Салыстырмалы диагностикасы

ЖІТмен,асқазан он екі елі ішектің перфорациялық ойық жара ауруымен,жедел холециститпен,құрсақ аортасының жарылуымен,миокард инфарктпен салыстырмалы дигностика жүргізіледі.

Емі

Консервативті емі

1Ауру сезімін синдромын басу үшін ауру сезімін басатын дәрілердә береміз (морфинді қолдануға қатаң тиым салыныды)промедол, кетанол, глюкозаны- новакаинді,одди сфинктрін босаңту ушін спазмаликтер (но-шпа,спазган,атропин

2Үйкы безінің ферментативті қызметін басып функциональді тыныштық қалыпына келтірү томендегідей жүзеге асады

-Ашығу

-асқазанды жуу

-Ұйқы безін салқындату

-Ұйқы бездің секреторлы қызметін тежейтін дәрілерді енгізү(соматостатин гормонының аналогтарын-сандостатинсоматулинцитостатиктер 5-фторурацил,Н2-блокаторлар,М-холиноблокаторлар,рибонуклеаза(фермент протеолизін тежейді)Даларин-кинин ферментерінің активтілігін тежейді

3.Ферменттік токсинемияны тежеү;

-Экстракорпоральді детоксикация әдістері-плазмофарез,қанды ультрафильтрациялау.

-Лапроскопты диялиз

-форсирленген диурез

4.Қанға тускен протеазалық ферменттерге қарсы ингибиторлар енгізү(гордокс,контрикал,апротинин,протинол)

5.Туз-су алмасу бузылыстарын,гиповолемияны,метоболикалық бузылыстарды және микроциркуляцияны инфузионды терапия жасау.

6.Іріңді асқынулардың алдын алу үшін антибиотикотетрапия;

-Карбопенемдер

-Цефалоспориндер,III IV –катардағы

-Фторхинолондар+метронидозол.

7.Асқазан ішек жолдарын парезін емдеү(церукал,прозерин,убретид,клизма)

8.белок гидролизаттары жіне майлы емулсиялар

9.Репаративті процесстерді стимуляциялау.

Стерильді панкреонекроздың негізгі емдеү принципы «Бақыла және кут»

Хирургиялық емге корсеткіш

1.стерильді панкреонекроз

2.Ферментативті перитонит

3.Консервативті ем нәтиже бермегенде,полиорганды жетіспеүшілік кезінде

4.Инфицирленген панкреонекроздың барлық турлерінде(кіші шарбымай қалтасының абцессінде,ішастар арты флегмонасында,іріңді перитонит) Стерильді панкреонекроз кезінде ферментотивті перитонит дамыса,хирургиялық емдеү арқылы шарбымай қалтасын және қурсақ қуысын санациялайды және дренаждайды,оны лапроскопиялық және ашық әдіспен орындауы мүмкін-бул кезде лапротомды әдіспен қурсақ қуысын шарбымай қалтасын лапраскопиялық санация және дренаж жасаған кезде өлім12,2%және 28.9% төмендейді.Операциялық іс шараның маңызды этабы,ол стерильді панкреонекроздың ерте кезеңінде өт жолдарының патологиясын жою керек.Деструктивті холецистит кезінде холецистэктомия жасайды,ал билярлы гипертензия белгілері бар болса холецистомия жолымен декомпресия жасайды.

Инфицирленген панкреонекрозды емдеүдің негізгі тапсырмалары;

-жиналған іріңді эвакуациялау

-Толық некро және секвестроэктомия

-Қурсақ арты және қурсақ қуысынның зақымдалған бөліктерін дренаждау

Некроэктомия-некроздалған тіндерді мүшенің паренхимасына байланысты,некроздалған тіндерді қанмен қамтамасыз етілетін аймаққа дейін алып тастау

Секвестроэктомия-өлген тіндерге дейін бос жатқан некроздалған тіндерді алу.

Қазіргі заман зерттеүшілері Ұйқы безінің қурсақ арты май қабатының,қурсақ қуысының зақымдалуына және таралуына байланысты панкреонекроз кезінде қурсақты және қурсақ қуысын дренаждау операциясының бірнеше әдістері бар.

Панкреонекроз кезінде қурсақарты кеңістігін дренаждау операциясының жіктелүі.

-жабық

-жартылай ашық

-ашық

Жабық әдіс-қурсақ арты май қабатын және қурсақ қуысын көп каналды түтікшелі дренаж арқылы лапростомды жараны тұйық тігіс жасау жағдайында активті дренаждау.

Олар стерильді панкреонекроздың шектелген түрінде,ірі масштабты және узаққа созылмаған секвестрацияда қолданылады.

Операциядан кейнгі кезеңде дренаж арқылы деструкция ошағына антисептик ерітінділермен лавваж жасайды.

-Жартылай ашық және ерекше ашық қурсақ арты май қабатын стерильді жіне инфицирленген жайылмалы панкреонекроз кезінде дренаждау әдісі.Жартылай ашық әдіс панкреонекроз кезінде қурсақ арты май қабатын дренаждау кезінде некроз және ифицирленген аймаққа көп өзекті түтікшелі белсенді дренажды,резенкелі дәкелі,сигаралы және Пенрозе дренаждарын қойып,бел бүйңр аймақтардағы кең контрапертурал кесілген жаралардан шығарып тұйық тігеміз.

Дренажды операцияның ашық әдістерін жайылған панкреонекроз кезінде 2 техникалық вариянтта орындалаы

1.Панкреотооментобурсостомия+люмботмия

2.Лапростомия

Лапротомды кесілген жараны 1/3бөлігіне кесілген асқазан тоқішек байламының фрагменттерін фиксациялау жолымен жургізіледі.Шарбымай қалтасына Пенроза дренажын левомиколь майына батырып қойса ревизияның кейнгі этаптарында бул аймаққа кедкргісіз кіруді қамтамасыз етеді.

Некро және секвестрэктомия интубациялық немесе көктамыр ішіне наркозды әр 48-78 сағатта беру арқылы орындалады. Ревизияның 3-4 этабында жара бетінің тазалануы,грануляциясы пайда болады.

Лапростомияны инфицирленген панкронекроз кезінде жайылмалы фибринозды –іріңді перитониттің асқынуы дамыған кезде жасайды.Ол кезде дренаждауды тек қана қурсақ арты кеністіктін артына ғана емес,қурсақ қуысының шеткері жеріне да жасайды.

Әдебиет:

1. Нұрмақов А.Ж. Хирургия //Алматы: Эверо, 2009. – 420 с.
2. Гальперин Э.И., Дюжева Т.Г., Докучаев К.В., Погосян Г.С. и др. // Диагностика и хирургическое лечение панкреонекроза. - Хирургия 2003; 3: 55-59.
3. Гостищев В.К., Глушко В.А. // Панкреонекроз и его осложнения, основные принципы хирургической тактики. – Хирургия 2003; 3: 50-54.
4. Малиновский Н.Н., Агафонов Н.П., Решетников Е.А., Башилов В.П. // Лечение острого деструктивного панкреатита. - Хирургия 2000; 1: 4-7.
5. Нестеренко Ю.А., Лаптев В.В., Михайлусов С.В. // Диагностика и лечение деструктивного панкреатита. М. ООО «БИНОМ_Пресс, 2004. – 304 с., ил.
6. Нурмаков А.Ж., Тажиев Е.Б. // Хирургические болезни. Учебное пособие. – Алматы. 1998. - 377 с.
7. Руководство по неотложной хирургии органов брюшной полости. // Под редакцией В.С.Савельева. – М., Издательство «Триада-Х». 2005, - 640 с.
8. Савельев В.С., Буянов В.М., Огнев В.Ю. // Острый панкреатит. М.: Медицина, 1983. – 240 с.
9. Хирургические болезни: Учеб.: В 2 т./ Под ред. В.С.Савельева, А.И.Кириенко. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2005. – Т. 1. – 608 с.: ил.
10. Шалимов А.А., Радзиховский А.П. // Атлас операций на органах пищеварения. В 2-х томах. Т.2. – Киев: Наукова думка, 2005. – 287 с.

Бақылау сұрақтары (кері байланыс):

1. Жедел панкреатит туралы түсінік

2. Жедел панкреатит этиологиясы мен патогенезі

3. ЖП жіктелуі

4. ЖП клиникалық көрінісі

5. Қолданылатын лабораториялық-аспаптық зерттеулердің маңызы

6. Этиопатогенетикалық емі

7. Хирургиялық емге көрсеткіш