Феерверкі сусвету другой паловы ХХ ст.

Тэндэнцыя развіцця дэкаратыўных феерверкаў на Захадзе Еўропы і амерыканскім

кантыненце. Нараджэнне музычна-піратэхнічных шоў у Францыі, Іспаніі, Італіі. Змест

фестывалю «Сімфонія агню» ў г. Таронта. Пірадзеі святочных карнавалаў Лацінскай

Амерыкі. Фестывалі феерверкаў Расіі.

Вогненнае мастацтва Беларусі на сучасным этапе.

Працэс стварэння, змест, вобразнасць і выразныя сродкі феерверачных прадстаўлен-

няў на аснове піратэхнічнай спадчыны продкаў. Стварэнне міжнароднага cаюзу

развіцця феерверачнага мастацтва «Спецэфект плюс» і яго дзейнасць у Беларусі і

за мяжой. Навукова-педагагічная і практычная дзейнасць па выхаванні рэжысёраў

феерверкаў.

1396797550

У С Т У П

Феерверачныя дзеі з’яўляюцца аднымі з самых яскравых у сістэме выразных

сродкаў свята. Светладынамічныя піратэхнічныя кампазіцыі ўвасабляюць як да-

датковыя элементы дэкору асобных святочных фрагментаў (тэатралізаванае свя-

точнае шэсце, прадстаўленне, канцэрт, абрадава-рытуальная дзея, спартыўная і

масава-гульневая праграма), так і самастойнае святочнае дзеянне. Распрацаваныя

і здзейсненыя ў форме піратэхнічных спектакляў або звычайных дэкаратыўных

феерверкаў, яны часта з’яўляюцца кульмінацыяй або фіналам святочнай дзеі.

Феерверкі на Беларусі маюць багатыя мастацкія традыцыі. Больш за 350 год

прайшло з дня публікацыяі ў г. Амстэрдаме (1650 год) ў друкарні Яна Янсена кнігі

«Вялікае мастацтва артылерыі», якую напісаў першы беларускі феерверкер, ге-

нерал-лейтэнант кароннай артылерыі Рэчы Паспалітай Казімір Семяновіч.

І вось зараз, праз гэты працяглы час, у свет выходзіць другая кніга аб феервер-

ках, напісаная беларускім даследчыкам. Мэта работы аўтара гэтай кнігі – раскрыц-

цё феерверачных традыцый беларусаў, агульнасусветных і агульнанацыянальных

заканамернасцей, а таксама рэгіянальных асаблівасцей развіцця феерверачнага

мастацтва, вызначэнне перспектыўных шляхоў удасканалення сучасных піра-

тэхнічных дзей у свяце на аснове культурна-гістарычнай пераемнасці.

У манаграфіі «Мастацтва феерверкаў» аўтар ставіць сваёй задачай прас

ачыць на аснове параўнальнага аналізу зараджэнне, станаўленне і развіццё

мастацтва феерверкаў на тэрыторыі Беларусі, раскрыць ідэйна-тэматычную

накіраванасць, кампазіцыйную пабудову, вобразную сістэму і методыку арганізацыі

феерверка, а таксама прынцыпы ўключэння разнастайных феерверачных дзей у

сістэму выразных сродкаў свят рознажанравай накіраванасці.

«Мастацтва феерверкаў» – першая ў СНД кніга, якая разглядае феерверкі

з пункту гледжання рэжысуры. Выкарыстаныя ў манаграфіі ўнікальныя і малавя-

домыя архіўныя, этнаграфічныя, літаратурныя, гістарычныя і мастацказнаўчыя

матэрыялы пераканаўча даказваюць, што феерверк – гэта мастацкі твор, які ў

вобразна-сімвалічнай форме раскрывае сутнасць адзначаемай падзеі, адзін з ма-

гутных сродкаў эмацыянальнага і педагагічнага ўздзеяння.

Аўтар манаграфіі – вучоны-даследчык, загадчык кафедры рэжысуры абрадаў

і свят Беларускага дзяржаўнага універсітэта культуры і мастацтваў, прафесар,

кандыдат гістарычных навук Гуд Пётр Адамавіч – з’яўляецца не толькі тэарэты-

кам, але і практыкам, аўтарам сцэнарыяў і рэжысёрам-пастаноўшчыкам шматлікіх

дэкаратыўных і тэатралізаваных феерверкаў, піратэхнічных спектакляў, якія сталі

этапнымі пастаноўкамі ў працэсе развіцця феерверачнага мастацтва Беларусі.

Яго творчая сувязь з піратэхнічнымі фірмамі рэспублікі, стварэнне піратэхнічных

спектаклей на нацыянальнай аснове, навуковая і педагагічная дзейнасць па выха-

ванні рэжысёраў піратэхнічных дзей, мастацкае кіраўніцтва міжнародным Саюзам

развіцця феерверачнага мастацтва «Спецэфект плюс» сведчаць аб плённай

дзейнасці нацыянальнага тэатра феерверкаў, далейшым развіцці і ўдасканаленні

сучаснага вогненага мастацтва Беларусі.

Мішчанчук У.А.

Дэкан факультэта тэатральнага мастацтва

Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў,

прафесар, заслужаны артыст Рэспублікі Беларусь.

6