Диссоциация
Диссоциация - бактериялардың ө згергіштік тірі, нә тижеде тығ ыз қ оректік ортада бактериялардың 2 тү рлі формасы болады: - тегіс емес шетімен жә не кедір бұ дырлы беткейімен ерекшеленеді. /R- колониялар/ - колония - домалақ формалы, тегіс беткейлі. / S - колониялар/ Диссоциация дегеніміз R- колониялардың S – колонияларғ а ө туі немесе керісінше. Диссоциацияның биологиялық маң ызы: сұ рыптаушы артық шылық ты пайда етуі, яғ ни бактериялардың сыртқ ы ортада жә не адам организмінде тіршілігін қ амтамасыз етеді. Сабақ тың мазмұ ны: Оқ ытушымен жү ргізетін жұ мыс: 1) Ішек таяқ шасының жә не басқ а бактериялардың формалы колонияларын зерттеу. 2) Бактерия генетикалық ә ртү рлі зерттеу тә сілдерін мең геру. 3) Бактериялардың бактериогенотипирлеу жә не бактериоцинотипирлеу. Ө з бетінше жұ мыс: Бактериялардың генетикалық рекомбинациясының трансформация, трандукция тә жрибиелерін зерттеу. Ситуациялық есептер: 1. Созылмалы стафилококкты инфекциямен ауыратын науқ астың, ұ зақ уақ ыт химиотерапиялық препараттармен емделгеннен кейін, ЖСА-да колония терінде алтындатылғ ан стафилококк дақ ылы бө лініп алынды. Стафилококктардың колониясын, колониясында ауысуын қ алай тү сіндіруге болады? 2. Ультракү лгін сә улелермен сә улелендіргенде капсула тү зуші клебсиелла дақ ылдары капсула тү зу қ абілетітілігін жоғ алтады. Сондай-ақ тышқ андардың аурушаң дық қ асиеті де жоғ алады. Аурушаң дық тың жоғ алуы мен капсула синтездеу қ абілетітілігін қ алай тү сіндіруге болады? МЕДИЦИНАЛЫҚ -ЛАТЫН ТЕРМИНОЛОГИЯСЫ: 1) Рекомбинация - қ ұ рал алмасу - (re лат.combіnatіo - байланысу). 2) ү s-тізбeк (реттелуі), іnsertіon - орналасу. 3) R - колония rough - тегіс емес. 4) S-колония - тегіс. 5) Репарация - қ алпына келу. 6) Трансформация - лат. Transformatіo -айналу. 7) Трансдукция – transdustіo - тасымалдау. 8) Конъюгация - conjugatіo - бірігу. 9) Hfr-жасушалары - hіgt fregnency of recombіnatіon - рекомбинациялық жоғ ары жиілігі. 10) mutatіo 11) Диссоциация-dіssocіatіo-ыдырату. 12) Д-бө лініп тү су. 13) Инверсия – бұ рылу. 14) Дупликация - қ айталау. 15) Транспозиция – орын ауыстыру. 16) Суперссия - тү су. 17) Репликон - ө зін репликация қ ұ рылымы. 18) Локус - хромосомадағ ы геннің белгілі орны. 19) R-плазмидалар ө рң тұ рақ тылық. Тақ ырыбы: ХТП жә не антибиотиктер. Бактериялардың анибиотиктерге сезімталдылығ ы жә не оны анық тау. Антибиотиктердің организмге кері ә сері. Асептикалық, антисептика, дезинфекция жә не стерилизация ә дістері, олардын тиімділігін бағ алау Тақ ырыптын ө зектілігі. Инфекциялық ауруларда ХТП-ның маң ызы зор сондық тан лабораторияда ХТП-ның ерекшелігін біле отырып микроорганизмдердің ХТПіғ а сезімталдығ ын дұ рыс тексеруіміз тиіс. Стерилизация ә дістері, медициналық практикада кенінен қ олданады, бұ л ұ ғ ымды білмей науқ асқ а элементарлы манипуляцияны қ олдана алмаймыз.
|