Азақстан -Ресей қатынастарының дамуы.
Қазақстан Республикасы сыртқы саясатының Ресей бағыты аса маңызды және басым бағыт болып табылады. Қазақстан-Ресей қатынастары сенімнің, стратегиялық әріптестіктің және одақтастықтың жоғары деңгейде болуымен сипатталады. Экономикалық, саяси, гуманитарлық және басқа салалардағы аса маңызды мәселелерді дәйектілікпен және серпінді түрде шешу екі жақты қатынастарды нақты стратегиялық әріптестік деңгейіне шығарды. Тәуелсіз даму жылдары ынтымақтастықты ұлғайта отырып, Қазақстан мен Ресей қуатты шарттық-құқықтық базаның негізін ойдағыдай қалады және дамытып келеді. Бұл ең алдымен 1992 жылғы мамырда жасасылған Достық, ынтымақтастық және өзара көмек туралы шарт. Экономикалық, қаржылық, гуманитарлық және мәдени, әскери және әскери-техникалық ынтымақтастыққа қатысты маңызды екі жақты құжаттармен бірге 1992 жылғы базалық Шарт және Декларация біздің елдердің нақты стратегиялық әріптестігінің негізі болып табылады. Қазақстан-Ресей ынтымақтастығының жемістілігі әріптестік стратагиясының бастау көзінде Қазақстан Президенті Н. Ә. Назарбаев пен Ресейдің тұңғыш Президенті Б. Н. Ельциннің тұрғанына байланысты болып отыр, олар біздің мемлекетаралық қатынастарымыздың іргелі негізін қалады. Тәуелсіз даму кезеңімен байланысты қазіргі уақытта Қазақстан мен Ресей өзінің өзара іс-қимылында бірнеше кезеңнен өтті. 1993 жылы әскери-саяси және әскери-техникалық ынтымақтастықтың шарттық-құқықтық саласында белгілі жетістіктерге қол жеткізілді. Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаевтың Ресей Федерациясына 1994 жылғы наурызда болған тұңғыш ресми сапары екі елдің сауда-экономикалық, ғылыми-техникалық және гуманитарлық салалардағы ықпалдастығын кеңейтіп тереңдету кезеңіне негіз қалады. Сапар барысында қол жеткізілген ауқымды 22 келісімнің арасында мемлекеттер басшыларының Қазақстан мен Ресейдің экономикалық ынтымақтастығы мен ықпалдастығын одан әрі тереңдету туралы шартты, Қазақстан мен Ресей арасындағы бір-бірінің аумағында тұрақты тұратын азаматтардың азаматтық және құқықтық мәртебесіне байланысты мәселелерді шешудің негізгі принциптері туралы меморандумды және «Байқоңыр» ғарыш айлағын пайдаланудың негізгі принциптері мен шарттары туралы келісімді ерекше атап өту қажет. 2003 жылды екі мемлекет басшылары Ресейдегі Қазақстан жылы деп жариялады. Ресей-Қазақстан ынтымақтастығы екі жақты нысанда да, көп жақты негізде де – ТМД, ЕурАЗЭҚ, ҰҚШҰ, ШЫҰ, «Орталық Азия ынтымақтастығы ұйымы» (ОАЫҰ) шеңберінде дамытылып отыр.
|