ГЭРА классификациясы

0 дәрежесі –рефлюкс-эзофагит белгілері болмайды.

I дәрежесі – шырышты қабатының қызаруымен бір бірімен қосылмайтын эрозиялар, өңешті дисталды бөлігінің 10% кем алып жатады.

II дәрежесі - эрозиялар бір бірімен қосылған, өңешті дисталды бөлігінің 10-50% алып жатады.

III дәрежесі – көмтеген, циркулярлы эрозиялы-жарақаттық зақымданулар, өңешті бүкіл дисталды бөлігін алып жатады.

IV дәрежесі – асқынуы терең жаралар, стриктуралар, Баррет өңеші.

Рефлюкс-эзофагиттің асқынуына жатады:

Өңештің стриктурасы

Қанталаумен өңештің эрозиясы және жарасы

Баррет өңеші.

Өңештің аденокарциномасы

Сүлелі гастриттің классификациясы гастриттің А түрі (аутоиммунды), париеталды жасушаларға антиденелердің болуымен сипатталады, қанда гастриннің жоғары болуы және көбінесе асқазан денесінің зақымдануымен жүреді; гастриттің Втүрі, шырышты қабаттың инфицирленуі Нр және бактериялық қабыну, көбінесе асқазанның антралды бөлігі зақымданады және иммундық бұзылыстардың болмауымен, қанда гастрин төмен немесе қалыпты болумен сипатталады; гастриттің С түрі (химикалықтоксикалық), дуоденогастралды рефлюкс (ДГР) нәтижесінде дамиды немес шырышты қабаттарға дәрілердің әсерінен. Гастриттердің Сиднейлық классификациясы

гастриттің түрі зақымдану орны Морфологиялық өзгерісі Этиологиялық факторлары жедел сүлелі «Ерекше» (арнайы) түрі: реактивті; лимфоцитарлы; эозинофилді; гипертрофикалық; гранулематозды; басқа. Антралды бөлігі асқазан денесі Пангастрит (гастрит антрумның және асқазанның денесінің) қабыну деңгейі қабынк белсенділігі асқазан бездерінің атрофиясы Метаплазия Hp шырыштың себілу(обсеменение) Инфекциялық (Hp) инфекциялық емес: аутоиммунды; алкоголды; постгастрорезекциялық; СҚҚП қабылдауға негізделген; химиялық агенттерге негізделген.

 

Жара ауруының; к лассификация сы
I. Ауруға жалпы сипаттама
1. Асқазанның ойық жарасы
2. Он екі елі ішектің ойық жарасы

3. Орналасуы белгісіз ойық жара ауруы
4. Асқазан резекциясынан кейінгі пептикалық гастроеюналды ойық жара

II. Клиникалық түрлері
1. Жедел немесе бірініші рет анықталған
2. Сүлелі

III. ағымы
1. Латентті
2. Жеңіл немес сирек рецидивті
3. Орташа ауырлықта немесе рецидивті (жылына 1—2 рецидив)
4. Ауыр (жылына 3 рецидив және көп) немесе үздіксіз рецидивті; асқынудың дамуы

IV. Фаза
1. Өршу (рецидив)
2. Өршудың басылуы (толық емес ремиссия)
3. Ремиссия

V. аурудың морфологиялық субстратына сипаттама
1. Жараның түрлері
а) жедел жара
б) сүлелі жара
2. Жараның көлемі

а) кішігірім (0,5 см төмен)
б) орташа (0,5—1 см)
в) ірі (1,1—3 см)
г) гиганттық (3 см көп)
3. Жараның даму кезеңдері
а) белсенді
б) тыртықтанған

в) «қызыл» тыртықтану кезеңі
г) «ақ» тыртықтану кезеңі
д) ұзақ тыртықтанбайтын
асқынуы

1. қан кету

2. перфорация
3. пенетрация
4. Стеноз:

а) компенсирленген,

б) субкомпенсирленген,

в) декомпенсирленген
5. Малигнизация

Диагнозды қалыптастыру үлгісі:

Асқазанның ойық жарасы, алғаш рет анықталған, жедел түрі, асқазан денесінің кіші иірімінің ірі (2 см) жарасы, жеңіл дәрежелі қан кетумен асқынған.

ІТС классификациясы

· Іштегі ауырсыну және метеоризмнің басымдылығымен;

· диареяның басымдылығымен;

· Қатудың басымдылығымен

Диагнозды қалыптастыру үлгісі:

ІТС, іш өтудің басымдылығымен.

Сүлелі холециститтің классификациясы (В.С. Гасилин.)

А - сүлелі холецистит (калькулезды емес).

Б - сүлелі холецистит (калькулезды).

1. этиологиясы бойынша (өт микрофлорасы):

-- колибациллярлы;

-- энтерококты;

-- стрептококты;

-- сальмонеллезды;

-- іш сүзектік;

-- парасүзектік;

-- дизентериялық;

-- бруцеллезды;

-- сүзектік.

2. ағымы бойынша:

-- латентті немесе субклиникалық;

-- рецидивті (сирек, жиі);

-- жиі рецидивті (жылына 2және оданда көп);

-- сирек рецидивті (1 раз в 1--2 года).

3. ауру фазасы бойынша:

-- өршу;

-- өшіп бара жатқан өршу;

-- ремиссия.

4. асқынуы.

Диагнозды қалыптастыру үлгісі:

Сүлелі тасты емес холецистит, жиі рецедиві өшіп бара жатқан фазасында өршуі.

Сүлелі панкреатиттің классификациясы

1. морфологиялық белгілері бойынша:
1) интерстициалды–ісіктік;

2) паренхиматозды;

3) фиброзды–склероздық (индуративті);

4) ги­пер­пластикалық (псевдотуморозды);

5) кистозды.
2. Клиникалық ағымы бойынша:
1) ауырсыну;

2) гипосекреторлы;

3) астеноневротикалық (ипохондриялық);

4) латентті;

5) қосарланған.
3. Клиникалық ағымының сипаты бойынша:
1) сирек рецидивті;

2) жиі рецидивті;

3) персистирлеуші.
4. Этиологиясы бойынша:
1) билиарлы тәуелді;

2) алкоголды; 3) дисметаболизімдік;

4) инфекциялық;

5) дәрілік;

6) идиопатиялық.
5. Асқынуы:
1) өт ағымының бұзылуы;

2) порталды гипертензия;

3) инфекциялық (холангит, абсцестер);

4) қабынбалы (абсцесс, киста, парапанкреатит, «ферментативті холецистит», эрозивті эзофагит);

5) гастро–дуоденалды қан кету;

6) дөңгектік плеврит, пневмония, жедел респираторлық ди­стресс–син­дромы, паранефрит, жедел бүйрек жетіспеушілігі;

7) экзокриндік бұзылыстар (қант диабеті, гипогликемиялық жағдай)

Диагнозды қалыптастыру үлгісі:

Сүлелі панкреатит сыртқы секреторлы қызметінің бұзылуымен, ауырсыну түрі, өршуі.

Сүлелі гепатиттердің классификациясы

Этиологиясы бойынша:

вирусты гепатит (сүлелі вирусты гепатит B, C, D, сүлелі вирусты гепатит белгісіз себепті);

аутоиммунды гепатит;

сүлелі медикаментозды гепатит;

алкоголды гепатит;

токсикалық гепатит;

криптогенді (идиопатиялық) сүлелі гепатит.

Морфологиялық;:

Сүлелі белсенді гепатит (агрессивті) әртүрлі деңгейдегі белсенділікпен (шамалы белсенділікпен; күрт айқын белсенділікпен; некроздалған түрі; бауыр ішілік холестазбен);

сүлелі персистирленген гепатит;

сүлелі лобулярлы гепатит.

Ағымы бойынша:

өршу;

ремиссия.

Диагнозды қалыптастыру үлгісі:

Сүлелі вирусты гепатит С, ПЦР НСY оң., шамалы белсенділік деңгейі.

Бауыр циррозының классификациясы

1. морфологиясы бойынша.

1.1. Макронодулярлы (ірі түйінді).

1.2. Микронодулярлы (ұсақ түйінді).

1.3. аралас макро- және микронодулярлы (толық емес септалды).

1.4. біріншілік билиарлы.

2. этиологиясы бойынша:

2.1. Вирусты (гепатит вирусы В, С, Д).

2.2. Алкоголды.

2.3. Токсикалық (медикаментті және химиялық заттар).

2.4. метоболизімнің туа біткен бұзылыстарымен байланысты.

2.5. Өт жолдарының соңғы бітелуі. Бауырдың екіншілік билиарлы циррозы.

2.6. Пассивті венозды тоқырау кезіндегі екіншілік бауыр циррозы(кардиогенді).

2.7. Белгісіз себепті (криптогенді).

3. Клиникалық белгілері бойынша.

3.1. Белсенді.

3.2. Белсенді емес.

3.3. Компенсирленген, субкомпенсирленген.

3.4. Декомпенсирленген.

Асқынуы: өңештің варикозды кеңейген тамырларынан қан кету.

Бауыр циррозының классификациясы Чайлд-Пью (Child- Pugh) бойынша

Балдар	Били рубин, м г/% (мкмоль/л)	Альбумин, г/%	Протромбин уақыты, с (протромбин индексі)	бауырлық энцефалопатия. кезеңі	Асцит
	< 2 (< 35)	> 3,5	1-4 (80-60)	жоқ	жоқ
	2-3 (35-50)	2,8-3.5	4-6 (60-40)	I-II	Эпизодты
	> 3 (>50)	< 2.8	> 6(< 40)	III-IV	Рефрактерлы

Child бойынша кластары:
А - 5 тен 6-ға дейін
В - 7ден 9-ға дейін
С - 9 балдан көп

Диагнозды қалыптастыру үлгісі:

Бауыр циррозы вирусты этиологиялы, белсенді, декомпенсирленген. Класс В. Порталды гипертензия II кезеңі.

 

 

Темірге мұқтажды анемияның классификациясы

Кезеңі

1 кезең — анемияның клиникасынсыз темірге мұқтаждық (латентті анемия)

2 кезең —айқын клиникалық-лабораторлық суреттерімен темірге мұқтажды анемия

Ауырлық дәрежесі

1. жеңіл (Нb 90-120 г/л)

2. орташа (Нb 70-90 г/л)

3. ауыр(Нb 70 г/л төмен)

 

Диагностикалық қортындының мысалы:

Сүлелі қан жоғалту нәтижесіндегі орташа ауырлықтағы темірге мұқтажды анемия. Сүлелі геморрой.

Темірге мұқтажды анемия ауыр деңгейі алиментарлық себеп.

Темірге мұқтажды анемия жеңіл деңгейі темірді көп мөлшерде қолдануға байланысты (жүктілік, босану және лактация).

 

Апластикалық анемияның классификациясы

Тұқым қуалайтын апластикалық анемия.

Жүре пайда болған апластикалық анемия.

Гемопоэздің жалпы зақымдануымен.

Жедел апластикалық анемия.

Жеделдеу апластикалық анемия.

Сүлелі апластикалық анемия.

Эритропоэздың таңдамалы зақымдануымен (парциалды, таза жүре пайда болған қызыл жасушалы аплпстикалық анемия).

Диагнозды қалыптастыру үлгісі:

Апластикалық анемия панцитопениямен (эритро-, тромбо-, лейкопения нейтропениямен және салыстырмалы лимфоцитозбен), миелокариоцитопения, геморрагиямен (терідегі көгерулер, қызыл иектен және мұрыннан қан кетулер).

В₁₂-мұқтажды анемияның классификациясы

В₁₂-мұқтажды анемияныңжалпы қабылданған жіктелуі жоқ. Әдетте патогендік және клиникалық прициптер негізіндегі жіктелуді қолданады. Сәйкес цианокобаламинды экзогенді (алиментарлы) және эндогенді (сіңірудің бұзылуы немесе көп мөлшереде қолдануға байланысты) түрлері. Соңғы топтан жеке назологиялық түр ретінде мегалобласты анемия, ал кейде және фуникулярлы миелоз. В₁₂ витаминінің жетіспеушілігінің түрлеріне асқазан не ішектің әр түрлі ауыр аурулар, ағзаларға жасалынған үлкен операциялар жатады және симптомды болып келеді.

Диагнозды қалыптастыру үлгісі:

1. В₁₂-мұқтажды анемия (Аддисон — Бирмер анемиясы), орташа ауырлықтағы ағым, өршу.
2. Жайылмалы полипозға байланысты асқазанның субтоталды резекциясынан кейінгі жағдай, симптомды В₁₂-мұқтажды анемия.