Вирусты
3. Саң ырауқ ұ лақ ты 4. Қ арапайымды Шығ у тегі мен таралуына байланысты қ оздырғ ыштарды экзогенді жә не эндоген деп бө леді. Қ оздырғ ыштардың таралуына байланысты келесі тү рлерге бө леді: ошақ ты инфекция /микроорганизмдер белгілі ошақ ты торальды, бірақ организмге таралмайды/ генерализацияланғ ан инфекция /қ оздырғ ыш, лимфогенді жә не гемотогенді жолмен таралады/. Соң ғ ы мезеттебактериямен немесе вирусемия пайда болады /бұ л кезде қ ай микроорганизмдерді тасмалдаушы қ ызмет атқ арады, бірақ кө бею жү рмейді/. Сепсис жә не сестипемия деп - қ оздырғ ыштардың қ анда кө беюі мен анық талады. ү шкі огандарда – ірің ді ошақ тар пайда болғ ан кезде септикопиемия процессі жү реді, ол қ анғ а бактериялар мен токсиндердің кө к мө лшерде тү скенде бактериальды немесе токсикосептикалық шок процессі болады. Қ оздырғ ыштар санына байланысты келесі инфекцияның тү рлері кө рсетеді: 1) моноинфекция /бір ғ ана қ оздырғ ыш тү сінен туатын/. 2) аралас инфекция 12 немесе бірнеше қ оздырғ ыштар тү рінен. Аралас инфекциялардың екіншілік тү рін де ажыратуғ а болады. Біріншікезде пайда болғ ан аурудың ү стіне келесі бір жаң а қ оздырғ ыштың тү суі. Мысалы: іш сү зегі мен ауырып жатқ ан адамның бактериялар мен вирустардың тү суі нә тижесінде пневмониямен ауыруы. Реинфекция деп – организм белгілі бір инфекциямен ауырғ аннан кейін дә л сол қ оздырғ ышпен қ айталап ауруы. Бұ л дизентерия, гонорея, грипп т.б. ауруларда болады. Егер ауру қ айта жаң ғ ырып отырса онда ол аурудың қ оздырғ ышы суперинфекцияның кө рсеткіші болып табылады. Ол гонорея, сифилис кезінде болуы мү мкін. Рецидив – деп толық аурудан айық қ аннан кейін қ анталап ауырғ аннан, бірақ организмде бір қ оздырғ ыш қ алып кеткен кезде жү ретін процесс. Ол – остеомиелит. Қ оздырғ ыштардың макроорганизмдерден қ арым-қ атынасы кезінде клиникалық жә не патогенетикалық белгілері бойынша инфекцияны жедел жә не созылмалы деп 2-ге бө леді. Жедел инфекция – деп салыстармалы қ ысқ а мерзімді, ө тетін процесс. Ал созылмалы деп – бірнеше айдан бірнеше жылғ а созылады. Ауруды толық клиникалық айық қ аннан кейін де қ оздырғ ыштартын бө лінуі микроб тасымалдаушы деп аталады. Инфекция кезінде белгілі бір симптом болмаса оны – симптомасыз инфекция деп атаймыз. Инфекциялық аурулардың кезең дері: 1. инкубациялық 2. продрональды 3. аурудың қ ызғ ан кезі 4. аурудан айығ у. Вирусты инфекцияның ерекшеліктері: 1. Зақ ымдлғ ан жасушада ДНК-ң болып интегративті инфекцияғ а қ абілетіілігі. 2. Вирусемия, стадиаларының кө рсеткіші вирустардың қ анда жү руі. 3. Лимфоциттерді – адам организмінің иммунды жү йесінің жасушаларын вирустармен зақ ымдалуы. 4. Ядро жә не цитоплазма ішілік қ осындыларының пайда болуы /оспа, қ ұ тыру, герпес, қ ызылша ауруында/. Ал вирусты аурулар продуктивті немесе перспективті инфекция тү рінде байқ алады. Соң ғ ы вирусты инфекция латентті, созылмалы жә не жай пішінінда кездеседі. Инфекциялық процесс лабораториялық жануарларда зақ ымдау жолымен жасанды жасалуы мү мкін: тең із шошқ асы, кө рнекті, ақ тышқ андары жә не т.б. 1. Бұ л микроорганизмдердің патогенділігімен вируленттілігін анық тауда қ ажет. 2. Қ оздырғ ыштын таза дақ ылын бө ліп алу ү шін қ олданылады. 3. Емдеу мақ сатында жә не ХТП-ң қ андай емдік ә сер берудің анық тауда. Жануарлардың терісінің ү стінен, астынан, ішінен, бұ лшық ет ішінен, вена ішінен, тік ішегінен, тоқ ішегінен, мұ рын қ уысынан, трахея ішінен, ми қ апшығ ы ішінен жә не іш қ уысынан зақ ымдау жү ргізеді. Жануарлардың ө лімін туғ ызғ ан микроорганизмдерді бө ліп алу жә не олардың организмде таралуын анық тау жә не қ оздырғ ыштын таза дақ ылын бө ліп алу, жануар ө лгеннен кейін ғ ана оны ашып тексереді.
|
