягуманітарнай сферы.

Бібліятэкі як вядучыя цэнтры інфармацыйна-бібліягра­фіч­нага забеспячэння сацыяльна-гуманітарнай сферы. Нацыя­наль­ная бібліятэка Беларусі і Прэзідэнцкая бібліятэка Рэспуб­лі­кі Беларусь як цэнтры інфармацыйна-бібліяграфічнага за­бес­пячэння сацыяльна-гуманітарнай сферы. Асноўныя на­прам­кі іх дзейнасці.

Роля бібліятэк рэгіянальнага і нізавога ўзроўняў, бібліятэк арганізацый і ўстаноў у інфармацыйна-бібліяграфічным за­бес­пя­чэн­ні сацыяльна-гуманітарнай сферы, іх арганізацыйнае ўзаемадзеянне.

 

11. Бібліяграфічныя рэсурсы сацыяльна-гуманітарнай сферы Рэспублікі Беларусь

Стан развіцця бібліяграфічных рэсурсаў сацыяльна-гумані­тарнай сферы ў Рэспубліцы Беларусь. Бібліяграфічныя базы даных па сацыяльных і гуманітарных навуках. Бягучыя біб­лія­графічныя выданні сацыяльна-гуманітарнай тэматыкі. Рэт­ра­спектыўныя бібліяграфічныя выданні па сацыяльных і гу­ма­нітарных навуках: беларусазнаўчыя; галіновыя, тэматыч­ныя; персанальныя; паказальнікі навуковых работ супрацоў­ні­каў розных устаноў. Галіновыя, тэматычныя, спецыяліза­ва­ныя картатэкі па сацыяльных і гуманітарных навуках. Іншыя віды бібліяграфічнай прадукцыі ў складзе бібліяграфічных рэ­сурсаў сацыяльна-гуманітарнай сферы Рэспублікі Бела­русь.

Роля бібліяграфічнай прадукцыі сацыяльна-гуманітарнага зместу інфармацыйных цэнтраў і бібліятэк Расійскай Федэра­цыі, краін СНД і іншых замежных краін у забеспячэнні патрэбнасцей карыстальнікаў сацыяльна-гуманітарнай інфар­ма­цыі Рэспублікі Беларусь; розныя віды доступу да іх.

 

12. Методыка стварэння асобных відаў бібліяграфічных дапаможнікаў сацыяльна-гуманітарнай тэматыкі

Асаблівасці рэалізацыі падрыхтоўчага, аналітычнага, сін­тэ­тыч­нага і заключнага этапаў падрыхтоўкі бібліяграфічных паказальнікаў нарматыўна-прававых актаў, сацыяльна-гума­ні­тарных перыядычных выданняў і паказальнікаў іх зместу, паказальнікаў даведачных сацыяльна-гуманітарных выдан­няў.

Асаблівасці падрыхтоўкі паказальнікаў бібліяграфічнай прадукцыі сацыяльна-гуманітарнай тэматыкі.

 

13. Методыка даведачна-бібліяграфічнага абслугоўвання карыстальнікаў сацыяльна-гуманітарнай інфармацыі

Віды даведак аб прававых актах. Методыка выканання асобных відаў бібліяграфічных даведак аб прававых актах: тэматычных; якія ўдакладняюць звесткі аб публікацыях пра­вавых актаў, іх выданнях і вытрымках з тэкстаў; адрасна-бібліяграфічных. Методыка выканання фактаграфічных даве­дак аб нормах права.

Асаблівасці выканання тэматычных бібліяграфічных даве­дак па розных галінах сацыяльнай сферы і сацыяльна-гумані­тарных навук, у тым ліку беларусазнаўчай тэматыкі.

Методыка выканання даведак, якія ўдакладняюць біблія­гра­фічныя звесткі аб сацыяльна-гуманітарных дакументах.

Віды фактаграфічных даведак сацыяльна-гуманітарнай тэ­ма­тыкі, крыніцы іх выканання.