| Қазақ философиясының негізгі тарихи кезеңдері
|
| КЕЗЕҢ
| ҚАРСТЫРЫЛҒАН МӘСЕЛЕЛЕР
| ӨКІЛДЕРІ
|
| Алғы философия (ерте кезеңнен IX ғ. дейін)
| ü Тоныкөк, Күлтегін жырларындағы батырлық, елдік, ел қорғау
ü Анахарсис дүниетанымы
ü Аңыздардағы дүниетаным
| Анахарсис, Қорқыт
|
| Ұлттық философия (XI-ХХ ғғ.)
| ü Орта ғасырлық философия
| әл-Фараби, Қорқыт, Жүсіп Баласағұн, Махмұт Қашғари, Дулати, Йасауи;
|
| ü ХҮ-ХҮІІІ ғғ. жыраулар дүниетанымы
қалыптасуында халқымыздың мақал-мәтеледері, шешендік сөздері, ғақлиятты сөз саптаулары және көшпелі өмір салты мен имани ұстанымдары маңызды рөл атқарды. Ақын-жыраулар ұлттық құндылықтарды және имандылық қалыптарын жыр жолдарымен халықтың санасына және тарихи жадына сіңіре білді. Ақын жыраулардың ой толғауларынан далалық мәдени дәстүрдің ерекшелігін, көшпелілер дүниетанымы, адами мінез-құлықтарын, моральдық-этикалық ұстанымдары айқын аңғарылады.
| Сыпыра жырау (ХІҮ ғ.), Асан қайғы, Қазтуған Сүйінішұлы (ХҮ ғ.), Доспанбет, Шалкиіз (ХҮІ ғ.), Жиембет, Марғасқа (ХҮІІ ғ.), Ақтамберді, Қабан жырау, Қожаберген,Тәтіқара, Бұқар жыраулар мен Шал ақын (ХҮІІІ ғ.)
|
| ü ХІХ ғ. ағартушылық философия – қазақ қоғамының даму жолы ағарту, білім, өнер, кәсіп меңгеру деп есептеді.
| Шоқан Уәлиханов, Ыбырай Алтынсарин, Абай Құнанбаев
|
| ü ХІХ ғ. аяғы мен ХХ ғ. басындағы діни ойшылдар философиясы ислам діні мен оның құндылықтарының қоғам, адам өміріндегі маңызын көрсетуге тырысты.
| Шәкәрім Құдайбердіұлы; Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы, Әбубәкір Кердері, Мақыш Қалтайұлы және т.б.
|
| ü ХХ ғ. басындағы ағартушылық-демократиялық философия – отаршылдыққа қарсы, ел тәуелсіздігін аңсады. Ұлттық демократиялық қоғам құру жолында ізденді.
| „Алаш“ ұлттық-демократиялық қозғалыс өкілдері Әлихан Бөкейханұлы, Жүсіпбек Аймауытов, Ахмет Байтұрсынұлы, Смағұл Садуақасов, Міржақып Дулатұлы, Халел Досмұхамедов, Мағжан Жұмабаев.
қазақтың ұлттық зиялы қайраткерлері Мұстафа Шоқай, Тұрар Рысқұлов,С.Қожанов, Нәзір Төреқұлов
|
| | ü Кеңестік дәуірдегі қазақ философиясы – диалектикалық материализм бағытында қалыптасты.
|
|
| Қазіргі замандағы қазақ философиясы
| ü Қазақ философиясының тарихын, рухани мұрасын зерттеу, зерделеу, жүйелеу.
ü Ұлттық рух мәселесін талдау.
|
|
