Панкреатитті консервативті емдеудің жалпы талаптары
1. Шок жә не интоксикациямен кү ресу, 2. ауырсыну сезімімен кү ресу, 3. бездің ә рі қ арай іріп-шіруіне жол бермеу 4. инфекциямен кү ресу. Шокпен кү ресу тә сілдері шоктың барлық тү рлеріндегідей. Панкреатитті шоктың басты себебінің бірі-ауырсыну болатындық тан басқ а шаралармен қ атар ауыруды басуғ а бағ ытталады. Бірақ та панкреатиттегі ауыруды басу ө те қ иын. Тіпті морфий егудің ө зі баспайды, ал кейде тіпті ауыруды кү шейтеді. Бұ ғ ан себеп морфийдің Одди сфинктерін тарылтатындығ ы жә не оның ә серінен без шырынының ағ ынының қ иындануы. Бұ нымен қ оса морфий кұ сық ты кү шейтіп, ө ттің ұ йқ ы безі ө зегіне енуіне ә кеп соғ ады. Сондық тан кө птеген мамандар панкреатитпен науқ асқ а морфий егуден бас тартады. Одди спазмын басу жә не ұ йқ ы безінен шығ атын шырынның мө лшерін басу ү шін папаверин 1% - 1-3 мл., атропин, 1-2% промедол егіледі, екі бұ йрекгер тұ сының новокаинды қ оршау орындалынады. Безге тыныштық беру ү шін 3-4 тә улік бойы ауруғ а ауыз арқ ылы тағ амдар ішкізілмейді. Қ арынды зонд арқ ылы сілтілі сумен жуады. 3-4 тә уліктіқ ашығ удан соң кө мірсулы диета (қ айнатпалар, кисельдер, сү тке пісірілген ботқ а, майсыз сү т) беріледі. Жедел панкреатиттің барлық тү рін емдегенде антибиотиктер егіледі. Кандидозғ а қ арсы нистатин пайдаланылады. Жедел панкреатитті консервативті емдеу принциптері: 1. Ауырсыну сезімін жою (аналгетиктер, блокадалармен). 2. Бездің секреторлы қ асиетін мү мкіндігінше бә сендету. 3. Протеолитті ферменттер белсенділігін тө мендту. 4. Су тұ здар арасындағ ы жә не қ ышқ ыл- сілті бұ зылыстарын тү зету. 5. Жү рек, қ ан тамырлар жағ дайын жақ сарту. 6. Уланумен кү ресу. 7. қ абыну процестерінің алдын алу жә не оларды емдеу. Панкреатитті операциямен емдеу - келесі жағ дайларда қ ажет: 1) Перитонит жә не оның салдарынан ағ за улануының дамуы. 2) Консервативті емнің нә тижесіздігінде. 3) Панкреатитпен қ оса деструктивті холециститтің дамуы. 4) Операциямен емделуі қ ажет іштің басқ а мү шелерінің ауруларында. Операцияның талабы: 1) Ағ задағ ы улы заттардың сің уінен сақ тау. 2) Ұ йқ ы безінің одан ә рі іріп шіруін алдын алу. 3) Панкреатитке себеп болғ ан жағ дайды жою (холецистит, холангит). Ұ йқ ы безін ашу іштің ортанғ ы - жоғ арғ ы жолымен орындалады. Іште сарғ ыш тү сті сұ йық тың табылуы бездің ісінғ ен тү рінде, қ анды судың табылуы бездің геморрагиялық шіруінде байқ алады. Бездің ісінген тү рінде - оны айналдыра ішпердесінен тысқ ары май қ абатына, без қ апшығ ы астына антибиотиктер қ осылғ ан новокаин егіледі. Панкреатиттің абсцессінде, некрозында безді жабатын париетальды ішперде тілініп, бездің шіріген тіні денеден кедергісіз шығ уын қ амтамасыз ету ү шін тілік ұ зын, кең болуы қ ажет. Тілікке 1-2 марлелі тампондар жә не дренажды тү тікше енгізіледі. Тампондар 7-8 тә уліктен соң алынады. Жедел панкреатитті операциямен емдеу аурудың ферментті токсемия кезең інде қ ажет: 1. Консервативті емнің нә тижесіздігінде. 2. Холецистопанкреатитте. Асқ ыну кезең інде: 1. Перитонит. 2. Панкреонекроз. Операцияның орындалу уақ ытына сә йкес - ерте (2-3 тә улік арасында), кешіктірілген (2-3 жұ ма), кешіккен (1-2 ай ішінде) тү рлерін бө леді. Ерте операциялар: 1. Панкреатиттен айырылуы мү мкін емес басқ а іш мү шелерінің хирургиялық ауруында. 2. Перитониттің дамуында. 3. Холецистопанкреатитте (деструктивті холецистит). 4. 24-48 сағ ат бойы жү ргізілген қ омплексті консервативті емнің шипасыздығ ы. Панкреатиттің ісінген жә не геморрагиялы тү рінде - ұ йқ ы безінің айналасына 0, 5% новокаин ерітіндісіне қ осылғ ан 125 мг. гидрокортизон, 20000 бірлік контрикал жә не 1 млн. пенициллин егіледі. Ірің ді перитонитпен асқ ынғ ан панкреатитте ұ йқ ы безіне кө рсетілетін қ имылдарғ а қ оса іш, сальник қ уыстарын диализдеу орындалады. Жедел панкреатиттің асқ ынулары: I. Токсикалық: 1. Панкреатогенді шок. 2. Панкреатогенді плеврит, пневмония. 3. Бауырдың улану дистрофиясы. 4. Бү йректің улану дистрофиясы. 5. Эрозивті - геморрагиялық гастроэнтерит. 6. Панкреатогенді делириялы синдром. 7. Панкреатогенді сү йек-буын деструкциясы. 8. Панкреатогенді кома. II. Некроздан соң ғ ы: 1. Дегенеративті: а) панкреатитті инфильтрат, б) ұ йкы безінің кистасы. 2. Ірің ді: а) ұ йқ ы безінің абсцессі, б) без флегмонасы немесе апостематозды панкреатит, в) ішперде ішінің жә не сыртының абсцесс, і г) ішпердеден тысқ ары майының, шарбының, кө кіректің флегмонасы, д) перитонит. III. Висцералдық: а) сыртқ ы жә не ішкі жыланкө здер. б) Аррозивті қ ан ағ уы. в) Окклюзиялы зақ ымдар. Іш аортасының, дарбаза кө к тамырдың (қ ысылуы немесе тромбоздануы). Операция тү рлері: 1. Бездің басын немесе қ ұ йыршығ ын, некрозданғ ан бө лшегін алып тастау. 2. Панкреатоэктомия (бездің толық некрозданғ анында). 3. Шарбы қ алтасын тампондау, дренаждау. 4. Ө т жолдарын (декомпрессия) қ ысудан босату. Жедел панкреатиттің ақ ыры. Ө лім жиілігі. 1. Ісінген тү рінде--------------------- 0% 2. Ошақ ты некрозында------ 11, 5% 3. Жартылай некрозданғ ан тү рінде 93% 4. Толық некрозында------ 100%
|