Негізгі Н

1. Фармакогнозия. Махатов Б.К., Патсаев А.К., Орынбасарова К.К., Кадишаева Ж.А. 2011

2. Фармакогнозия. Сокольский И.Н., Самылина И.А., Беспалова Н.В. – М.: медицина, 2003

3. Фармакогнозия. Рабочая тетрадь к практическим занятиям: учебное пособие/ под ред. И.А. Самылиной-М., 2010. -200с

Қосымша Қ;

4. Қазақстанның дәрілік өсімдіктері және оның қолданылуы. Көкенов М.К., Әдекенов С.М., Алматы, «Ғылым», 1998

5. Клиническая фармакология: учебник +СД/под ред. Кукеса – 4-е изд., перераб. И доп. – М., 2009. – 1056 с.

6. Лекарственные растения в народной медицине. Большая энциклопедия Москва, «Издательство дом ННС» 2007 г.

Определение ресурсов, заготовка, сушка и стандартизация лекарственного сырья. Бимурзаев А.А. – Астана, 2009

1. Путешествие в мир фармакогнозии. Пронченко Г.Е. – М., 2010. – 176 с.
2. Современная фитотерапия: учебное пособие. Турищев С.Н. – М., 2007. – 448 с.
3. Фармакогнозия. Тестовые задания и ситуационные задачи: учебное пособие /под ред. И.А. Самылиной. –М., 2010. - 164с

8. Ұйымдастырукезеңі:5мин

• Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
• Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
• Сабақтың мақсатымен, міндетімен таныстыру.

9. Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру. 15 мин

 

1. Биологиялық белсенді заттар тобы ретінде «Флавоноидтар» түсінігіне анықтама беріңіз.

14. Флавоноидтардың физика-химиялық қасиеттерін атаңыз.

15. Сабақ нысандары– шикізаттардың сыртқы түрінің ерекшеліктері, олардың ареалдары, өсетін жерлері, егетін аудандары.

16. Құрамында флавоноидтар бар шикізаттарды дайындау, кептіру.

17. Сабақ нысандары– шикізаттардың химиялық құрамын атаңыз.

18. Шикізатты сақтау ережесін атаңыз.

19. Оқылатын шикізаттар түрлерінің қандай фармакологиялық топтарға жататындығын, оны қолдану жолдары мен препараттарын атаңыз.

 

10. Жаңа сабақты түсіндіру: 25 мин

Өсімдік тектес дәрілік шикізаттар орталық жүйке жүйесіне тыныштандыратын әсер көрсетеді.Сондықтан да олар седативті әсер береді(sedativa-тыныштандыру,синоним-тыныштандыратын әсер деген мағына береді).Мысалы нерв жүйесін тыныштандыратын дәрілік өсімдік шикізаттары:дәрілік шүйгіншөп.

Дәрілік шүйгіншөп-Валериана лекарственная-valeriana officinalis

Шүйгіншөп тамырсабақтары тамырларымен-корневища с корнями валерианы-Rhizomata cum radicibus Valerianae

Сипаттамасы. Биіктігі 1.5м. сабағы қуысты көпжылдық шөптесін өсімдік.Көлденең өскен тамырсабағынан жіп тәрізді тамырлар тарайды.Бірінші жылы өсімдіктің тамыр жапырақтары пайда болады,ал екінші жылы және одан кейінгі кезеңдері сабағы дамиды.Жапырағы қарама-қарсы орналасқан,дара-қауырсын салалы,сағақты,жоғарғылары отырмалы.Гүлдері ұсақ,қызғылт,сабақтың ұшына ірі қалқанша гүл шоғырын құрайды.Жемісі ұсақ ұзын жұмыртқа тәрізді тұқым.Маусымнан тамызға дейін гүлдейді.

Таралуы. Қазақстанда Жоңғар Алатауында,Іле,Күнгей Алатауында,Қырғыз Алатауы мен Қаратауда кездеседі.Ылғалды орманды жерлерде өседі.Евразияда кеңінен таралған.

Химиялық құрамы. Эфир майының негізгі бөлігі болып борнилизовалерианат саналады.Майында бос күйінде және изовалериан қышқылының эфирі,монотерпенді спирт миртенол кездеседі.

Қолданылуы. Ғылыми медицинада шүйгіншөптің сулы тұнбасы,микстурасы,тұндырмасы,экстрактысы жүйке жүйесінің қозуында кеңінен қолданылады.Халыұ медицинасында жүректің ақауында,ұйқысыздықта ревматизмде,қояншық ұстамасында кеңінен қолданылады.

11. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы:35 мин

1 тапсырма.

1-ші есеп. Сабақ нысандары - шикізаттарға кестеде ақпарат көрсетіңдер

Дәрілік өсімдік шикізаты	Өндірілетін өсімдік, тұқымдасы	Ареалы, тіршілік мекені (мәдени өсімдіктер үшін - өндірілу аймағы	Дайындау мерзімі

2-ші есеп. Сабақ нысандары - өсімдіктерден дайындалатын барлық шикізаттарға кестеде ақпарат беріңдер

Дәрілік өсімдік шикізаты	Химиялық құрамы	Әсері. Қолданылуы	Жағымсыз әсерлері, сақталуы

3-есеп. Төмендегі кестеге тақырып бойынша шикізаттың барлық түріне мәліметтер толтырыңыз:

Тұрғындарға рецептсіз дәрі босататын,үй жағдайында тұнба мен қайнатпа дайындайтын дәріхана	Препараттар өндіретін фармацевтикалық өнеркәсіп
ДӨШ	Әсері	ДӨШ	Препараттың аты дәрілік формасы	Әсері

12. Жаңа тақырыпты бекіту. 5 мин

Нерв жүйесіне әсер ететін дәрілік өсімдіктер мен дәрілік шикізаттар.Нерв жүйесінің функциясын бәсеңдететін дәрілік өсімдік шикізаттары

13. Сабақты қорытындылау. 3 мин

Алған білімдерін қорытындылау, бағалау.

14. Үйге тапсырма беру. 2 мин

Н 334-352 б Қ 196-

 

 

11-ші сабақ;